عنوان

مقاله عوامل موثر بر عدالت سازمانی

تعداد صفحات:۴۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

با توجه به اینکه امروزه بخش مهمی از زندگی انسان­ها در سازمان­ها سپری می­شود و رعایت عدالت در سازمان­ها می­توانند تأثیر بزرگی بر روی موفقیت فردی و سازمانی داشته باشند و وجود انسان­های موفق و سازمان­های موفق زمینه رشد جامعه را فراهم می­سازد. زمینه­های بروز ناعدالتی در سازمان­ها می­تواند از طریق مدیر یا سرپرست مستقیم فرد و یا از طریق خود سازمان روی دهد و در نهایت فردی که این بی عدالتی را مشاهده کرده به یک فرد ناراضی تبدیل شده و تعهد شغلی و تعهد سازمانی او کاهش می­یابد و این نقیضه را با غیبت و کم کاری یا تشویق دیگران برای ایجاد نارضایتی و نهایتاً قطع همکاری نشان می­دهد. بنابراین سازمان­ها هنگامی به اهداف و مقاصد خود می­رسند که کانون توجه مدیریت به اجرای عدالت باشد (صادقی؛ ۱۳۹۰). در آخرین دهه­ی قرن بیستم ، بیشتر توجهات اندیشمندان و پژوهشگران حول محور عدالت سازمانی به عنوان یک مفهوم مهم و موضوع اصلی تحقیق در روانشناسی صنعتی و سازمان بوده است. عدالت در سازمان بیانگر برابری و لحاظ رفتار اخلاقی در یک سازمان می­باشد.عدالت سازمانی به علت ارتباط آن با فرایندهای حیاتی سازمان مثل : تعهد سازمانی، شهروندمداری، رضایت شغلی و عملکرد اهمیت زیادی پیدا کرده است. علاوه بر این ادبیات اخیر بیانگر رابطه­ی بین سبک رهبری، تصمیم­گیری و عدالت سازمانی است. رفتار منصفانه خواسته­ای است که همه­ی کارکنانی که وقت و انرژی خود را در یک سازمان صرف می­کنند از سازمان انتظار دارند. این انتظارات باعث می­شود که رهبران تمایل بیشتری به تأکید بر رعایت انصاف داشته باشند. سوال این است که زمانی که مدیران به این انتظارات توجهی ندارند چه اتفاقی ممکن است. گرینبرگ نتیجه گرفت مدیرانی که این هنجارها را به وسیله رفتارهای غیر منصفانه نقص می­کنند، باعث می­شوند کارکنانشان واکنش منفی نسبت به این رفتار نشان دهند. بنابراین انعکاس عدالت در رفتار مدیران باعث می­شود که شرایط خوبی هم برای سازمان و هم کارکنان به وجود آید.

عدالت سازمانی متغیری است که به توصیف عدالت به طور مستقیم با موفقیت­های شغلی ارتباط دارد به کار می­رود. علی الخصوص در عدالت سازمانی مطرح می شود که باید به چه شیوه­هایی با کارکنان رفتار شود تا احساس کنند که به صورت عادلانه­ای با ان­ها رفتار شده است. عدالت سازمانی اصطلاحی است که برای توصیف نقش انصاف که رابطه مستقیمی با محیط کار دارد؛ مورد استفاده قرار می­گیرد. مخصوصاً عدالت سازمانی مرتبط است با روش­هایی که کارکنان تعیین می­کنند که آیا با آن­ها در شغلشان به طور عادلانه رفتار شود و روش­هایی که تعیین آن­ها روی متغیرهای مرتبط با کار آن­ها تأثیر می­گذارد. (طالب­زاده؛۱۳۹۰).

واژه های کلیدی: عدالت سازمانی، ابعاد عدالت سازمانی ، تبعات عدالت سازمانی، عوامل موثر بر درک عدالت،آثار بی عدالتی در سازمان، راهکارهای ارتقاء عدالت در سازمان

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
تعاریف و مفاهیم عدالت سازمانی ۸
سیر تکامل و تحول عدالت سازمانی ۹
ابعاد عدالت سازمانی ۱۱
الف) عدالت توزیعی ۱۲
ب) عدالت رویهای ۱۶
ج) عدالت مراودهای (تعاملی) ۱۷
د) عدالت اطلاعاتی ۱۹
تبعات عدالت سازمانی ۱۹
الف) عملکرد کاری ۱۹
ب) رفتار شهروندی سازمانی ۱۹
ج) واکنشهای نگرشی و احساسی نسبت به پیامدهای خاص سازمان و سرپرست ۲۰
د) رفتار خلاف انتظار و ترک شغل ۲۰
عوامل موثر بر درک عدالت ۲۳
عوامل ایجاد کننده بی عدالتی ۲۵
عدالت در سازمانها ۲۶
الف) عدالت درون سازمانی ۲۷
ب) عدالت برون سازمانی ۲۷
نقش عدالت سازمانی در وظایف مدیریت ۲۸
الف) برنامهریزی ۲۸
ب) سازماندهی ۲۹
ج)نظارت و عدالت ۲۹
د) رهبری ۳۰
ﻫ) انگیزش ۳۰
آثار بی عدالتی و تبعیض در سازمان ۳۱
راهکارهای ارتقاء عدالت در سازمان ۳۲
الف) رویه های استخدامی ۳۲
ب) مدیریت حل و فصل تعارضات سازمانی ۳۳
ج) نظام ارزیابی عملکرد ۳۳
د) نظام پاداش دهی ۳۴
ﻫ) مدیریت کوچک سازی و تعدیل نیرو ۳۴
موانع تحقق عدالت در سازمان ۳۵
الف) تعریف نشدن اهداف و استراتژیها بر محور عدالت ۳۵
ب) محیط و تأثیر آن بر رفتارهای عادلانه ۳۵
ج) فناوری و عدالت سازمانی ۳۶
د) اندازه سازمان و امکان اجرای عدالت در آن ۳۶
ﻫ) ساخت قدرت و کنترل و عدالت سازمانی ۳۷
و) فرهنگ و زبان ۳۷
منابع ۳۹

 منابع

رامین­ مهر، حمید، هادی­زاده مقدم، اکرم، احمدی، ایمان،۱۳۸۸، بررسی رابطه بین ادراک ادراک از عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی، پژوهش­نامه مدیریت تحول، دوره۱، شماره ۲، ص­ص ۸۹-۶۵ .

صادقی، محمدتقی، ۱۳۹۰، عدالت؛ انسجام بخش سازمانها(یا عدالت؛ نیاز اساسی سازمانها)، نشریه مدیران، شماره ۱۲، ۷۰-۶۳ .

طالب­زاده، سهیل،۱۳۹۰، بررسی رابطه بین عدالت سازمانی ادراک شده کارکنان و اجرای اثربخشی استراتژی سازمان کارخانه جات صنایع غذایی استان آذربایجان غربی، پایان نامه کارشناسی ارشد واحد آستارا.

دیناچالی، عسکر،۱۳۹۰، رابطه ابعاد مختلف عدالت سازمانی با کارآفرینی سازمانی در شرکتهای کوچک، پایان نامه کارشناسی ارشد واحد رشت.

ناظمی، شهلا؛ برجعلی­لو، شمس­الدین،۱۳۹۱، تبیین رابطه­ی ابعاد عدالت سازمانی و جنبه­های گوناگون رضایت از جبران خدمات، پژوهشنامه مدیریت اجرایی، دوره ۴، شماره ۷، ص­ص ۱۷۸-۱۵۹٫

رضاییان، علی، ۱۳۸۴، مدیریت رفتار سازمانی، تهران، دانشگاه تهران.

حسین­زاده، علی؛ ناصری، محسن، ۱۳۹۰، مفاهیم نوین عدالت سازمانی در سازمان­ها، نشریه علوم تربیتی، دوره۵، شماره ۳، ص­ص ۳۲-۲۳ .

پورعزت، علی­اصغر؛ قلی­پور، آرین،۱۳۹۱، بررسی موانع ساختاری تحقق عدالت در سازمان، فراسوی مدیریت، شماره ۸، ص­ص ۱۵-۱ .

Wang X, Liao J, Xia D, Chang T, 2012, The impact of organizational justice on work performance Mediating effects of organizational commitment and leader-member exchange, International Journal of Manpower , Vol. 31 No. 6, pp. 660-677

Fondacaro M, Brank E, Stuart J, Villanueva-Abraham S, Luescher J, McNatt P, 2011, Identity Orientation, Voice, and Judgments of Procedural Justice During Late Adolescence, Faculty Publications, Department of Psychology, Vol.1,No. 1,pp. 987-997

مقدمه

عدالت سازمانی درجه­ای است که کارکنان احساس می­کنند قوانین، رویه­ها و سیاست­های سازمانی مربوط به کار آن­ها، منصفانه است. این اصل که عدالت سازمانی متشکل از سه مولفه می­باشد، توسط اغلب افراد پذیرفته شده است: عدالت توزیعی، عدالت رویه­ای و عدالت تعاملی (وانگ و همکاران [۱] ، ۲۰۱۲).

عدالت والاترین ارزش انسانی و گوه ری گرانبها در راه تحقق حقوق بشر است . آرمان اصلی انسان ها رسیدن به عدالت است (رامین مهر و همکاران؛ ۱۳۸۸). عدالت به عنوان یک نیاز اساسی برای زندگی جمعی انسان­ها همیشه در طول تاریخ مطرح بوده است. امروزه با توجه به نقش فراگیر و همه جانبه سازمان­ها در زندگی اجتماعی انسانها، نقش عدالت در سازمان­ها بیش از پیش آشکارتر شده است. سازمان­های امروزی در واقع مینیاتوری از جامعه بوده و تحقق عدالت در آن­ها به منزله تحقق عدالت در سطح جامعه است. به همین دلیل امروزه عدالت سازمانی به مانند سایر متغیرهای مهم در رفتار سازمانی از جمله تعهد سازمانی و رضایت شغلی جایگاه خاصی را در متون مدیریت پیدا کرده است. تحقیقات و مطالعات در این حوزه آهنگ رو به رشدی را نشان می­دهد و  حاصل این تحقیقات دستاوردهای جدید در این حوزه بوده است. مع­الوصل مدیران در سازمان­های امروزی نمی­توانند نسبت به این موضع بی­تفاوت باشند ، چرا که عدالت به مانند سایر نیازهای انسانی به عنوان یک نیاز مطرح بوده و هست. چنانچه مدیران سازمان­ها به دنبال پیشرفت و بهبود در سازمان هستند بایستی قادر باشند درک وجود عدالت در سازمانشان را در کارکنان بوجود آورند (فونداکارو [۲] ،۲۰۱۱).

تعاریف و مفاهیم عدالت سازمانی

عدالت سازمانی در علوم انسانی، فلسفه و نظریه پردازی، واژه مهمی محسوب می­شود. چرا که هر جا انسان و نهادهای انسانی حضور داشته باشند این مفهوم آن جا حضور دارد و چون از مفهوم مجرد برخوردار است هرچه قدر تر کیب نهادهای اجتماعی پیچیده­تر باشد عدالت با غلضت بیشتری آنجا حاضر می­شود (صادقی؛۱۳۹۰) .

افلاطون می گوید عدالت یعنی قرار گرفتن هر چیز در جای خودش.ارسطو عدالت را به دو دسته عام و خاص تقسیم کرده است . عدالت عام همه فضیلت ها را در بر می گیرد و عدالت خاص یعنی اینکه حق هرکسی را به شایستگی بدهند(رامین مهر و همکاران؛ ۱۳۸۸). عدالت در لغت معادل نظم و ادب است و در فلسفه ” هر چیز در جای خود” معنی کرده­اند. در دیدگاه انسانی عدالت به نام قانون نمودار شده است. زیرا عدالت عبارتست از رفتار مطابق قانون. این تعریف که به نظر ما جامع ترین تعریف عدالت است؛ می­تواند شامل همه­ی پدیده­ها و رفتارهای عادلانه باشد. کلمه معادل عدالت در فرانسه و انگلیسی JUSTICE و در لاتین JUSTITIA است. فرهنگ لغات آگسفورد عدالت را به عنوان حفظ حقوق با اعمال اختیار و قدرت و دفاع از حقوق با تعیین پاداش یا تنبیه توصیف کرده است. اما آنچه در تعاریف این واژه به مقاصد ما نزدیکتر است مفهوم عدالت به معنای برابری و تساوی دادگری و انصاف داوری با راستی و درستی و مفاهیم دیگری از این قبیل است (صادقی؛۱۳۹۰) .

بطور کلی برای عدالت سازمانی  با در نظر گرفتن جنبه­های مختلف آن می­توان تعاریف فراوانی در نظر گرفت. که در اینجا به چند مورد از آن­ها اشاره خواهد شد.

ادراک کارکنان از انصاف و رفتارهای عادلانه شغلی (شاه[۳] ، ۲۰۱۱)

عدالت در سازمان بیانگر برابری و لحاظ رفتار اخلاقی در یک سازمان می باشد (شاه، ۲۰۱۱)

مطالعه برابری در کار (رامین مهر و همکاران؛ ۱۳۸۸).

زوقبی و همکاران از نظریه پردازان دیگری هستند که نگرش وضعی به عدالت دارند و تشخیص اکثریت را ملاک  فوق می­دانند و معتقد است که هرچیزی که اکثریت کارکنان آن را عادلانه بنامد عدالت سازمانی است (زقبی [۴] و همکاران ، ۲۰۱۲)

از دیدگاه وانگ عدالت سازمانی بر انتظار کارمندان از رفتار عادلانه یک سازمان و عاملین آن دلالت دارد (وانگ و همکاران، ۲۰۱۲).

عدالت را ادراک افراد از منصفانه یا غیرمنصفانه بودن رفتار سازمان با آن­ها تعریف می­شود ( چنورت [۵]و همکاران، ۲۰۱۳).

ﻣﻨﻈﻮر ﻋﺪاﻟﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، ﺑﯿﺎن اﺣﺴﺎﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن در ﺑﺮاﺑﺮ رﻓﺘﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ آﻧﺎن ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽآﯾﺪ، ﺑﺮوز ﻣﯽدﻫﻨﺪ (اگروال[۶] ، ۲۰۱۴)

اﺣﺴﺎس ادراک ﺷﺪه ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهایی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ آﻧﺎن رﻓﺘﺎر ﻣﯽﺷﻮد (ابکا- آتینگا، ۲۰۱۳).

[۱] Wang et al

[۲] Fondacaro

[۳] Shah

[۴] Zoghbi

[۵] Chenvert

[۶] Agarwal

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .