عنوان
مقاله سبک های مدیریت تعارض
تعداد صفحات: ۳۹
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
به طور کلی در زمینه نقش تعارض در اثربخشی سازمان ها سه دیدگاه زیر مطرح است: برای بیشتر افراد، اصطلاح تعارض سازمانی، نوعی معنی و مفهوم در بر دارد. تعارض صرفا می تواند هماهنگی و اقدامات لازم کار گروه به منظور تحقق اهداف سازمان را کندتر کند. نظریه دیگری در مورد تعارض استدلال می کند که تعارض از طریق ایجاد انگیزه برای تغییر و بهبود فرآیند تصمیم گیری، اثربخشی یک سازمان را بهبود می بخشد. نظریه سومی نیز در این زمینه وجود دارد که به نظریه تعامل گرایان مشهور است. به طور واضح، رویکرد تعامل گرایان استدلال نمی کند که همه تعارضات سازنده و مفید هستند. یقینا تعارضاتی نیز وجود دارند که بر اثربخشی تاثیر منفی می گذارند. بر اساس نظریه تعامل گرایان، در چنین مواردی مدیران نقش تعیین کننده ای را دارا می باشند (رابینز، ۱۳۸۸: ۳۵۹-۳۵۸). در تعارض که پدیده اجتناب ناپذیر زندگی می باشد، فرد هم زمان با دو تمایل معارض رو به رو است، که یکی مانع بروز دیگری می شود؛ رویدادهای بیرونی و درونی (تعارض های درونی حل نشده ناهشیار و هشیار) بسیار تنش زا هستند و سلامت آدمی را به مخاطره می اندازند. اجتناب از فشار روانی، واکنشی سازگارانه است، اما فشار روانی مستمر و غیر قابل کنترل واکنش ناسازگارانه را در بردارد. تعارض اغلب زیانبار تلقی می شود، اما گاهی باعث نمایان شدن مسایل و حل آن ها، بهبود تصمیم گیری و عملکرد، ایجاد خلاقیت و تغییر و تحول می شود. تعارض باعث ادراک های متفاوت از ارزش ها، اهداف و مقاصد فرد دیگری می شود و افراد را با مشکلات فراوانی رو به رو می سازد (قنبری و دیگران، ۱۳۸۹: ۴۳).
مدیریت تعارض مدیریتی است که بتواند در شرایطی که تعارض وجود دارد به بهترین شکل سازمان را اداره کند (مشبکی، ۱۳۸۵٫
کنت توماس[۱] پنج سبک اصلی برای مدیریت تعارض معرفی می کند: سبک رقابتی[۲]، سازش[۳]، مصالحه[۴]، همکاری[۵] و اجتناب (کان، ۲۰۰۸: ۱۳۳۷). هر یک از این سبک ها بر اساس ترکیب دو بعد توجه به خود و توجه به دیگران است (دوبرین، ۲۰۰۴: ۱۹۳). شناخت این سبک ها به حل درست و موثر تعارض و مدیرت کارآمد آن کمک می کند. سبک های مختلف تعارض عبارتند از: (فیاضی، ۱۳۸۸: ۹۶-۹۵)
سبک همکاری: با استفاده از این سبک، خواسته های هر دو طرف تعارض تامین می گردد. انتخاب این سبک به افراد کمک می کند تا به گونه ای کنار هم کار کنند که همه برنده باشند. با استفاده از این سبک، افراد در جستجوی راه حل هایی هستند که با علایق آن ها متناسب باشد و باعث حفظ ارتباطات خوب و موثر نیز شود.
سبک سازش: افرادی که این سبک را انتخاب می کنند، از علایق و خواسته های خود می گذرند و به دیگران اجازه می دهند به خواسته هایشان دست یابند. بسیاری از این افراد معتقدند که داشتن یک رابطه دوستانه خوب از هر چیز دیگری مهم تر است.
سبک مصالحه: افراد زمانی از این سبک استفاده می کنند که به دنبال به دست آوردن تمام خواسته ها و علایق خود نیستند؛ یعنی ارضای برخی نیازها برایشان کافی است. در این روش، انعطاف پذیری، مبادله و مذاکره جایگاه ویژه ای دارد.
سبک رقابت: انتخاب این سبک بدین معنــی است که یک طرف، علایق و خواسته های خود را مقدم بر دیگران می داند. استفاده از چنین سبکی باعث ایجاد وضعیت برنده- بازنده می شود.
سبک اجتناب: افرادی که این سبک را انتخاب می کنند، خود را درگیر نمی کنند. آن ها نه به خواسته های خود توجهی دارند و نه به خواسته های دیگران توجه دارند. تکیه کلام آن ها این است: شما خودتان تصمیم بگیرد و مرا معاف کنید.
واژه های کلیدی:تعارض، انواع تعارض، سطوح تعارض، فرآیند تعارض ،سبک های مدیریت تعارض، پیامدهای تعارض
فهرست مطالب
چکیده ۴
مقدمه ۶
تعریف مفهومی تعارض ۸
جایگاه تعارض در مدیریت ۱۰
۱) نظریه سنتی ۱۱
۲) نظریه روابط انسانی ۱۱
۳) نظریه تعامل ۱۱
انواع تعارض ۱۳
۱) تعارض بنیادین ۱۳
۲) تعارض احساسی/ عاطفی ۱۴
سطوح تعارض ۱۴
۱) تعارض درون فردی ۱۴
۲) تعارض میان فردی ۱۵
۳) تعارض درون گروهی ۲۰
۴) تعارض میان گروهی ۲۰
۵) تعارض درون سازمانی ۲۲
سبک های مدیریت تعارض ۲۵
فرآیند تعارض ۲۷
دیدگاه های سه گانه سازمان ها نسبت به تعارض ۲۸
پیامدهای تعارض ۲۸
۱) تعارض کارکردی ۲۸
۲) تعارض غیر کارکردی ۲۹
مطالعات انجام شده ۳۰
نتیجه گیری ۳۲
منابع ۳۴
منابع
۱) نرگسی، سیامک، ۱۳۹۰، بررسی رابطه بین تعارض سازمانی با خلاقیت کارکنان شرکت بیمه ایران شهر ایلام (مطالعه موردی: کارکنان شرکت بیمه ایران شهر ایلام)، سنندج: دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی.
۲) قلی زاده، حسن، ۱۳۸۹، مدیریت تعارض از دیدگاه مدرن، انتقادی و پست مدرن ها، اولین کنفرانس بین المللی مدیریت و نوآوری
۳) رابینز، استیفن، ۱۳۸۸، تئوری سازمان: ساختار و طرح سازمانی، (ترجمه: مهدی الوانی و حسن دانایی فرد)، تهران: نشر صفار.
۴) رابینز، استیفن پی، ۱۳۹۱، مبانی رفتار سازمانی، (ترجمه: دکتر علی پارساییان و دکتر سید محمد اعرابی)، تهران: انتشارات دفتر پژوهش های فرهنگی، ویرایش اول، چاپ سی و چهارم.
۵) نصیری، روح اله، ۱۳۷۵، بررسی نگرش مدیران شرکت صنایع مخابرات راه دور ایران – شیراز در مورد نحوه برخورد با تعارض بین زیردستان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، دانشکده علوم انسانی، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی.
۶) نکویی مقدم، محمود. پیرمرادی بزنجانی، نرگس، ۱۳۸۷، بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی کارکنان و تعارض سازمانی (بین فردی) در سازمان های دولتی، نشریه مدیریت دولتی، دوره ۱، شماره ۱، صص ۱۲۲-۱۰۵٫
۷) مشبکی، اصغر، ۱۳۸۵، مدیریت رفتار سازمانی تحلیل کاربردی ارزشی از رفتار سازمانی، تهران: نشر ترمه، چاپ سوم.
۸) قوی اندام، خلیل، ۱۳۸۶، بررسی رابطه بین سبک های مدیریت تعارض و اثربخشی مدارس راهنمایی دخترانه ناحیه ۴ مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، فصلنامه تخصصی پژوهش های تربیتی، شماره سیزدهم، صص ۱۵۸-۱۴۱٫
۹) فیاضی، مرجان، تعارض ادراک شده و سبک های مدیریت آن، ۱۳۸۸، پژوهش نامه مدیریت تحول سال اول، شماره ۲، صص ۱۱۰-۹۰٫
۱۰) قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی. مداح شورچه، راحله. وفایی جهان، زهرا. بلقان آبادی، مصطفی، ۱۳۸۹، اثربخشی درمان شناختی و تحلیل تبادلی بر بهبود مهارت حل تعارض، مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، دوره ۱۴، شماره ۱، صص ۴۸-۴۳٫
مقدمه
یکی از موانع عمده تحقق هدف های یک سازمان، وجود تناقص در بین افراد است. تعارض به عنوان جزیی اجتناب ناپذیر و لاینفک از زندگی سازمانی قلمداد می شود که اغلب به علت ویژگی های سازمانی پدید می آید (نکویی مقدم، پیرمرادی، ۱۳۸۷: ۱۰۶). تعارض، اختلاف رسیدن به هدف های سازمان است؛ امروزه نیروی انسانی به عنوان اصلی ترین دارایی سازمان ها و به عنوان مزیت رقابتی آن مطرح است. وجود همکاری و همدلی بین این منابع ارزشمند از جمله مهم ترین عوامل اساسی برای موفقیت در همه سازمان ها است. تعارض در سازمان اجتناب ناپذیر و لزوما برای سازمان غیر ضروری نیست. تعارض می تواند خلاقیت را بیشتر و نوآوری و تغییر را ترویج دهد و یا ممکن است باعث اتلاف و تحلیل انرژی و منابع سازمان شود. بنابرابن توانایی هدایت و کنترل پدیده تعارض در سازمان ها از مهم ترین مهارت های مدیران است که مدیران امروز نیازمند آن هستند. تعارض را به عنوان یکی از اجزاء سازمان که از عناصر تعارض سازنده (کارکردی)، تعارض غیر سازنده (غیر کارکردی) و تعارض متعادل، تشکیل شده تعریف می شود (نرگسی، ۱۳۹۰: ۴).
در بسیاری از سازمان ها، تعارض به صورت یک مساله جدی وجود دارد. شاید در همه جا این پدیده دارای قدرتی نباشد که موجب انحلال سازمان گردد؛ ولی تردیدی نیست که می تواند بر عملکرد سازمان تاثیرات ناگوار بگذارد یا شرایطی را به وجود آورد که سازمان بسیاری از نیروهای کارآمد خود را از دست بدهد. «کوهن» تعارض در سازمان را در هم شکستن همکاری یا تهدیدی برای آن به حساب می آورد و معتقد است که بروز تعارض در سازمان ها هم طبیعی است و هم در روابط افراد مورد انتظار است. پس تعارض امری اجتناب ناپذیر است و کسی نمی تواند ادعا کند که با آن رو به رو نشده یا نخواهد شد. خلاقیت در درون یک سازمان در خلا به و جود نمی آید؛ بلکه تعارض سازمانی به عنوان یک بستر زمینه را برای ظهور خلاقیت آماده می کند. تعارض سازمان، نمایانگر روابط واحدهای آن و نشان دهنده میزان انعطاف پذیری آن است (قوی اندام، ۱۳۸۶).
سازمان هایی که دارای تعارض غیر سازنده (غیر کارکردی) باشند، برای ایجاد همکاری و وحدت در دوران بحران، دچار آشفتگی می شوند. در حالی که سازمان ها با تعارض سازنده (کارکردی) عوامل مثبت و موثری را برای ترغیب و رشد خلاقیت و نوآوری در سازمان خود به وجود می آورند. بی شک مدیران نقش تعیین کننده ای را در افزایش اثربخشی سازمان ها بر عهده دارند و در این میان مدیریت تعارض از اهمیت بسزایی برخوردار است. وجود محیطی آرام توام با سلامت سازمانی از ضروریات سازمان های بیمه اثربخش است. از این رو، تعارض یک واقعیت در زندگی سازمانی از جمله سازمان های بیمه است که با گذشت زمان و تحول در سازمان ها، نادیده گرفتن تعارض و یا مقابله با آن قابل قبول نخواهد بود. لذا تلاش در شناسایی منبع تعارض، منجر به اتخاذ شیوه های مناسب در مدیریت تعارض در سازمان های بیمه می گردد. مدیریت برای اینکه بتواند اثربخشی سازمان را افزایش دهد، نیاز به مشارکت و همکاری اعضای سازمان دارد. در این راستا مدیر باید کارکنان را برانگیزاند و به ارتباطات آزاد و دو طرفه معتقد باشد. کاربرد صحیح استراتژی های مدیریت تعارض ضامن تقویت این مهم است (قوی اندام، ۱۳۸۶).
تعریف مفهومی تعارض
تعارض امری طبیعی و پدیده ای اجتناب ناپذیر در زندگی فردی و سازمانی است و به دلایل متعدد و در اشکال مختلف ظهور می‌کند. به دلیل فراوانی و اهمیت بسیار این پدیده در زندگی فردی، گروهی و سازمانی، اصطلاح تعارض به صورت های گوناگون معنی، تعبیر و تفسیر شده است (فیاضی، ۱۳۸۸: ۹۲). در این بخش به اختصار به مهم ترین تعاریف ارایه شده در مورد آن اشاره می‌شود:
فرهنگ لغت وبستر، تعارض را به صورت نبرد و اختلاف نیروهای متضاد و تضاد موجود بین غرایز با اخلاقیات و ایده آل های دینی و اخلاقی تعریف می‌کند. به اعتقاد دوبرین[۱] تعارض در افراد و گروه ها یک امر طبیعی و نتیجه محیط رقابتی است و زمـــانی اتفاق می‌افتد که نیازها، خواسته ها، اهداف، عقاید یا ارزش های دو یا چند نفر با هم متفاوت باشد و اغلب با احساساتی نظیر خشم، درماندگی، دلسردی، تشویش، اضطراب و ترس، همراه است (دوبرین، ۲۰۰۴: ۱۹۳). طبق نظر گرینبرگ و بارون[۲] تعارض فرآیندی است که در آن یک طرف احساس می‌کند طرف دیگر فعالیت هایی انجام می‌دهد که مانع رسیدن وی به علایق و اهدافش می‌شود. کونراد و اسکات[۳] معتقدند تعارض، تعاملات ارتباطی افرادی است که به همدیگر وابسته اند واحساس می‌کنند که علایقشان متضاد؛ متناقض یا ناسازگار است. به اعتقاد گرای[۴] و همکاران، تعارض، ادراک فعالیت های (اهداف، ارزش ها، عقاید، باورها، خواسته ها، احساسات و غیره) مغایر و ناسازگار است که باعث تداخل، ممانعت و صدمه و آسیب می‌گردد. طبق تعریف رابینز، تعارض فرآیندی است که در آن نوعی تلاش آگاهانه به وسیله «الف» انجام می‌گیرد تا تلاش های «ب» را خنثی کند در نتیجه «ب» در مسیر هدف خود مستاصل شده یا «الف» بر میزان منافع خود می‌افزاید (فیاضی، ۱۳۸۸: ۹۳). دفت[۵] نیز معتقد است که تعارض نوعی رفتار بین گروه های سازمانی است که آن ها چنین می‌پندارند که سایر گروه ها مانع رسیدن آن ها به اهداف و مقصودشان می شوند (دفت، ۲۰۰۷: ۸۲۶). در تعریفی دیگر، تعارض، بیان مستقیم دیدگاه فرد (افکار و احساسات) از موقعیت تعارض و دعوت از طرف دیگر برای بیان دیدگاهش تعریف شده است. تعارض مبین این نکته است که افراد به نظرات خود علاقه مند هستند، ضمن اینکه میزان معقولی از آن برای رشد فردی و سازمانی لازم و ضروری به نظر می‌رسد (فرومو[۶]، ۲۰۰۹: ۶۷).
[۱] Dubrin, 2004
[۳] Conrad and Scott, 2002
[۴] Gray, Coleman & Putnam, 2007
[۵] Daft, 2007
[۶] Furumo, 2009
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
ارسال نظر