عنوان

مقاله سوءمصرف مواد و رویکرد های پیشگیری آن

تعداد صفحات:۲۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

سوءمصرف مواد مخدر ریشه تاریخی، پیچیده و طولانی دارد. ولی در مسیر تاریخی خود چه در ایران و چه در جهان هیچ گاه به این فراوانی، شدت و عمق نداشته است.به همین دلیل نیازمند تدابیر جهانی و منطقه ای ویژه ای است (خلیلی،۱۳۸۸).

موضوع سوءمصرف مواد به عنوان یک مشکل اساسی در سطح ملی و بین المللی توجه بسیاری از مراکز علمی و پژوهشی را به خود جلب کرده است. صرف نظر از پیامد های منفی اقتصادی این مشکل، معمولا” سوءمصرف مواد با بسیاری از مشکلات اجتماعی و در نهایت اختلالات روانی ارتباط می یابد (بهرامی،۱۳۸۸ ).

اعتیاد یک بیماری جدی و خطر ناک است که می تواند موجب از بین رفتن مسیر زندگی، هم بستگی خانوادگی، سلامتی و دارایی و روابط شود. الکل و مصرف مواد نه فقط موجب بیماری های قابل پیشگیری و مرگ زود رس می شود؛ بلکه مهم تر این که خانه و خانواده ها تباه می شوند (انجمن روانپزشکی آمریکا، [۱]۱۹۹۹).

با توجه به اینکه جهان در سه دهه اخیر با آمار های تکان دهنده در خصوص شیوع سوء مصرف مواد در سطح جامعه و به خصوص در بین جوانان و نوجوانان، مواجه شده است و هم چنین به خاطر نگرانی های عمیق اثرات زیان باری دارویی، اجتماعی، قانونی، بهداشتی و اقتصادی ناشی از سوء مصرف مواد، ما اکنون نیازمند توجه جدی برای گسترش هر چه بیشتر راهبرد های پیشگیرانه کار آمد هستیم. هر ساله هزینه های گزافی صرف پژوهش، درمان و پیشگیری از سوء مصرف و وابستگی به مواد می شود. به ویژه در سال های اخیر به دلیل ناکامی و هزینه های بالای فعالیت های درمانی و باز پروری توجه و تمرکز بیشتری به روش های پیشگیری معطوف شده است (هاوکینز، کاتالانو و میلر، ۲۰۰۴ ؛به نقل از  دائمی و همکاران، ۱۳۸۸).

تجربه مواد مخدر در سنین پایین تر (برای مثال کمتر از ۱۵ سالگی )خطر اعتیاد را در سنین یالاتر افزایش می دهد. با این توصیف، اجرای برنامه های پیشگیرانه، نه فقط میزان مرگ و میر را کاهش می دهد، می تواند  به بسته شدن ورودی های اعتیاد منجر گرددو با کاهش تقاضا و تمایل برای استفاده از مواد، احتمال استفاده از این مواد را به تاخیر انداخته یا شدیدا” کاهش دهد (بوتوین[۲]،۱۹۹۳).

واژه های کلیدی: سوءمصرف مواد ، عوامل موثر بر گرایش نسل جوان به مواد روان گردان ،نظریه های سوءمصرف مواد ، رویکرد های پیشگیری

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۵
تاریخچه مواد مخدر ۷
تعاریف ۸
طبقه بندی دارو های روان گردان ۹
عوامل موثر بر گرایش نسل جوان به مواد روان گردان ۱۰
نظریه های مربوط به سوء مصرف مواد ۱۱
سن آغاز و شیوع مصرف مواد مخدر ۱۶
رویکرد های پیشگیری ۱۷
۱-روی آورد اطلاع رسانی (افزایش اطلاعات ) ۱۷
۲-روی آورد آموزش عاطفی ۱۷
۳-روی آورد جانشین ۱۸
۴-روی آورد نفوذ اجتماعی ۱۹
۵-روی آورد یکپارچه نفوذ اجتماعی- افزایش توانایی ۲۱
نتیجه گیری ۲۲
منابع ۲۴

منابع

– خلیلی، افسر .(۱۳۸۸). بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های تفکر انتقادی بر تغییر نگرش دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان یزد .پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده . دانشگاه علامه طباطبایی.

– دائمی، حمید رضا، و سهرابی، فرامرز، و مقیمی بار فروش ،فاطمه. (۱۳۸۹). تاثیر آموزشی ارتقای مهارت های قاطعیت در تغییر نگرش دانشجویان دانشگاه های علامه طباطبایی. نشریه اعتیاد پژوهی ،۹(۳)، ۹۹-۶۷٫

– بهرامی احسان ،هادی.(۱۳۸۸). اعتیاد و فرایند پیشگیری. تهران: سمت.

– فرجاد، محمد حسین، بهروش ،هما، و وجدی ،زهره .(۱۳۷۴ ).اعتیاد ،راهنمای کاملی برای چگونگی برخورد خانواده و جامعه با اعتیاد به مواد مخدر .تهران: انتشارات بدر .

– جزایری، علیرضا، و سلیمانی نیا، لیلا .(۱۳۸۷). راهنمای پیشگیری از سوء مصرف مواد در نوجوانان .تهران: دانژه.

– امیر احمدی، رحمت الله، و معتمدی، هادی، و فکر آزاد، حسین. (۱۳۸۸). نگرش دانش آموزان مقطع دبیرستان نسبت به مواد مخدر و اعتیاد. نشریه مددکاری اجتماعی،۴،۴۲-۳۳٫

– احمدوند،؛ محمدعلی. (۱۳۸۶). اعتیاد (سبب شناسی و درمان آن ). تهران: دانشگاه پیام نور.

– مرمزی، مسعود. (۱۳۸۹). بررسی رابطه عملکرد خانواده و اعتیاد پدر بر نگرش به سوء مصرف مواد مخدر در دانش آموزان سال سوم متوسطه و پیش دانشگاهی شهرستان سوسنگرد. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه علامه طباطبایی.

– میلانی فر، بهروز. (۱۳۸۲ ).بهداشت روانی .تهران :نشر قومس

– سانتراک، جان دبلیو .(۲۰۰۴ ).زمینه روانشناسی .(چاپ دوم ).(ترجمه مهرداد فیروز بخت،( ۱۳۸۵ ). تهران: رسا

– ویتبورن، سوزان، وهالجین، ریچارد پی .آسیب شناسی روانی (ج۲ ).(ویرایش هشتم ).(ترجمه یحیی سید محمدی، ۱۳۸۹ ). تهران: نشر روان

مقدمه

مصرف سوء مواد مخدر، یکی از مهم ترین معضلاتی است که کلیه جوامع بشری با آن روبرو هستند. مصرف سوءمواد و مشکل اعتیاد به عنوان یک پدیده مهلک و مخرب که  نتایجش می تواند اثرات بسیار سوئی در زمینه های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه داشته باشد در هر جامعه ای مطرح است و معمولا گروهی که در برابر این پدیده خطرناک بیش از سایر گروه ها آسیب پذیر است همانا “گروه جوانان “یک جامعه می باشد. بر اساس گزارش جلسه ۱۹۸۰ یونسکو، تحقیقات اجتماعی- رفتاری نشان داده که رفتار های ناشی از مصرف نابه جای داروهای اعتیاد آور و مواد مخدر و الکل، بزهکاری جوانان، خودکشی و افسردگی شایع ترین اختلال رفتاری جوانان نقاط مختلف جهان بوده است. با تمام اینها یک چیز حقیقت دارد و آن آینده جامعه است که با این معتادان جوانش و با هرز رفتن چنین نیروی انسانی عظیم چگونه خواهد بود و به کجا خواهد رفت …؟(فرجاد،۱۳۷۴).

اعلام آمار چند میلیون نفری از معتادان و نیز ابراز نگرانی مسئولان از پایین آمدن سن اعتیاد (بر اساس اعلام مسئولان، طی سال گذشته میزان مصرف مواد مخدر فقط در میان دانش آموزان دوبرابر شده است )، زنگ های خطر را برای همه مسئولان، محققان و مردم به صدا در آورده است.

علی رغم آنکه وضعیت کشور ما در خصوص استفاده از مواد مخدر حتی قابل مقایسه با کشور های پیشرفته نیست و ارقام گزارش شده به وسیله مراکز ذی ربط وضعیت را وخیم تر گزارش می کند، با این حال سرمایه گزاری اصلی در بخش مقابله با  واردات و عرضه مواد مخدر است. با وجود مصرف سالانه میلیارد ها ریال در امر مبارزه با مواد مخدر- ضمن آنکه ضرورت این مبارزه را نمی توان نفی کرد- مشکل سوءمصرف مواد مخدر در کشور ما همچنان، حل نشده باقی مانده است. بخشی از این مشکل در راهبرد اساسی برخورد با پدیده اعتیاد است. به نظر می رسد ضروری است سایر ابعاد مبارزه با مصرف مواد مخدر، به ویژه کاهش تقاضا در اولویت قرار گیرد. بدین ترتیب توجه بیشتری به پیشگیری [۱]به عنوان یک اصل اساسی می تواند به مبارزه فراگیر علیه اعتیاد و مصرف مواد مخدر یاری رساند (بهرامی، ۱۳۸۸ ).

هم چنین با نگاهی به جامعه معتادین و تلاش های آنها برای ترک اعتیاد در می یابیم که در اغلب موارد بعد از مدت کوتاهی از ترک، مصرف مواد دوباره شروع می شود و روش های ترک اعتیاد نتوانسته است خیلی موثر واقع شود و هزینه های زیادی هم برای معتادان داشته است (خلیلی ،۱۳۸۸ ).

به این ترتیب پیشگیری از ابتلای افراد جامعه به سوءمصرف مواد مخدر به معنای جلوگیری از تحمیل هزینه های سنگین به اجتماع، ابتلای افراد به ایدز و بیماری های دیگر، کاهش بازدهی نیروی کار، وقوع جرم و جنایت، از هم گسستگی کانون خانواده و در معرض تهدید قرار گرفتن نسل بعدی است. واضح است که نوجوانان، حساس ترین قشر جامعه در برابر خطر سوءمصرف مواد را تشکیل می دهند و لذا بیشترین تاکید رویکرد های پیشگیرانه باید بر این گروه متمر کز گردد (جزایری، ۱۳۸۷ ).

واضح است که این بلای سیاه بیشتر کسانی را تهدید می کند که نگرش های نادرست تری نسبت به پیامد های سوءمصرف مواد مخدر دارند (امیر احمدی و همکاران، ۱۳۸۸ ).

 تاریخچه مواد مخدر

سابقه آشنایی بشر با مواد مخدر به زمان تشکیل اولین تمدن ها بر روی کره زمین باز می گردد. همر[۲] نخستین کسی است که در نوشته های خود به گل خشخاش اشاره کرده است. سومریان در حدود یازده هزار قبل نه تنها افیون را می شناختند واستعمال می کردند بلکه به گیاه خشخاش، نام گیاه شادی آور داده بودند (پایگاه بسیج ،۱۳۸۶ ).

هندوها هنوز هم در برخی جشن های مذهبی خود از مواد مستی آور استفاده می کنند، امپراتوری مغول ها نیز از معجون بعضی مواد اعتیاد آور به عنوان منبع نیرو و قدرت استفاده می کردند (اعظم [۳]،۱۹۸۴؛ به نقل از مرمزی ،۱۳۸۹).

در طی جنگ داخلی آمریکا، مرفین آزادانه میان سربازان توزیع می شد، توشه سربازان زخمی برگشته از جنگ، مرفین و سرنگ و ترزیق زیر جلدی است (جونز[۴] ،۱۹۹۹ ؛احمد وند ،۱۳۸۶  ).

درباره ورود تریاک به ایران نقل قول های متفاوتی وجود دارد. به نظر عده ای تریاک را عربها به ایران وارد کردند .برخی محققان مدعی اند که ، در حمله مغول به ایران، سربازان مغولی افیون را وارد ایران کردند و عده ای نیز ورود تریاک را تحفه نادر شاه  از هند می دانند (همان منبع ).

هروئین[۵] در ایران از سال ۱۳۳۵ رواج پیدا کرد و علیرغم قوانین زیادی مانند مجازات مرتکبین قاچاق تریاک و هروئین، قانون منع کشت خشخاش، قانون کشت محدود خشخاش و تصویب نامه های مختلف همچنان خرید و فروش آن در گوشه و کنار ایران به خصوص تهران به چشم می خورد طبق آمار انستیتوی روانپزشکی ایران در حدود ۵۵ درصد معتادان ایران در استان های سیستان و بلوچستان، تهران، خراسان و کرمانشاه هستند (میلانی فرد ،۱۳۸۲  ).

۱-prevention

۱-Homer

۲- Azam,N

۳- Jonnes,J

۴-Heroin

۱-American Psychiatric Association

۱-Botvin,G

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .