عنوان

مقاله تأثیر شخصیت بر اختلالات رفتاری

تعداد صفحات:۵۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

امروزه بحث کودکان نافرمان مقابله ای یکی از مباحث مهم در مسائل مهم در مسائل رفتاری کودکان است زیرا اگر این اختلال در کودکی درمان نشود، ممکن است باعث ایجاد اختلال سلوک در بزرگسالی شود (کاپلان و سادوک، ۱۳۷۹؛ ترجمه پور افکاری). کودکان نافرمان بعلت رفتارهایی که دارند ممکن است در مدرسه در معرض طرد همکلاسی ها و معلم قرار بگیرند و این امر علاوه بر اینکه بهداشت روان کودک را دچار آسیب می کند، مشکلات تحصیلی معدودی نیز برای کودک ایجاد می کند.

کودکان نافرمان دائماً به لجبازی با دیگران، مخصوصاً افراد صاحب قدرت می پردازند؛ با دیگران جر و بحث می کنند و خیلی سریع از کوره در می روند (محمدی و همکاران، ۱۳۸۹).

اختلال سلوک نیز عبارت از یک الگوی رفتاری با دوام است که در آن حقوق اساسی دیگران و هنجارهای اجتماعی متناسب با سن از سوی کودک و نوجوان نادیده گرفته می شود. این اختلال غالباً با رفتارها و ویژگیهای زیر همراه است: فعالیت جنسی زودرس، باده نوشی،کشیدن سیگار و مواد، بی پروایی و اعمال خطرناک، عزت نفس پایین، در حالیکه ممکن است یک تصویر قدرتمند از خود نشان دهند. انعطاف پذیری اندک در برابر ناکامی، تحریک پذیری و خلق انفجاری از ویژگیهایی است که با فراوانی بیشتری در این اختلال دیده می شود. از دید این کودکان و نوجوانان افراد مقتدر از جمله پدر و مادر و آموزگاران اغلب به عنوان افراد مداخله گر و تنبیه کننده جلوه گر می شوند (احمدی، ۱۳۷۹).

یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر رفتار فرد، خانواده است. محیط خانواده اولین و با دوام ترین عاملی است که بر رشد شخصیت افراد اثرگذار است. موقعیت اجتماعی خانواده، نحوه روابط اعضا با یکدیگر، وضع اقتصادی، افکار و عقاید، آداب و رسوم، ایده آنها و آرزوهای والدین و شخصیت و شیوه های تربیتی آنها در طرز رفتار کودکان نفوذ فراوان دارد. ماهیت و محیط خانوادگی که شامل؛ روابط والدین نسبت به یکدیگر و با کودکان است، می تواند در ایجاد اعتماد و استقلال در کودک و نوجوان تسهیل کننده یا بازدارنده باشد (کوپ[۱]، ۲۰۰۷).

بنابراین یکی از جنبه های اساسی تأثیر خانواده، روابط والدین و کودک است. چنانچه گفته شد والدین اولین کسانی هستند که محیط اجتماعی کودک را تشکیل می دهند و رفتار و تعاملات آنها جزء اصلی و بحرانی شکل گیری رفتار کودک است و اگر مشکلات و تعاملات منفی والدین کاهش یابد، مشکلات رفتاری و در نتیجه مشکلات اجتماعی کودک کاهش خواهد یافت(اسفیدر،۲۰۰۱؛ به نقل از هامرسن وهمکاران،۲۰۰۶).

از میان انواع متعدد روابط انسانی مؤثر در رشد و تکامل کودک، شخصیت مادر اهمیت اساسی دارد و چگونگی نگرشها و گرایش های مادر نسبت به امر بچه دار شدن، همسر و سایر اعضای خانواده، همچنین نسبت به زندگی اجتماعی، نقش خود بعنوان یک مادر، مهمتر از همه گرایش و نظر او نسبت به فرزند خود و درک نیازهای او به محبت خاص مادری و پذیرش و کنترل کودک بسیار اساسی است، زیرا مستقیماً روی کودک اثر می گذارد و غالباً در طول حیات با او همراه است (شعاری نژاد، ۱۳۸۶).

پدران نیز یک نقش حیاتی در بارداری و تولد کودک بازی می کنند. درگیریهای پدرانه یک اثر مثبت روی حالات هیجانی و روانی کودک، آمادگی تحصیلی، افزایش توانایی اجتماعی شدن وایجاد روابط خوب با دیگران دارند (بریف[۲]، ۲۰۱۰).

واژه های کلیدی:اختلالات رفتاری،اختلال نافرمان مقابله ای،اختلال سلوک،شخصیت،تاثیر شخصیت بر رفتار

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
شخصیت ۱۰
۱-از جمله تعاریف شخصیت ۱۰
۲-رویکردهای روانشناسی رشد شخصیت ۱۱
۲-۱-دیدگاه آلپورت: (خودیگانه و منحصر به فرد) ۱۱
۲-۲- دیدگاه فروید(مراحل روانی- جنسی رشد شخصیت) ۱۳
۲-۳-دیدگاه اریک فروم (رشد شخصیت در دوران کودکی) ۱۴
۲-۴-دیدگاه اریک اریکسون( رشد روانی – اجتماعی) ۱۵
۲-۵-دیدگاه بندورا(مراحل رشد الگوگیری وخودکارآمدی) ۱۷
۲-۶- دیدگاه کاستا و مک کرا ۱۸
۳-ابعاد پنج عاملی بزرگ شخصیت ۱۹
۴- شخصیت و رفتار ۲۰
برونگرایی ۲۵
توافقی بودن یا انعطاف پذیری ۲۶
وجدانی بودن ۲۷
باز بودن برای تجربه های تازه ۲۸
اختلال نافرمانی مقابله ای ( تضاد ورزی ) ۲۸
اختلال سلوک ۳۱
سبب شناسی اختلالات نافرمانی مقابله ای(ODD) و سلوک( CD) 36
۱- نقش مادر ۳۷
۲- نقش پدر ۳۸
۳- تأثیر ویژگی های شخصیتی و روانی والدین بر اختلالات نافرمانی و سلوک فرزندان ۴۰
۴- تعامل والد – کودک ۴۲
۵- تأثیر شیوه های فرزند پروری ۴۴
نتیجه گیری ۴۹
منابع ۵۲

منابع

سادوک، بنیامین، و سادوک، ویرجینیا.(۱۳۸۶). خلاصه روانپزشکی: علوم رفتاری– روانپزشکی بالینی. ترجمه ن. پور افکاری. تهران: انتشارات شهر آب.

محمدی، مریم، امیری، شعله، و مولوی، حسین. (۱۳۸۹). بررسی تاثیر آموزش والدین بر میزان علائم نافرمانی کودکان دارای علائم اختلال نافرمانی مقابله ای در دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی. فصلنامه علمی – تخصصی دانشجویان تحصیلات تکمیلی، ۴ و۲٫

احمدی، علی اصغر. (۱۳۷۹). اختلال سلوک و ویژگی های بالینی آن. فصل نامه اندیشه و رفتار،۵ و۴، ۶۹-۶۲٫

شولتز، دوان.(۱۹۵۱). نظریه های شخصیت. ترجمه یوسف کریمی وهمکاران. (۱۳۸۶) تهران: نشر ارسباران.

گروسی فرشی، میر تقی.(۱۳۸۰). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز: دانیال.

لیل آبادی، لیلا. (۱۳۸۵). بررسی و مقایسه ویژگی های شخصیتی و شیوه فرزند پروری مادران دانش آموزان عادی و مبتلا به اختلال سلوکی در مدارس ابتدایی پسرانه شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

کلانتری، مهرداد. (۱۳۷۲). شناخت درمان مشکلات رفتاری کودکان. اصفهان: انتشارات کنکاش.

کهنوجی، رخساره. (۱۳۸۶). اثر بخشی خانواده درمانی شناختی رفتاری بر مشکلات رفتاری کودکان خانواده های در معرض طلاق. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

نصر اصفهانی، مریم. (۱۳۸۸). مقایسه اثر بخشی آموزش مهارت های  اجتمایی و آموزش والدین بر پرخاشگری پسران دارای اختلال سلوک مقطع ابتدائی شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

هترینگتون، ای میویس، و پارک، راس. دی. (۱۹۲۶). روانشناسی کودک از دیدگاه معاصر
( ترجمه جواد طهوریان و همکاران،۱۳۷۳ ). مشهد: آستان قدس رضوی.

محمدی یگانه، مریم. (۱۳۸۹). بررسی اثر بخشی آموزش مدیریت خشم بر کاهش نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای در دانش آموزان دختر دوره  راهنمایی شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه  علامه طباطبایی.

شاهقلیان، مهناز. (۱۳۸۷). اثر عدم حضور مستمر پدر در خانه ( به دلیل اشتغال ). بر میزان
اختلال های رفتاری دانش آموزان دبستانی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی،۲ و۱، ۳۵- ۲۹٫

صرامی، زهرا. (۱۳۸۶). اثر بخشی درمان شناختی – رفتاری  مادران مبتلا به اختلال  وسواس – اجبار بر میزان مشکلات رفتاری کودکان آنها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

کاویان، رویا. (۱۳۸۱). بررسی رابطه  بین رضایت زناشویی والدین و بروز اختلالات رفتاری کودکان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.

محمد اسماعیل، الهه. (۱۳۸۰ ). بررسی اعتبار، روایی و تعین نقاط برش اختلال های پرسش نامه علائم مرضی کودکان (  ( CSI-4 بر روی دانش آموزان ۱۴-۶ ساله مدارس ابتدائی و راهنمایی شهرتهران. تهران: پژوهشکدهکودکان استثنایی.

 مقدمه

عوامل زیادی تفاوتهای خاص را در رفتار والدین منجر می شود. بر اساس تعدادی از نظریه ها، شخصیت والدین نقش اصلی را به خود اختصاص داده است. به دلیل اینکه شخصیت والدین هم با شیوه هایی که پدر و مادر نقش والدینی خود را ایفا می کنند و هم با کیفیت روابط نزدیک پدر و مادر مرتبط است (الیور[۱]، رایت گورین[۲] و کافمن[۳]، ۲۰۰۹).

ویژگیهای شخصیتی والدین بصورت مستقیم از طریق انتقال ژنی و الگوگیری از رفتار والدین و به صورت غیر مستقیم از طریق ارتباط متقابل والدین و کودک، با مشکلات رفتاری کودکان مرتبط است (پرینزی، انقنا[۴] و هلینکس[۵]، ۲۰۰۵).

در تلاش برای مشخص کردن عوامل خطرساز ممکن برای مشکلات رفتاری کودک، محققان اغلب ویژگیهای والدینی را بررسی کرده اند که ثابت شده است که یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر رشد کودک است (وان آکن[۶]، جانگر[۷]، ورهوون[۸] و دنکوویک[۹]، ۲۰۱۰). کیفیت تعامل والد- کودک، زمینه ساز اصلی شکل گیری احساس ایمنی در کودک است که پیامدهای گوناگونی برای او در
پی دارد و بسیاری از مشکلات روان شناختی کودک، ریشه در این تعامل دارند (علیزاده، ۱۳۸۰).

مطابق با یک دیدگاه کلی پرینزی و همکاران (۲۰۰۰) بیان کردند که صمیمیت پایین والدینی و استفاده زیاد از تنبیه باعث بروز بیش فعالی، اختلال سلوک و اختلال افسردگی در کودکان می شود.

شاو[۱۰] و اسکات[۱۱] (۱۹۹۱) دریافتند که والدینی که خیلی محدود کننده و منزوی هستند، در بزهکاری کودکان خود نقش دارند.

همچنین، والدینی که خود دارای علائم اختلالات رفتاری مانند اختلال سلوک هستند به احتمال بیشتر فرزندانی با اختلال نافرمانی مقابله ای خواهد داشت. اشکال دیگر آسیب شناسی والدین مانند سوء مصرف مواد و افسردگی نیز با سرپیچی و نافرمانی کودک ارتباط دارد (هامیلتن و آرماندو، ۲۰۰۸).

اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)، اختلال شایع و ناهمخوانی است که تعداد زیادی از کودکان با رفتارهای مشکل ساز نافرمانی، بی اعتنایی و رد مقابله گونه دستورات مراجع قدرت را در بر می گیرد. این کودکان الگوی بادوامی از رفتارهای خصومت آمیز، جر و بحث زیاد، نافرمانی، زودرنجی،کینه توزی و سرزنش دیگران را نشان می دهند. این رفتارها ممکن است محدود به تعاملات خانوادگی یا فراتر از آن باشد، البته اکثر این کودکان در مدرسه خوب و متعادل هستند (دارلینگ، ۲۰۰۷).

به نظر می رسد این اختلال حاصل کشمکش بین کودکان و والدین برای خود مختاری است؛ و لذا در خانواده هایی که پدر و مادر انعطاف ناپذیر و کودکان مزاجاً فعال، دمدمی و پرتنش هستند، بیشتر دیده می شود.

اختلال نافرمانی مقابله ای در سنین پیش دبستانی باعث می شود تا بعد از سن شش سالگی در مقابل تغییرات مقابله کند (عدم انعطاف پذیری) و مقدمه ای برای اختلال سلوک (CD) باشد (جان. وی. لاوین[۱۲] و همکاران، ۲۰۱۰). اما با توجه به این موضوع که اکثر بچه های مبتلا به ODD، اختلال سلوک ندارند و حتی ممکن است طی سالهای بعد هم این اختلال در آنها پیشرفت نکند نیز مهم است (کارتر آر و همکاران، ۲۰۰۹).

اختلال سلوک بر اساس DSM-TV-TR عبارت است از الگوی رفتاری مستمری که شامل تخلف و عدم رعایت حقوق اساسی دیگران و هنجارها و قواعدی که کودکان هم سن و سال باید رعایت کنند، می شود. این الگوی رفتاری معمولاً در خانه، مدرسه و در معاشرت با همسالان و اجتماع دیده می شود (سادوک و سادوک، ۲۰۰۳؛ ترجمه پورافکاری، ۱۳۸۶). در این اختلال مجموعه ای از مشکلات چون پرخاشگری فیزیکی و لفظی، اخلالگری، بی مسئولیتی، عدم اطاعت و روابط میان فردی ضعیف مطرح است (کالینز، مسکول و کامرون، ۱۹۶۲، به نقل از هربرت؛ ترجمه فیروز بخت، ۱۳۸۴).

شخصیت

اغلب روانشناسان قبول دارند که واژه شخصیت از کلمه لاتین پرسونا مشتق شده است که به ماسک نمایشی اشاره دارد که هنرپیشه های رومی در تئاترهای یونانی به چهره می زدند (به نقل از فیست و فیست[۱]،۲۰۰۲؛ ترجمه سید محمدی، ۱۳۸۴). در واقع امروزه تعریف واحدی از واژه شخصیت وجود ندارد و تعاریف و تعابیر گوناگونی توسط دانشمندان مختلف و نظریه پردازان گوناگون در قلمرو روان شناسی بوجود آمده است که هر کدام از آنها با توجه به جنبه های گوناگون از آدمی و تواناییها و رفتارهای وی تعریفی را ارائه می دهند. بعنوان نمونه بعضی از نظریه پردازان شخصیت با تأکید بر ارث و منشأ ژنتیکی رفتارها و خصوصیات افراد و تفاوتهای فردی، در واقع به دنبال تبیینی فیزیولوژیک برای ویژگیهای شخصیتی هستند. گروهی دیگر بر رفتارهای ظاهری و قابل مشاهده افراد تأکید دارند و یا عده ای فرایندهای ناهشیار و غیرقابل مشاهده را مورد مطالعه و بررسی خویش قرار می دهد و همچنین گروهی هم بر روابط میان افراد در اجتماع توجه می کنند (شولتز و شولتز، ۱۹۹۸؛ ترجمه سید محمدی، ۱۳۸۵).

۱-از جمله تعاریف شخصیت

آدمز[۲] (۱۹۵۴) معتقد است هرگاه که ما از واژه «من» استفاده می کنیم، دقیقاً بدانیم چه می خواهیم و این واژه به چه چیزی دلالت می کند، شناخت نسبتاً خوبی درباره معنی شخصیت بدست آورده ایم. هنگامی که شما واژه من را بر زبان جاری می سازید، در حقیقت تمام اطلاعات را درباره خودتان در یک واژه خلاصه می کنید، اطلاعاتی از قبیل علایق، بیزاریها، ترسها، محاسن، نقاط قوت و ضعف خود. واژۀ من به چیزی اشاره دارد که شما را به عنوان یک فرد و شخصی منحصر به فرد و متفاوت از دیگران نشان می دهد (شولتز، ۱۹۹۰؛ ترجمه کریمی و همکاران، ۱۳۸۶).

هیلگارد شخصیت را شامل الگوهای معینی از رفتار و شیوه های تفکر می داند که نحوۀ سازگاری شخصیتی را با محیط تعیین می کند (کریمی، ۱۳۷۴). پیرون معتقد است شخصیت به وحدت یافتگی تام و تمام یک فرد همراه با ویژگیهای افتراقی دایم مثل هوش و مزاج و رفتار گفته می شود (منصور، ۱۳۷۴؛ به نقل از گروسی فرشی، ۱۳۸۰). و در آخر آلپورت (۱۹۴۹) یعنی کسی که به اعتقاد بسیاری، بنیانگذار مطالعات نوین شخصیت است، تعریفی از شخصیت ارائه می دهد که نسبت به بقیه تعاریف از جامعیت بیشتری برخوردار است. وی معتقد است شخصیت ویژگیها و گرایشهای نسبتاً پایداری است که موجب تشابه و تفاوت در طرز تفکر، احساس و عمل افراد می شود. به عبارت دیگر شخصیت سازمان پویایی از آن دسته از فرایندهای درونی و روانی است که سازگاری منحصر به فرد آدمی با محیط را تسهیل می کند (شولتز، ترجمه سیدمحمدی، ۱۳۸۵).

[۱] . Fist & Fist

[۲] . Adams

[۱]. Oliver

[۲]. Wright Guerrin

[۳]. Coffman

[۴]. Onghena

[۵]. Helinckx

[۶] . Van Aken

[۷] . Janger

[۸] . Verhoeven

[۹] . Denkovic

[۱۰].shaw

[۱۱].  scott

[۱۲] . John.V. lavigne

[۱] . kopp

[۲] . Brief

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .