عنوان

مقاله نظریات کیفیت زندگی

تعداد صفحات:۶۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی، کیفیت زندگی عبارتست از « درک افراد از موقعیت خود در زندگی از نظر فرهنگ و سیستم ارزشی‌ای که در آن زندگی می‌کنند، اهداف، انتظارات، استانداردها و اولویت‌هایشان، پس کاملاً فردی بوده و توسط دیگران قابل دیدن نیست و بر درک افراد از جنبه‌های گوناگون زندگی‌شان استوار است»( نجات، ۱۳۸۵،؛۲).سازمان بهداشت جهانی چهار بعد را برای سنجش کیفیت زندگی در نظر می‌گیرد که عبارتند از:

– سلامت فیزیکی؛ شامل توانایی انجام فعالیت‌ها روزمره زندگی، میزان وابستگی به درمان‌های پزشکی، قدرت و خستگی، تحرک و چابکی، درد و ناراحتی، خواب و استراحت، ظرفیت و توانایی برای کار و فعالیت می‌باشد.

– سلامت روانی: شامل رضایت و تصور شخص از خود و ظاهر بدنی‌اش، احساسات مثبت و منفی فرد، اعتماد به نفس، اعتقادات روحی، مذهبی، شخصی و تفکر، یادگیری ، حافظه و تمرکز است .

-روابط اجتماعی:شامل ارتباطات شخصی،حمایت عاطفی و فعالیتهای جنسی می باشد.

– سلامت محیط: شامل منابع مادی و مالی، آزادی، ایمنی، میزان در دسترس بودن و کیفیت  مراقبت‌های بهداشتی، درمانی و اجتماعی ، فرصت‌های پیش رو برای کسب و به دست آوردن اطلاعات و مهارت‌های جدید، امکان فعالیت‌های تفریحی، سلامت محله‌ای که شخص در آن زندگی می‌کند و امکانات آن و سلامت محیط خانه می‌باشد ( همان؛۱۱).

واژه های کلیدی:کیفیت زندگی، ابعاد کیفیت زندگی،، شاخص‌های سنجش کیفیت زندگی، رویکردهای کلان به کیفیت زندگی، نظریات کیفیت زندگی

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
تاریخچه کیفیت زندگی ۹
مفهوم کیفیت زندگی ۱۳
مفاهیم مرتبط با کیفیت زندگی ۲۲
۱- رضایت از زندگی ۲۲
۲- سعادتمندی ۲۴
۳- سبک زندگی ۲۵
۴- خوشبختی ۲۷
ابعاد کیفیت زندگی ۲۸
شاخص‌های سنجش کیفیت زندگی ۳۲
۱-شاخص‌ بهداشت اجتماعی فوردهام( Fish) 35
۲-شاخص توسعه انسانی( HDI) 36
۳-شاخص پیشرفت واقعی( GPI) 38
رویکردهای کلان به کیفیت زندگی ۴۰
۱- رویکرد جامعه شناختی ۴۰
۲-رویکرد روانشناختی و رویکرد روانشناسی اجتماعی ۴۲
۳- رویکرد اقتصادی به کیفیت زندگی ۴۳
۴-رویکرد اکولوژیکی به کیفیت زندگی ۴۳
نظریات موجود در باب کیفیت زندگی ۴۵
۱-تئوری سلسله مراتب نیازهای مازلو ۴۵
۲-نظریه ناهمسازی چندگانه ( MDT) 47
۳-نظریه برابری ۴۸
۴-نظریه هورنکوئیست ۴۸
۵-نظریه ادراکی فرانس ۴۹
۶- رویکرد ویلکینسون به کیفیت زندگی ۵۱
۷-رویکرد ماسام به کیفیت زندگی ۵۱
۸-نظریه فلاناگان ۵۲
۹-نظریه براون ۵۳
۱۰-نظریه سازمان بهداشت جهانی ۵۳
۱۱-نظریه کیفیت زندگی دیوب ۵۵
۱۲-معرف های باسک و سولزباچر ۵۷
۱۳-ماتریس کیفیت زندگی ولف گنگ زاف ۶۰
۱۵-مدل ادراکی کیفیت زندگی زان ۶۱
فهرست منابع ۶۳

منابع

معمارزاده، قدرت‌اله (۱۳۷۴)، گزارش توسعه انسانی ۱۹۹۴، تهران: سازمان برنامه‌ و بودجه.

نجات، سحرناز و همکاران (۱۳۸۵)، استانداردسازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، دوره ۴، شماره ۴

نجات، سحرناز (۱۳۸۷)، کیفیت زندگی و اندازه‌گیری آن، مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، دوره ۴، شماره ۲، صص ۶۲-۵۷

نراقی، احسان (۱۳۵۷)، کیفیت زندگی، تهران: نشر امیرکبیر

اشرف، احمد (۱۳۸۰)، نگرشی در مفهوم کیفیت زندگی و اجزای آن، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال دوم، شماره ۶، صص ۶۳-۵۶

غفاری، غلامرضا و امیدی، رضا (۱۳۸۸)، کیفیت زندگی شاخص توسعه اجتماعی، تهران: نشر تیراژه

رضوانی، محمدرضا و منصوریان، حسین (۱۳۸۷)، سنجش کیفیت زندگی: بررسی مفاهیم، شاخص‌ها و مدل‌ها، فصلنامه توسعه و روستا، سال ۱۱، شماره ۳، صص ۲۶-۱

رضوانی، محمدرضا و همکاران (۱۳۸۸)، توسعه و سنجش شاخص‌های کیفیت‌های زندگی شهری، مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال اول، شماره ۲، صص ۱۱۰-۸۷

زندی، میترا و همکاران (۱۳۸۳)، بررسی تأثیر برنامه خودمراقبتی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سیروزکبدی، مجله دانشگاه علوم پزشکی ایران، شماره ۴۱

فرخی، جواد، کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه‌طباطبایی، ۱۳۸۶٫

 مقدمه

کیفیت زندگی از جمله مسائلی است که ابتدا با گسترش همه جانبه فناوری و صنعتی شدن در کشورهای غربی مورد توجه قرار گرفت. گسترش روز افزون فرایند صنعتی شدن که خود را با تولید انبوه کالاها و خدمات متنوع در بعد کمی نشان می دهد مشکلات زیادی برای بشر بوجود آورد با افزایش شهرنشینی ،تمرکز منابع و سرمایه ها ،امکانات و خدمات شهری رشد کرد و کلان شهرها شکل گرفته و مشکلات شهری مانند آلودگی هوا، تخریب محیط زیست و به تبع آن فشارها و استرس های روحی و روانی برای بشر وجود آمد. پس از جنگ جهانی دوم همراه با توسعه دولت های رفاه گسترو نقش بیشتر مردم درحیات اجتماعی و سیاسی ، هدف نهایی و غایی توسعه بهبود شرایط زندگی اجتماعی قرار گرفت.و توجه به ارتقای شرایط زندگی و بهبود بخشیدن به بعد کیفی در کنار بعد کمی زندگی بشرو تلاش در جهت ارتقا شرایط و بهبود بعد کیفی زندگی  بیشتر اهمیت یافت.بگونه ای که از آن پس ،هدف توسعه فرآیند بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی مردم در نظر گرفته شد و سیاستهای اقتصادی ای که تا  آن زمان با توسعه ملی همانند فرض می شد رشد اقتصادی را  بعنوان هدف نهایی توسعه مورد تردید قرار داد .گزارش برنامه توسعه انسانی سازمان ملل متحد در سال۱۹۹۴رشد اقتصادی را بعنوان یک وسیله تلقی می کند و هدف را توسعه انسانی پایدار می داند یعنی توسعه ای که طرفدار مردم ودر جهت بر طرف کردن نیاز مردم باشد(معمارزاده،۱۳۷۴)یکی از راههای ارتقا سطح کیفیت زندگی، شناخت عوامل موثری است که در افزایش سطح کیفیت زندگی تاثیر گذار هستند شناخت هر چه بیشتر عوامل تاثیر گذار بر کیفیت زندگی می تواند در برنامه ریزی جهت اقدام برای حل مسایل مفید واقع شوند.به باور بسیاری از صاحب نظران کیفیت زندگی صرفا یک امر اقتصادی نیست بلکه عوامل اجتماعی نیز نقش مهمی درایجاد ،حفظ و از میان رفتن آن ایفا می کنند.رشدو گسترش توجه به عوامل اجتماعی و نقش آنها در کیفیت زندگی در کشورها همزمان با رشد و توسعه سرمایه اجتماعی بوده ووا کنشی است علیه توسعه یک بعدی اقتصادی.حتی در کشور بوتان بعنوان یک کشور کوچک و گمنام پادشاه[۱] آن کشور از سال ۱۹۷۶ در اعتراض به مدل های غربی توسعه سعی داشت بجای شاخص تولید ناخالص ملی ،از شاخص های خوشبختی ناخالص ملی[۲] برای سنجش عملکرد حکومت و دولت استفاده کند ( خوارزمی ،۱۲:۱۳۸۷).

تاریخچه  کیفیت زندگی^[۳]

علاقه‌مندی به بررسی عوامل موثر بر خشنودی و رفاه انسان پیشینه‌ی طولانی در تاریخ زندگی بشر دارد. در واقع این که چگونه باید و می‌توان زیست تا بهترین منفعت را از زندگی کسب کرد شاید به قدمت قابلیت آدمی برای اندیشه در مورد آینده و عبرت گرفتن از گذشته باشد. با این حال اگر بخواهیم یک دوره تاریخی خاصی را به عنوان نقطه شروع مشخص سازیم باید ردپا و تاریخچه مفهوم کیفیت زندگی را ماند بسیاری از علوم به یونان باستان نسبت داد. ارسطو در ۳۸۵ سال قبل از میلاد مسیح از رابطه بین کیفیت زندگی هنگام شادی و ارزشهای ذهنی افراد سخن می‌گوید. در عین حال به تفاوت مفهومی شادی در افراد مختلف پرداخته است و بیان داشته که سلامتی که باعث شادی در یک فرد بیمار می‌شود با ثروت که فرد فقیری را شاد می‌کند یکسان نیست و بطور مشخص بیان داشته که شادی نه تنها برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد بلکه برای یک فرد نیز در شرایط متفاوت معنی یکسانی نخواهد داشت (‌نجات،‌۱۳۸۷؛۵۷) .اما در خصوص این که چه کسی اولین بار بطور اخص به بررسی در این‌باره پرداخته اختلاف نظر وجود دارد. به روایتی اولین اثر مهم درباره کیفیت زندگی از اگبرن^[۴] می‌باشد که درباره حیات روستایی درباره ایالات متحده نوشته شده است ( نوغانی، ۱۳۸۷؛ ۱۱۲). همچنین آورده‌اند که آرتورسیسیل پیکو^[۵] در اثر خویش بنام« اقتصاد رفاه» برای اولین‌ بار به این مقوله پرداخته که بیشتر به شاخص‌های مادی کیفیت زندگی توجه داشته ولی در اواخر دهه ۱۹۵۰ با توجه به ابعاد غیر مادی آن مجدداً توسط گالبرایت^[۶] مطرح شده است(‌فرخی،‌۱۳۸۷؛‌۵).

[۱] -King jig mewangchuck

[۲] -Gross national happiness

[۳]– Quality of life

[۴] -Ogburn

[۵]– A.C.pigou

[۶]– J.K.Galbraith

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .