عنوان

مقاله طراحی آموزش مجازی

تعداد صفحات:۶۹

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

فناوری[۱] چیزی بیش از دانش و مهارت های مربوط به رایانه و کاربرد آن است. فناوری دانشی است که برای برآورده کردن نیازی مشخص یا مسئله ای خاص، مفاهیم و مهارت ها را از دیگر رشته ها با بهره گیری از مواد، انرژی و ابزار از جمله رایانه ،به کار می گیرد. در واقع فناوری کاربرد دانش بشری است و آن را می توان به عنوان ابزار، دانش ، فعالیت ها یا یک فرایند در نظر گرفت.(زمانی،۱۳۸۳،ص ۵۱)

آموزش مجازی[۲]به هر نوع دوره آموزشی اطلاق می شود که به شکلی غیر از روش های سنتی و رودرو انجام می گیرد ودسترسی به آموزش را در هر زمان و هر مکان با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، به فراگیر می دهد. محتویات دروس از طریق اینترنت و با استفاده از ویدئو وتصاویر فعال دو طرفه انتقال می یابد.(جعفری،۱۳۸۱،ص ۱۰)

آموزش از راه دور[۳]  آموزشی که بوسیله رسانه های الکترونیکی یا چاپی ارائه می گردد و دانشجو و استاد هر کدام در شرایط مکانی و زمانی جداگانه ای هستند و کنترل بیشتر دست یادگیرنده است.

جامعه را انسان ها می سازند وانسان ها را آموزش و پرورش. بی شک ارزشیابی موقعیت حال و آینده هر جامعه خود به خود با سیستم آموزش و پرورش آن ، مرتبط می شود. شناخت اهمیت حیاتی آموزش و پرورش در تحقق یافتن آرمان های ملی ، موجب شده است که همه کشورها آن را در ردیف های اول اولویت برنامه های ملی قرار دهند.(فیوضات،۱۳۸۲)

در واقع تعلیم و  تربیت همراه با آفرینش انسان می باشد ،ولی در گذرزمان بطور مستمر، شکل وروش ارائه آن در حال تغییر بوده است. در دوره گذر از عصر صنعتی به عصر اطلاعات و ارتباطات، تعلیم وتربیت نسبت به دوران های گذشته ،هم از لحاظ کمیت وهم کیفیت و سرعت ارائه، بطور چشمگیری دچار تحول شده است. از جمله عواملی که منجر به این تحول شده است، فناوری اطلاعات [۴]، پدیده انفجار اطلاعات ، رواج نشر الکترونیکی واهمیت یافتن ارتباطات دوجانبه و چند جانبه می باشد.از آنجا که فناوری با سرعت پیش می رود و زندگی ما را تغییر می دهد، باید چاره ای بیندیشیم تا بتوانیم خود را با آن وفق دهیم و آنرا در کنترل خود نگهداریم.دنیا به سرعت در حال تغییر است و روش های سنتی آموزش با اطلاعاتی بیش از توان مقابله خود روبروست.(امیر تیموری و رحمانی ،۱۳۸۶)

رسالت سازمان ها به خصوص در این عصر،همگام سازی خود با سرعت تغییر و تحول در این دوره می باشد.آموزش و پرورش آینده مبتنی بر دانایی و قوه تفکر و قدرت خلاقیت است.نوآوری ها،آموزش انفرادی،استفاده از دانش و فناوری پیشرفته ،آموزش از راه دور،استفاده از کامپیوتر و اینترنت و…از جمله ویژگی های آموزش و پرورش در قرن ۲۱ خواهد بود.(عطاران،۱۳۸۳)

قرن بیست و یکم قرن دانایی و قرن تغییر از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی است. در این قرن ما شاهد دنیایی خواهیم بود که راهبری آن را فناوری اطلاعات بر عهده خواهد داشت .این امر چالش های مهمی را برای کشورهای در حال توسعه ایجاد خواهد کرد که از لحاظ فناوری اطلاعات با دنیای توسعه یافته فاصله دارند.

از طرفی کشورهایی مثل ایران که در جهت نیل به خودکفایی همه جانبه تلاش می کنند، نه تنها به کسب فناوری اطلاعات نیاز دارند بلکه باید از مرحله مصرف تکنولوژی به تولیدکنندگی برسند. شرط تحقق این سیاست راهبردی، تامین و تربیت نیروی انسانی مجرب ومتخصص است و این وظیفه سنگین در مرحله اول بر عهده نظام های آموزشی ، به ویژه آموزش و پرورش است .

به علاوه نهادهای آموزشی از جمله دانشگاه ها از بزرگ ترین تولیدکنندگان، اشاعه دهندگان وذخیره کنندگان اطلاعات و دانش اند و اگر تلاش مناسبی جهت بکارگیری صحیح فناوری اطلاعات و محور قرار دادن آن در برنامه توسعه انجام شود، نظام های آموزشی خواهند توانست یکی از بزرگ ترین منابع پرورش نیروی انسانی ماهر برای کسب و بهره برداری از فناوری اطلاعات باشند و از این دیدگاه بزرگ ترین فرصت را برای رشد و توسعه بنیادین کشور فراهم سازند.به همین دلیل توسعه فناوری اطلاعات در نظام های آموزشی نه فقط یک انتخاب، بلکه ضرورتی اجتناب ناپذیر است و گام مهمی در اصلاحات نظام های آموزشی، محسوب می گردد.(عبادی ،۱۳۸۳)

پدیده فناوری اطلاعات [۵]بیش از یک دهه است که در عرصه تعلیم وتربیت پانهاده ونظام های آموزشی را نیز به چالش فراخوانده است. مهم ترین خصوصیت و ویژگی فناوری اطلاعات و ارتباطات در دسترس قرار دادن آن برای همگان در کم ترین زمان ممکن با حداقل هزینه ها در همه زمان ها ومکان ها است. نهاد آموزش و پرورش که می توان آن را هسته اطلاعات ودانایی دانست، در کشورما به علت توسعه کمی آموزش و پرورش و توجه به مولفه های دینی وملی از ارزش بالاتری برخوردار است. گسترش فناوری اطلاعات و استفاده از ابزارها ومفاهیم نوین ، موجبات بسط اطلاعات ودسترسی آسان وکم هزینه را برای فراگیران به روش آن لاین فراهم می کند و زمینه تبادل سریع اطلاعات وتعاملات فرهنگی را میسر می سازد. بی شک یکی از مهم ترین دستاوردهای توسعه فناوری اطلاعات، تحول درعرصه آموزش و پرورش است. کلاس های مجازی، مدارس مجازی ، مدارس هوشمند و دانشگاه مجازی وبطور کلی آموزش مجازی از ظرفیت ها و قابلیت های قابل اتکا برای توسعه این مهارت ها است. اگرچه فناوری اطلاعات دیری نیست که عرصه تعلیم و تربیت را متاثر ساخته است، اما آنچه واقعیت دارد این است که این تحولات به سرعت همه مولفه های آموزش و پرورش را تحت تاثیر قرار می دهد.(عبادی،۱۳۸۳).

فناوری اطلاعات و ارتباطات ، آنچنان پتانسیل حضور در عرصه های گوناگون بشری دارد که بی تردید می توان آن را نماد ظهور یک موج تمدنی جدید دانست . فناوری های جدید کلیه جنبه های زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده و نظام های آموزشی را در برگرفته است.(مهر محمدی ،۱۳۸۳)

با توجه به سرعت، عمق و گستردگی این تحولات نمی توان به انتظار نشست، بلکه باید با استفاده از مطالعات وتجارب دیگران و با اتکا بر فرهنگ و منابع بومی راه استفاده از تجارب بشری را فراهم نمود.به این ترتیب برای نیل به  رفاه فردی و اجتماعی خود، نیاز به استقبال و خوشامدگویی به آموزش الکترونیکی [۶]یا مجازی داریم.

آموزش مجازی [۷]مطمئناً تمامی اشکال آموزش و یادگیری در قرن بیست و یکم را متحول خواهد ساخت و اینترنت محوراساسی تحولی است که آموزش مجازی را به وجود آورده است.(گریسون واندرسون،۲۰۰۳)

می توان گفت رقابتی بی سابقه در جهان سر گرفته است تا کشورها، نظام های آموزشی خود را هر چه بیشتر به مظهر تحولات قرن بیست و یکم مزین کنند و با توجه به ظرفیت فناوری های جدید، به رفع نارسایی ها و بهبود کیفیت و آموزش و پرورش همت گمارند .یکی از روش های نوین و کارآمد برای گسترش آموزش و ایجاد امکان فراگیری برای همه افراد مشتاق درهرزمان ومکانی ، بهره گیری از امکانات و مزایای شبکه اینترنت و آموزش مجازی است. (مهر محمدی،۱۳۸۷)

آموزش مبتنی بر وب که متعاقب ورود اینترنت به دنیای آموزش ایجاد شد، در دهه اخیر در اکثر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، گسترش چشمگیری پیدا کرده است، چرا که توانسته مشکلاتی را که آموزش سنتی ، قادر به حل آنها نبود، مثل مشکلات مربوط به کلاسهای بزرگ و پرجمیعت و فراگیران مناطق دور را حل کند. شاید بهترین مزیت آن برای فراگیران، تعامل پویا و برنامه زمانی انعطاف پذیر می باشد.

آموزش مبتنی بر وب بخاطر داشتن تعامل پویا ، مقدار زیادی از اطلاعات  را از طریق تعاملات گوناگونی که باعث ایجاد یک محیط اکتشافی برای فراگیران می شود، ارائه می دهد و نیز فرصت هایی را برای فراگیران فراهم می کند تا به کشف و یافتن بپردازند و بر اساس نیازهای خود یاد بگیرند. این نوع آموزش از طرفی نیز این امکان را به آنان می دهد که محتوای دوره را از طریق شبکه یارانه ای در هر زمان و مکانی مطالعه نمایند.(شری[۸] ،۲۰۰۵)

آموزش مجازی در ایران صنعتی نوپا در زمینه تکنولوژی آموزشی از راه دور است، اما لازم است تا مراکز و موسسات آموزشی بویژه دانشگاه ها با استفاده از الگویی مناسب با ساختار آموزشی و فرهنگی کشور، در زمینه طرح محیط های آموزش مجازی بر اساس استانداردهای بین المللی، همت گمارند.(عاصمی ،۱۳۸۵).

واژه های کلیدی:آموزش از راه دور،آموزش مجازی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، دانشگاه مجازی، طراحی آموزش مجازی

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۱۰
بخش اول آموزش از راه دور ۱۳
تعریف آموزش از راه دور ۱۳
خلاصه ویژگی های آموزش از راه دور ۱۵
مزایای آموزش از راه دور ۱۶
محدودیت های آموزش از راه دور ۱۷
نسل های تکنولوژی آموزش از راه دور ۱۹
بخش دوم آموزش مجازی ۲۳
تعریف آموزش مجازی ۲۳
ضرورت و اهمیت آموزش مجازی ۲۶
پیشینه آموزش مجازی در ایران ۲۸
منافع آموزش مجازی در ایران ۳۰
مشکلات آموزش مجازی در ایران ۳۰
مزایای آموزش مجازی ۳۲
مزایای استفاده از آموزش مجازی برای سازمان ها و مؤسسات ۳۳
مزایای استفاده از آموزش مجازی برای یادگیرندگان ۳۴
معایب آموز ش مجازی ۳۵
مقایسه آموزش مجازی با آموزش سنتی ۳۷
انواع آموزش مجازی ۳۸
نقش تعامل درآموزش مجازی ۳۹
تعریف وارزش تعامل در آموزش مجازی ۳۹
انواع تعامل در آموزش مجازی ۴۰
تعامل استاد با دانشجو ۴۰
تعامل دانشجو با دانشجو ۴۰
تعامل دانشجو با محتوی ۴۱
تعامل اساتید با اساتید ۴۲
تعامل محتوی با محتوی ۴۲
بخش سوم طراحی آموزش مجازی ۴۳
ویژگی های اصلی در سیستم آموزش مجازی ۴۳
اجزای یک سیستم آموزش مجازی ۴۷
بخش چهارم دانشگاه مجازی ۵۱
تعریف دانشگاه مجازی ۵۱
اجزای دانشگاههای مجازی ۵۲
اهم ویژگی های دانشگاه مجازی ۵۳
مزیت های دانشگاه مجازی ۵۳
نقاط ضعف دانشگاه مجازی ۵۴
قلمرو فعالیت های دانشگاه مجازی ۵۶
اهداف آموزش مجازی در دانشگاه ها ۵۶
سیر تحول و توسعه آموزش مجازی در دانشگاه های ایران ۵۷
نتیجه گیری ۵۹
منابع ۶۱

 منابع

–  جهانیان ،رمضان(۱۳۸۹).رویکردهای نوین در آموزش .تهران :نشر سر افزار

– عطاران ، محمد (۱۳۸۳). جهانی شدن و تاثیر آن بر اهداف تعلیم و تربیت.سخنرانی در همایش ملی جهانی شدن :دانشگاه تهران .

– علی آبادی، خدیجه و خسروی، محبوبه (۱۳۸۰). دانشگاه مجازی و آموزش از راه دور .مجموعه مقالات همایش کاربردی تکنولوژی آموزشی در آموزش ، اراک.

– فرمیهنی فراهانی،محسن(۱۳۷۶).مطالعات تطبیقی جهانی و امکان سنجی به کارگیری آموزش از راه دور در آموزش متوسطه کشور.تحقیق  انجام شده در معاونت فنی و حرفه ای آموزش و پرورش.

– فیوضات، یحیی (۱۳۸۲). نقش دانشگاه در توسعه ملی . تهران : نشر ارسباران .

– کاظمی ، بابک (۱۳۸۱) . مدیریت امورکارکنان ، اداره امور استخدامی و منابع انسانی .تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت .

– زمانی،بی بی عشرت(۱۳۸۳).فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی مقطع ابتدایی کشور کانادا.تهران:انتشارات آییژ.

– زمانی،غلامحسین و مقدسی،شهرام (۷-۱۳۷۶).آموزش از راه دور ،رهیافتی بدیل در نظام آموزش کارکنان.دانش مدیریت .سال یازدهم ،شماره ۴۰-۳۹٫

– سرچمی،درویش (۱۳۸۷).بررسی تحلیلی و تطبیقی آموزش مجازی در کشورهای انگلستان،هند و ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.

– سرکار آرانی،محمدرضا و مقدم،علی رضا(۱۳۸۲).یادگیری مبتنی بر شبکه و نوآوری در آموزش از راه دور.فصلنامه نوآوری های آموزشی.شماره ۳٫سال دوم.

– جمشیدفر،زهرا(۱۳۸۳).بررسی نیازهای راهبردی توسعه آموزش مجازی در مقطع متوسط شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات ایران.

 مقدمه

با ورود فناوری های نوین  در عرصه های فردی و اجتماعی ، آموزش و پرورش نیز از این پدیده در امان نمانده است و شاید انقلابی آرام در حال شکل گرفتن است که اساس آموزش و پرورش سنتی را نشانه رفته و با خود، فرصت های جدید یادگیری را به همراه دارد. می توان گفت بسیاری از اهداف آموزش و پرورش که بعضاً به عنوان یک آرمان غیر قابل دسترس، تلقی می شد، اینک با توسعه فناوری های نوین ارتباطات و اطلاعات به ویژه اینترنت ، در آستانه تحقق است. از جمله این اهداف که تا کنون تقریباً به صورت دست نیافته باقی مانده است، توجه به استعدادهای فردی فراگیران و ایجاد زمینه مناسب برای رشد همه جانبه استعدادهای آنان است. هم اینک فناوری این ادعا را دارد که در فرایند یادگیری ، توجه به استعدادها را مبنای فعالیت خود می داند، یعنی در فرایند یاددهی و یادگیری ، محور و مسئول ،یادگیرنده است.از دیگر دستاوردهای فناوری های نوین در آموزش، می توان به  تقویت روحیه جست وجوگری و تحقق پرسشگری ،استفاده از ابزارها و وسایل چند رسانه ای و متعاقب آن لذت بخش  تر شدن، موثرتر شدن و کاربردی ترشدن آموزش، تحقق آموزش مادام العمر ،یعنی آموزش بدون محدودیت زمان و مکان ودسترسی به منابع متعدد و متنوع ، اشاره نمود.(عبادی ،۱۳۸۳)

با پیدایش و گسترش فناوری اینترنت در طول دهه ۱۹۹۰، وسیله جدید و قدرتمندی در اختیار موسسات عالی بویژه دانشگاه ها قرار گرفت که با آن هم بتوانند به مقاصد خود نایل آیند و هم محیط های یادگیری-یاددهی پویا و جدیدی را ایجاد نمایند و علاوه بر آن بتوانند جوابگوی مسایلی چون تقاضای روزافزون برای آموزش عالی ، بکارگیری نیروی انسانی زیاد برای امور اداری و سایر امورات، صرف هزینه های هنگفت تحصیلی ، نیاز به تمایل فراگیران جهت دسترسی غیر حضوری به مطالب ، محدودیت های زمانی و مکانی آنان و مشکلات ناشی از حضور اجباری و به موقع در کلاس های درس و… باشند.(نیومن[۱]،۲۰۰۳)

در واقع دنیای اینترنت، دنیای تحقق رویاها و حل مشکلات لاینحل و دیرینه آموزش و فرصت های جدید یادگیری است. با ورود اینترنت به دنیای آموزش و خلق آموزش مجازی این امکان، فراهم شد که فراگیران بتوانند در حالیکه در پشت رایانه شخصی خود نشسته اند،در کمترین زمان و بیشترین سرعت،به محتوای آموزشی مورد نیاز خود دست یابند.(رحمانی ،۱۳۸۴)

امروزه وب جدیدترین فناوری های بازسازی را  ارائه می دهد و دهکده جهانی را گسترش داده است.در یک کلام آینده در این است که چقدر بتوان ارزش اینترنت را تشریح کرد.(بست[۲]،۲۰۰۱)

پیدایش وب جهان گستر منجر به ایجاد جدیدترین روش آموزشی یعنی آموزش مجازی و آموزش مبتنی بر وب شده است.(هاگی و ویلیام[۳]،۲۰۰۴)

از ویژگی های آموزش های مجازی این است که بر خلاف محیط های معلم محور که شیوه های سنتی ارائه میکردند، تاکید بر محیط فراگیر دارند. در این نوع آموزش بیش از اینکه معلم وظیفه ارائه اطلاعات به فراگیران را داشته باشد، این فراگیران هستند که برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز ، به کندوکاو می پردازند. از دیگر ویژگی های آن، ورای دسترسی آسان به اطلاعات، ویژگی های ارتباطی و تعاملی آن است. هدف اصلی آموزش مجازی کیفی ، نهادینه نمودن تنوع و یکپارچگی در یک “اکولوژی یادگیری”  پویا و چالش برانگیز ذهنی می باشد.

قدرت تحول و دگرگون کننده آموزش مجازی ، پایه و اساس معضل تضاد استقلال و مشارکت را مورد توجه قرار داده است، چرا که با آموزش مجازی می توان آزادی و نظارت را به طور همزمان در یک جامعه جستجوگر فعال فراهم نمود. آموزش مجازی هم جنبه های فردی و هم جنبه های عمومی یک تجربه آموزشی را به رسمیت شناخته و در جهت انسجام و یکپارچگی این جنبه ها می کوشد. آن چه در حال حاضر نیاز می باشد و آموزش مجازی به  ما عرضه می دارد، روش های بهتر برای پردازش،معنا بخشی به اطلاعات و خلق مجدد آنهاست.(گریسون و اندرسون،۲۰۰۳)

بخش اول آموزش از راه دور[۱]

تعریف آموزش از راه دور

آموزش از راه دور پدیده ای است که در پی تمایل فراگیران به دسترسی غیر حضوری به مطالب درسی،محدودیت هاس زمانی و مکانی و مشکلات حضور اجباری و به موقع در کلاس های درسی بوجود آمد.(آنونیمیوس،۲۰۰۱)

هولمبرگ(۱۹۸۹)آموزش از راه دور را اصطلاحی برای بیان روش های مختلف تدریس و یادگیری می داند که مستقیماً تحت نظارت معلم در یک مکان و زمان و مکان معین انجام نمی گیرد،اما از یک برنامه ریزی و آموزش سازمان یافته برخوردار است و به وسیله یک سازمان آموزشی تدارک دیده می شود.

کیگان (۱۹۹۳)،از آموزش از راه دور به عنوان روشی یاد می کند که در آن دانشجو مسئول یادگیری روش خویش است و یادگیرنده و یاد دهنده در تعامل آموزشی خود به ارتباط چهره به چهره نیازی ندارند .(به نقل از زمانی و مقدسی ،۱۳۷۷).

آموزش از راه دور نظام آموزشی صنعتی شده ای است برای سازمان دادن فرایند یاددهی-یادگیری به وسیله یک سازمان،به منظور انتخاب و کاربرد راهکارهایی برای استفاده از فناوری های جدید در آموزش،تا بتواند ارتباط دو سویه ای میان یاددهنده و یادگیرنده ایجاد کند که هدف آن تسهیل فرایند یادگیری و ارزشیابی میزان آن از سوی یادگیرنده است.(ابراهیم زاده،۱۳۸۱)

در توصیف مفهوم آموزش از راه دور،می توان آنرا فرایند نظام مندی برای ارائه آموزش به یادگیرندگانی که از نظر زمانی و مکانی از یکدیگر جدا هستند در محل کار و زندگی شان دانست که با استفاده از رسانه های گوناگون صورت می پذیرد.( یونسکو،۲۰۰۷)

آموزش از راه دور یادگیری برنامه ریزی شده ای که به طور معمول در مکانی متفاوت از مکان تدریس رخ می دهد، پس در نتیجه به روش های خاص تدریجی شده و آموزشی ،شیوه های خاص ارتباط به وسیله الکترونیک و دیگر فناوری ها و همچنین مقدمات ویژه سازمان یافته واداری نیاز دارد.(قلی قورچیان،۱۳۸۳)

در مورد اینکه چرا آموزش از راه دور بوجود آمد،صاحبنظران امور آموزشی اظهار دارند،افزایش جمعیت و افزایش تقاضای آموزش عالی به علاوه توانایی های خاص نظام آموزش از راه دور، از عوامل مهم ایجاد این نظام بوده است.عواملی چون ارزان بودن،قدرت پوشش وسیع،انعطاف پذیری و … نیز در رشد این نوع آموزش موثر بوده است.(دانیل[۲] ،۱۹۹۶)

[۱] distance education

[۲] Daniel

[۱]Newman

[۲] Best

[۳] Haughey&Willam

 [۱] technology

[۲] virtual education

[۳] distance education

[۴] information technology

[۵] IT

[۶] E-learning

[۷]virtual education

[۸] Sherry

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .