عنوان
مقاله مدل های هوش معنوی
تعداد صفحات: ۳۷
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
اهمیت و ضرورت طرح موضوع معنویت به ویژه هوش معنوی از جهات مختلف در عصر جدید و سازمان های مختلف احساس می شود، از جمله ظهور دوباره ی کشش معنوی و نیز جستجوی درک روشنتری از ایمان، و کاربرد آن در حل مسائل و تصمیم گیری هاست (سهرابی، ۱۳۸۷). هوش معنوی سازه های هوش و معنویت را در یک سازه ترکیب نموده است در حالیکه معنویت جستجو برای یافتن عناصر مقدس، معنایابی، هشیاری بالا و تعالی است، هوش معنوی شامل توانایی برای استفاده از چنین موضوعاتی است که می تواند کارکرد و سازگاری فرد را پیش بینی کند و منجر به تولیدات و نتایج ارزشمندی گردد (غباری بناب، ۱۳۸۶). آمرام معتقد است هوش معنوی شامل حس معنا و داشتن مأموریت در زندگی، حس تقدس در زندگی، درک متعادل از ارزش ماده و معتقد به بهتر شدن دنیا می شود (آمرام، ۲۰۰۵). هوش معنوی مستلزم توانایی هایی است که از موضوعات معنوی برای تطابق و کشش اثربخش و تولید محصولات و پیامدهای باارزش استفاده می کند (سهرابی، ۱۳۸۷). اهمیت و ضرورت طرح موضوع هوش معنوی، از جهات مختلف در عصر جدید احساس می شود. یکی از این ضرورت ها در عرصه انسان شناسی، توجه به بعد معنوی انسان از دیدگاه دانشمندان است .هوش معنوی، افراد را در یافتن راه حل برای مسایل زندگی توانمند می سازد (آمرام، ۲۰۰۵).
بر اساس میزان هوش معنوی انسان قادر است به کارها و فعالیت هایش معنا و مفهوم بخشیده و با استفاده از آن بر معنای عملکردش آگاه شود و دریابد که کدام یک از اعمالش از اعتبار بیشتری برخوردارند و کدام مسیر در زندگی بالاتر و عالی تر است تا آن را الگو و اسوه زندگی خود سازد (یانگ[۱]، ۲۰۰۷).
واژه های کلیدی:هوش معنوی، مؤلفه های هوش معنوی ،مدل های هوش معنوی،کاربردهای هوش معنوی
فهرست مطالب
چکیده ۵
مقدمه ۶
تعریف هوش ۸
مفهوم معنویت ۹
تاریخچه هوش معنوی ۱۰
تعاریف هوش معنوی ۱۲
ابعاد و مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه دانشمندان ۱۴
۱- ابعاد هوش معنوی از دیدگاه سیسک و آمرام ۱۵
۲- ابعاد هوش معنوی از زهر و مارشال ۱۵
۳- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه امونز ۱۵
۴- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه نوبل ۱۶
۵- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه فریدمن و مک دونالد ۱۶
۶- مؤلفه های هوش معنوی وگان ۱۶
۷- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه نوبل و گان ۱۷
۸- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه مک مولن ۱۷
۹- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه سیسک ۱۷
۱۰- مؤلفه های هوش معنوی از دیدگاه عبداله زاده و دیگران ۱۷
مدل های هوش معنوی ۱۸
۱- مدل زهر و مارشال (۲۰۰۰ ) ۱۸
۲- مدل هوشی معنوی از دیدگاه سیندی ویگلزورث ( ۲۰۰۴ / ۲۰۰۸ ) ۱۹
۳- مدل آمرام (۲۰۰۷ ) ۱۹
۴-مدل کینگ (۲۰۰۸ ) ۲۰
معنویت و دین در سازمان ۲۲
معنویت به مثابه هوش ۲۴
هوش معنوی در محیط کار ۲۵
هم سویی هوش و تجربه ی معنوی در توانایی حل مسئله ۲۸
اندازه گیری هوش معنوی ۳۰
کاربرد های هوش معنوی ۳۱
منابع ۳۳
منابع
سیف، ع. (۱۳۸۷). روانشناسی پرورشی. تهران: انتشارات دوران.
غباری بناب، ب؛ سلیمی، م؛ سلیانی، ل؛ نوری مقدم. ث. (۱۳۸۶ ). هوش معنوی، اندیشه نوین دینی، سال سوم، شماره دهم صص ۱۲۵- ۱۴۷٫
غباری بناب، ب؛ سلیمی، م؛ سلیانی، ل؛ نوری مقدم، ث.(۱۳۸۶). هوش معنوی، اندیشه نوین دینی، سال سوم، شماره دهم، صص۱۴۷-۱۲۵٫
رجایی، ع ر. (۱۳۸۹). هوش معنوی، دیدگاه ها و چالش ها، مجله پژوهش های تربیتی، سال هفتم، شماره بیست و دو، صص۵۳-۲۲٫
عبدالله زاده، ح؛ باقر پور، م ؛ بوژ مهرانی، س ؛ لطفی، م. (۱۳۸۸ ). هوش معنوی، ترجمه و تالیف انتشارات روان سنجی.
یعقوبی، ا. ( ۱۳۸۸). بررسی رابطه هوش معنوی با میزان شادکامی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا. فصلنامه پژوهش در نظام های آموزشی. دوره اول، ُشماره۴،۷۴-۶۱٫
زارعی متین، ح؛ خیراندیش، م و جهانی، ح. (۱۳۹۰). شناسایی و سنجش مولفه های هوش معنوی در محیط کار؛ مطالعه موردی در بیمارستان شهید لبافی نژاد تهران. پژوهش های مدیریت عمومی. سال ۴، دوره۱۲: ۹۴-۷۱٫
ساغروانی . س. (۱۳۸۸ ). هوش معنوی ، انتشارات آهنگ قلم.
ضیغمی، ل. (۱۳۸۹). بررسی رابطه هوش معنوی و تعهد سازمانی در کارکنان سازمان کار و امور اجتماعی استان تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
حیدری، گ(بی تا). هوش معنوی چیست؟ مجله موفقیت. شماره ۲۳۹٫ ص۶۸-۶۹٫
سهرابی، ف. (۱۳۸۷ ). مبانی هوش معنوی، فصلنامه سلامت روان، سال اول، شماره اول، صص ۱۴ -۱۸
Woolfolk, C. A. (2005). Advencing achievement goal theory. journal of Educational Psychology, 2, 236-250.workplace, journal of business and psychology, 21(3), 462-493.
Yang.K, & Mao.X, (2007), “A study of nurses spiritual intelligence: A cross sectional questionnaire survey”, International journal if nursing study, 44,p:999_1010.York, NY, USA : Blooms sbury.
Cruickshank, D. R., Jenkins, D. B., & Mercalf, K. K. (2006). The act of teaching. McGraw Hill.
Zohar,D,& Marshall,I.(2000).SQ : Spiritual intelligence. The ultimate intelligence. New
Goleman, D. (1995). “Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ”.
Amram, jeseph yosi, (2009),”The contribution of emotional& spiritual intelligence to effective business leadership”, for the degree of doctor of philosophy inclinical psychology. Institute of transpersonal psychology pal alto, California.
مقدمه
سالها قبل، صحبت از هوش شناختی(IQ) و چگونگی سنجش آن مورد توجه متخصصین بود. اما در دهه ی کنونی در تمامی محیط های کاری علی الخصوص سازمان های آموزشی، هوش معنوی پارادایم فکری اکثر متخصصین منابع انسانی گردیده است. پس از گسنرش مفهوم هوش به سایر قلمروها، ظرفیت ها و توانمندیهای انسان و بخصوص مطرح شدن هوش هیجانی در روان شناسی، ایمونز[۱]، در سال ۱۹۹۹ سازه جدیدی را به عنوان هوش معنوی مطرح کرد. او عنوان کرد که هوش معنوی مجموعه ای از تواناییها برای بهره گیری از منابع دینی و معنوی است(رجایی، ۱۳۸۹: ۲۴). کینگ[۲] هم می نویسد: هوش معنوی مجموعه ای از ظرفیت های عقلی است که به آگاهی کامل و کاربرد انطباقی ازجنبه های معنوی و جهان مافوق وجودی شخص کمک می کند و منجر به خروجی هایی ۱٫ تفکر انتقادی وجودی، ۲٫ تولید معنای شخصی، ۳٫ آگاهی متعالی ۴٫ توسعۀ حالت هوشیاری می شود (۲۰۰۸: ۵۲). همچنین هوش معنوی در بردارندۀ نوعی سازگاری و رفتار حل مسأله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های مختلف شناختی، اخلاقی، هیجانی، بین فردی و غیره شامل می شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطرافش و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می نماید(غباری بناب و همکاران،۱۳۸۶: ۱۳۰).
هوش معنوی به عنوان یکی از مفاهیم جدید هوش، دربردارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مساله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های مختلف شناختی، اخلاقی، هیجانی، بین فردی و … شامل می شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطراف و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می نماید.
تأثیر فوق العاده انواع هوش و بخصوص هوش معنوی بر ویژگی های افراد سبب می شود معنویت و هوش معنوی به یک موضوع مهم در حوزه مدیریت و سازمان تبدیل شود. هوش ظرفیت یادگیری از تجربه، کاربرد فرایندهای فراشناختی برای تقویت یادگیری و توانش سازگاری با محیط پیرامونی است. در نظریه ی قابل آموزش بودن رفتار هوشی، هوش مجموعه ای از فرایندهای ذهنی مجزای پردازش اطلاعات دانسته می شود که از طریق تمرین و ممارست قابل یادگیری و افزایش بخشیدن است استرنبرگ[۳](۱۹۸۵)، به نقل از امیرتیموری۱۳۹۰). معنویت به عنوان یکی از ابعاد انسانیت شامل آگاهی و خودشناسی می شود، این آگاهی ممکن است منجر به تجربه ای شود که فراتر از خود است. ایمونز تلاش می کرد معنویت را براساس تعریف گاردنر از هوش، در چارچوب هوش مطرح نماید و معتقد است معنویت می تواند شکلی از هوش تلقی شود زیرا عملکرد و سازگاری فرد را پیش بینی می کند و قابلیت هایی را مطرح می کند که افراد را قادر می سازد به حل مسائل بپردازند و به اهدافشان دسترسی داشته باشند (آمرام[۴]، ۲۰۰۵).
تعریف هوش
از هوش تعریف واحدی به دست نیامده و صاحب نظران مختلف آن را به گونه های متفاوتی تعریف کرده اند. نمی توان تعریف مشخصی از هوش به دست آورد که مورد توافق همه روانشناسان وابسته به رویکردهای مختلف باشد. با این حال عناصری از هوش وجود دارند که مورد توافق غالب پژوهشگران است. گیج و برلاینر[۵] (۱۹۹۲) این عناصر را در سه دسته تقسیم کرده ا ند؛
توانایی پرداختن به امور انتزاعی: منظور این است که افراد با هوش بیشتر با امور انتزاعی (اندیشه ها، نمادها، روابط، مفاهیم، اصول) سروکار دارند تا امور عینی (ابزارهای مکانیکی، فعالیت‌های احساسی).
توانایی حل کردن مسائل:یعنی توانایی پرداختن به موقعیت های جدید، نه فقط دادن پاسخ‌های از قبل آموخته شده به موقعیت های آشنا.
توانایی یادگیری: به ویژه توانایی یادگیری انتزاعیات، از جمله انتزاعیات موجود در کلمات و سایر نمادها و نیز توانایی استفاده از آنها(به نقل از سیف، ۱۳۸۷).
روانشناسان مختلف تعاریف گوناگونی از هوش ارائه کرده اند و همینطور هوش را به انواع مختلفی تقسیم کرده اند. از جمله اینکه؛ نظریه هوش سه بخشی استرنبرگ یکی از معروف ترین رویکردها درباره هوش است. طبق این نظریه هوش دارای سه چهره است؛ هوش تحلیلی، هوش آفریننده و هوش عملی. منظور از هوش تحلیلی، توانایی انسان در برخورد موثر با مسائل است. هوش آفریننده، تولید اندیشه های نو، پیشنهاد دادن روش های نو، برخورد متفاوت با مسائل و ترکیب اطلاعات به راههای جدید است و هوش عملی، توانایی پرداختن به مسائل و مشکلات زندگی روزانه است. هوارد گاردنر[۶] نیز یکی از نظریه پردازان هوش چندگانه، نظریه ای وضع کرده شامل هشت نوع هوش متفاوت به نام های؛ هوش زبانی (کلامی)، هوش موسیقیایی، هوش منطقی – ریاضی، هوش فضایی، هوش بدنی – جنبشی، هوش طبیعت گرایانه، هوش میان فردی و هوش درون فردی. در نظریه گاردنر هوش به صورت توانایی حل مسئله یا ساختن چیزی با ارزش تعریف شده است و افراد از لحاظ هوش های مختلف با هم متفاوت‌اند(کروکشانک[۷]، جنکینس[۸] و متکالف[۹]، ۲۰۰۶). وولفولک[۱۰] (۲۰۰۵) اشاره کرده است نظریه ی گاردنر تنها به این هشت نوع منحصر نمی شود گاردنر هوش روحانی یا معنوی را نیز مطرح کرده و آن را به عنوان توانایی اندیشیدن درباره پرسش های بزرگ مربوط به معنای زندگی تعریف کرده است.
[۱].Emmons
[۲].King
[۳] . Sternberg
[۴].Amram
[۵]. Gage&Berliner
[۶]. Howard Gardner
[۷]. Cruickshank
[۸]. Jenkins
[۹]. Mercalf
[۱۰]. Woolfolk
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
ارسال نظر