عنوان

مقاله عناصر و مهارتهای آموزش مجازی

تعداد صفحات:۷۴

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشر دسترسی به اطلاعات است، تا اطلاعات وجود نداشته باشد امکان تامین هیچ یک از نیازهای بشری وجود ندارد. اطلاعات همواره با بشر همراه بوده ولی به دلیل محدود بودن نیازهای بشری چندان مورد توجه قرار نگرفته است. با برقراری ارتباط میان جوامع و پدید آمدن نیازهای مختلف و ابداعات گوناگون بشر وارد دوره‌‌ی عصر اطلاعات شده است. یادگیری الکترونیکی یکی از روش‌های جدید آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است که می‌تواند بسیاری از محدودیتها و محرومیت‌های آموزش را رفع نماید و به چالش حاصل از میزان تقاضای اجتماعی برای آموزش و فقدان منابع آموزشی کافی پایان دهد. گرایش شدید و روزافزون نسبت به یادگیری الکترونیکی حاکی از مزایای مختلف این روش نسبت به روش‌های سنتی آموزش است. یادگیری الکترونیکی بهره‌گیری از سیستم‌های آموزش الکترونیکی مثل کامپیوتر، اینترنت، نشریه‌های الکترونیکی و خبرنامه‌های مجازی و نظیر اینهاست که هدف آن کاستن از میزان ترددها، صرفه جویی در زمان، هزینه و همچنین یادگیری بهتر، سریع‌تر و آسان‌تر است.

نیازهای روز افزون مردم به آموزش، عدم دسترسی آنها به مراکز آموزشی، کمبود امکانات اقتصادی ، کمبود آموزشگران مجرب و هزینه‌های زیادی که صرف آموزش می‌شود، متخصصان را برآن داشته که با کمک فناوری اطلاعات روش‌هایی را برای آموزش ابداع نمایند که هم اقتصادی و با کیفیت باشند و هم بتوان با استفاده از آن، جمعیت کثیری از فراگیران را تحت‌آموزش قرار دهند(پیلی، اروینگ و تونس[۱] ، ۲۰۰۷). یادگیری الکترونیکی باعث تسهیل یادگیری یادگیرندگان در زمان، مکان، روش‌ها و مشارکت و رضایت آنها در یادگیری می‌شود و علاوه بر آن با حذف موانع فیزیکی، فرصت‌هایی را برای تعامل پویا برای یادگیرنده ایجاد می‌کند تا بدون هیچ محدودیتی در زمان و فضا بلافاصله با هم ارتباط برقرار کنند(چن سان، رای، گلین، چن، دومینگ یه[۲]، ۲۰۰۸).

واژه های کلیدی:آموزش مجازی، تعامل در آموزش از راه دور، شیوه‌های آموزش مجازی، عناصر آموزش مجازی، مهارت‌های موردنیاز یادگیرنده الکترونیکی

فهرست مطالب

چکیده ۷
مقدمه ۸
فناوری اطلاعات و ارتباطات ۱۰
تعامل در آموزش از راه دور ۱۱
۱- تعامل استاد – دانشجو ۱۱
۲- تعامل دانشجو – دانشجو ۱۱
۳- تعامل دانشجو – محتوا ۱۱
۴- تعامل استاد – محتوا ۱۲
۵- تعامل استاد – استاد ۱۲
۶- تعامل محتوا – محتوا ۱۲
مراحل تکامل فناوری آموزشی ۱۳
۱- فناوری توزیعی ۱۳
۲- فناوری اشتراکی ۱۳
۳-فناوری تعاملی ۱۴
نظریه‌های مورد استفاده در فناوری‌آموزشی ۱۵
۱-نظریه رفتارگرایی ۱۵
۲- نظریۀ شناخت گرایی ۱۶
۳- نظریۀ سازنده گرایان ۱۶
دسته‌بندی آموزش الکترونیکی ۱۷
۱- یادگیری شخصی ۱۷
۲- یادگیری جمعی ۱۸
۳- کلاس های مجازی ۱۸
آموزش از راه دور ۱۹
نسلهای آموزش از راه دور ۲۰
۱-نسل اول ۲۰
۲-نسل دوم ۲۱
۳-نسل سوم ۲۱
۴- نسل چهارم ۲۱
۵- نسل پنجم ۲۱
تاریخچه آموزش از راه دور در ایران ۲۲
آموزش مجازی ۲۲
شیوه‌های آموزش مجازی ۲۵
۱-آموزش فاصله ای ۲۵
۲- آموزش الکترونی ۲۶
۳-پخش شبکه‌ای تعاملی ۲۶
۴- پخش شبکه‌ای زنده ۲۶
۵-همایش‌های روی خط ۲۶
۶-آموزش آن‌لاین ۲۶
۷-پخش شبکه‌ای ۲۷
۸-هم اندیشی مجازی ۲۷
عناصر آموزش مجازی ۲۷
۱-هدف‌های برنامه درسی ۲۷
۲-فعالیت‌های یادگیری ۲۸
۳-مواد و منابع یادگیری ۲۸
۴-محتوای الکترونیکی ۲۸
۴-۱-استانداردهای محتوای الکترونیکی ۲۹
۴-۲-بررسی استانداردهای آموزش و فراگیری الکترونیکی ۳۰
۵- سامانه مدیریت یادگیری ۳۱
۶- نقش معلم در محیط‌های یادگیری الکترونیکی ۳۲
۷- مهارت‌های موردنیاز یادگیرنده الکترونیکی ۳۴
۷-۱ مهارت به کارگیری رایانه ۳۷
۷-۲- مهارت در به کارگیری ابزارهای اینترنتی و سامانه‌های مدیریت یادگیری ۳۷
۷-۳-مهارت در به کارگیری تجارب اولیه ۳۸
۷-۴- مدیریت زمان ۳۸
۷-۵- مهارت‌های زبانی ۳۸
۷-۶-مهارت‌های نوشتاری ۳۹
۷-۷- مهارت حل مساله ۳۹
۷-۸- مهارت تفکر انتقادی ۴۰
۷-۹- مهارت پرسشگری ۴۲
۷-۱۰- مهارت به کارگیری شیوه‌های مطالعه و یادگیری ۴۲
۷-۱۱- مهارت فراشناختی ۴۳
۷-۱۲- مهارت خودرهیابی ۴۴
۷-۱۳- مسئولیت پذیری ۴۵
۷-۱۴- خود ارزیابی ۴۵
۷-۱۵- مهارت برقراری ارتباط همزمان و ناهمزمان ۴۶
رضایت تحصیلی ۴۷
۱- خودتوانی اینترنتی یادگیرنده ۴۸
۲- پاسخگویی به موقع مدرس ۴۸
۳- انعطاف پذیری دوره یادگیری الکترونیکی ۴۹
۴- کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی ۴۹
۵- کیفیت فناوری ۴۹
۶- سودمندی سامانه ۴۹
۷- سهولت استفاده از سامانه ۵۰
۸- تنوع در ارزیابی ۵۰
پیشرفت تحصیلی ۵۰
ارزشیابی کیفیت دوره‌های یادگیری الکترونیکی ۵۲
جایگاه مهارت‌های یادگیرنده الکترونیکی در برنامه درسی دانشگاه‌های مجازی ۵۴
جمع بندی ۵۷
منابع ۶۰

منابع

-خان، ب. (۱۳۹۰). مدیریت یادگیری الکترونیکی. قائنی، ع. عبد حق، ب. (مترجمان). تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.

-خراسانی، ا. دوستی، ه. (۱۳۹۰). ارزیابی میزان رضایت و اهمیت عوامل مؤثر بر اثربخشی آموزش‌های الکترونیکی از دیدگاه کارکنان. فصلنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شماره ۴، صص ۵۸-۳۷٫

-فتحی واجارگاه، ک. پرداختچی، م. ربیعی، م. (۱۳۹۰). ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزش مجازی در نظام آموزش عالی ایران(مطالعه موردی، دانشگاه فردوسی مشهد). فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، شماره ۴، صص ۲۱-۵٫

-مومنی راد، ا. علی آبادی، خ. (۱۳۸۹). تضمین کیفیت در آموزش الکترونیکی با بهره‌گیری از استانداردهای آموزش الکترونیکی. فصلنامه راهبردهای آموزش. شماره ۳، صص ۹۲ – ۸۷٫

-مهربان، م. مصلی نژاد، م. (۱۳۸۸). محتوای آموزش استاندارد در فناوری اطلاعات و آموزش الکترونیکی. کنفرانس آموزش مهندسی در ۱۴۰۴، صص ۱۴-۱٫

-میرزایی،ع. شعبانی نیا،ف. (۱۳۹۲). مروری بر سیستم‌های نوین آموزش الکترونیکی. شماره ۲، صص ۷۴-۶۲٫

-نجاتی، ف. (۱۳۹۰). نقش آموزش الکترونیکی در آموزش راهبردهای فراشناختی. اولین همایش یافته های علوم شناختی در تعلیم و تربیت ، ۱۰۰۳ – ۹۹۳٫

-نصیری، ع . (۱۳۸۳). مدیریت دانشگاههای مجازی و مراکز آموزش الکترونیکی. تهران: انتشارات دانشگاه مدیریت.

-خسروی، م. (۱۳۸۶). فناوری اطلاعات و ارتباطات و تحول در دنیای آموزش. مجموعه مقالات دومین همایش فناوری آموزشی (رویکردی  نوین در نظامهای آموزش)، انتشارات: دانشگاه علامه طباطبائی.

-خلیفه، ق. رضوی، ع. (۱۳۹۱). ارزشیابی و تضمین کیفیت در یادگیری الکترونیکی با استفاده از مدل تحلیل اهمیت – عملکرد . شماره ۱ ، صص ۴۴-۳۳٫

-کاظم زاده، ر. قهرمانی، س. (۱۳۸۸). ارائه‌ی مدلی برای بررسی عوامل تأثیر گذار بر میزان پذیرش سیستم یادگیری الکترونیکی از دیدگاه یادگیرنده. مهندسی صنایع و مدیریت شریف، شماره‌۱، صص ۱۰۰-۹۱٫

-کاظمی، ن. (۱۳۸۱). تأملی بر آموزش از راه دور در آغاز هزاره نوین. مجموعه مقالات همایش کاربرد تکنولوژی در آموزش عالی ایران ۳-۲ آبان ۱۳۸۰٫ انتشارات دانشگاه اراک.

-کدیور، پ. (۱۳۸۴). روان‌شناسی تربیتی. تهران: انتشارات سمت.

مقدمه

پیشرفت روز افزون در زمینه علوم رایانه‌ای، ظهور و گسترش شبکه‌های اطلاع رسانی به ویژه اینترنت، امکانات و روش‌های تازه‌ای را پیشروی برنامه‌ریزان و مجریان برنامه‌های آموزشی قرار داده است. مشکلات گذشته در عرصه آموزش، به ویژه محدودیت‌های ناشی از زمان و مکان یادگیری با این پیشرفت‌ها رنگ باخته است. یادگیری الکترونیکی[۱] یکی از روش‌های جدید آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات[۲] است که با محور قرار دادن انسان به عنوان یادگیرنده فعال، می‌تواند تمامی اشکال آموزش و پرورش و یادگیری در قرن بیست‌ویکم را متحول سازد(اناری نژاد، ساکتی و صفوی، ۱۳۸۸). فناوری‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطی که در برگیرندۀ واقعیت مجازی، نانوتکنولوژی و هوش مصنوعی هستند، دنیای آموزش را دچار تحولات اساسی می‌سازند. امروزه با وضعیتی که بر اثر حرکت به سوی دهکدۀ جهانی به وجود آمده است، دیگر رویه‌های سنتی انتقال دانش از طریق متن، ورقه، تمرین و مانند آنها نمی‌توانند توجه جوانانی را که در جهان اشباع شده از رسانه‌‌‌‌ها به سر می‌برند، به خود معطوف کنند و آموزش‌های کلاسیک، پاسخگوی نیازهای آموزشی دانش‌آموزان در موقعیت‌‌های متفاوت زمانی و مکانی نیستند(ملکیان، نریمانی و صاحب جمعی ،۱۳۸۹).

همچنین بیش از دو هزار سال قبل تاکنون زمینه‌ها و نظامهای آموزش و یادگیری در مقایسه با سایر مقوله‌ها تغییرات بسیار کمی داشته است، اکنون به مدد فناوری اطلاعات مدتی است که تحولات سریعی آغاز شده است. اگر دهه آخر قرن بیستم را دهه اطلاعات نامگذاری کرده‌اند، دهه اول قرن بیست و یکم را عصر دانش نامیده و هدف از این نامگذاری را توسعه همه جانبه دانش و آگاهی بشری دانسته‌اند(یعقوبی، محمدی، ایروانی، عطاران، ۱۳۸۷). فناوری اطلاعات و ارتباطات مجموعه‌ای از اجزاء مرتبط به هم هستند که اطلاعات را جهت پشتیبانی، تصمیم‌گیری و کنترل در یک سازمان جمع‌آوری، پردازش، ذخیره و توزیع می‌کنند. انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث شکوفائی جنبش‌های آموزشی، اقتصادی و فرهنگی شده و دنیایی نو در حال پدیدار شدن است(اسلامی و همکاران،۳:۱۳۸۳). یکی از متدهای آموزشی که در طی چند سال اخیر همزمان با توسعه فناوری اطلاعات مطرح شده، آموزش مجازی است. این سیستم آموزشی مزایای زیادی دارد که انجام کار گروهی در تکالیف و پروژه‌ها، شرکت در مباحث گروهی و اعلام نظر در آن، درست همانند یک کلاس آموزشی به شیوۀ سنتی و رایج بدون آنکه الزامی باشد تا در آن استاد و دانشجو کنار یکدیگر و به صورت رو در رو حضوری فیزیکی داشته باشند، اجرا می‌شود. در ارتباط با سازو کار اجرایی این سیستم، مطالعات گسترده‌ای صورت گرفته و راهکارهای جالبی مطرح گردیده است. به طورکلی، مقدمات اولیه به منظور تشکیل یک دوره آموزشی اینترنتی مشابه با عملیاتی است که جهت برگزاری یک کلاس آموزش به شیوۀ سنتی مورد نیاز است. در هر دو سیستم عوامل اصلی عبارتند از: استاد، دانشجو، کتاب، جزوات درسی، امتحان یا آزمون، انجام تکالیف و سایر پارامترهای مورد انتظار، به بیان دیگر درست مشابه کلاس درس حضوری کلیۀ فعالیت‌های آموزشی مانند برگزاری سمینار، پروژۀ تحقیقاتی، تکمیل رساله، امتحان و آزمون نیز در این سیستم صورت می‌گیرد و عوامل مختلف تدارکاتی و ستادی جهت طراحی و اجرای دوره فعالیت می‌کنند. اما در این سیستم نیز دو عنصر دانشجو و استاد رکن اصلی فعالیت آموزشی را تشکیل می‌دهند(بخشی خانیکی،۱۲۴:۱۳۸۱).

محیط یادگیری مجازی دارای امکانات و ابزارهای شخصی‌سازی متعددی است که به شکل‌های مختلف می‌توان آن را با برنامه‌درسی آموزش و پرورش جامعه اطلاعاتی تلفیق کرد. با استفاده از امکانات چندرسانه‌ای این فناوری می‌توان محتوای با کیفیتی را تولید و از طریق امکان هرمکانی و هرزمانی، آن را در دسترس یادگیرندگان در مناطق مختلف کشور قرار داد و از این طریق ضعف و نبود برخی از معلمان با صلاحیت و تخصصی در بعضی از مناطق را جبران نمود. به علاوه محیط مجازی با تسهیل میزان و نحوه دسترسی کاربران به اطلاعات، آنها را با مهارت‌های تحلیل، نقد و به کارگیری صحیح اطلاعات آشنا می‌سازد. ویژگیهایی مانند مهارت کار با رایانه و اینترنت، مهارت خودآموزی، خودانگیختگی، داشتن تفکر حل مسئله و انتقادی، مهارت مدیریت زمان، علاقمندی به یادگیری، مهارت خود رهیابی^[۳]، توان ارتباط با گروه، خودارزیابی، قدرت پرسشگری، مهارت مباحثه، مسئولیت‌پذیری، مهارت استفاده از منابع یادگیری آن لاین و به کارگیری راهبردهای یادگیری به مثابه ویژگی‌های یادگیرندگان مجازی در نظر گرفته شده است(سراجی،۱۳۹۱).

فناوری اطلاعات و ارتباطات

فناوری اطلاعات و ارتباطات واژه‌ای است که در سال ۱۹۷۰ پدید آمد و برگیرنده دو موضوع محاسبات ریاضی و ارتباطات منطقی اعداد بود. مفاهیم مختلفی با برخوردهای متفاوتی در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات عنوان شده است. فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارتست از، فناوری که سیستمهای پردازش اطلاعات بازرگانی و اداری و غیره را در بردارد. کامپیوترها و شبکه های ارتباطی و معلومات خاص فناوری اطلاعات و ارتباطات اجزای فناوری اطلاعات می‌باشند(فلاح و عطارنیا،۱۷۳:۱۳۹۲).

فناوری اطلاعات و ارتباطات زیربنای حرکت جوامع و نسل آینده در اغلب زمینه‌هاست و به عنوان بستر و ابزاری مهم برای رشد و توسعه به شمار می‌رود. عمق تأثیرات این  فناوری به گونه‌ای است که نادیده گرفتن آن منجر به از دست دادن جایگاه جهانی در عرصه‌های جدید خواهد شد(اخوان و مسعودی ندوشن،۱۳۸۴). این فناوری‌ها واسطه‌ای هستند که امکان بیان طیف گسترده‌ای از اطلاعات، اندیشه‌ها، مفاهیم و پیام‌ها را فراهم می‌کند و تبحر در فناوری اطلاعات و ارتباطات به معنی توانایی به کارگیری مؤثر آن می‌باشد. تبحر در آن شخص را قادر می‌سازد که انواع مختلف کارها را انجام دهد و برای انجام هر کار راه‌های مختلفی را بیابد(خسروی،۱۳۸۶).

کلارک^[۴]، وسایل و امکانات ارتباط رسانه‌ای و فناوری را در مباحث آموزشی حتمی و اجتناب ناپذیر می‌داند. اما باید توجه کرد که میزان استفاده از فناوری‌ها و تجهیزات به نگرش کاربران نسبت به این ابزار بستگی دارد و هرچه نگرش آنها مثبت باشد، استفاده از این آموزش‌ها بهبود خواهد یافت(کلارک،۱۹۹۴). با توجه به اینکه فناوری‌های ارتباطات در تعلیم و تربیت مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند تا تعامل میان تمامی شرکت کنندگان در فعالیت‌های آموزشی را توسعه دهند، بنابراین تعامل جزئی ضروری در فرآیند آموزشی محسوب می‌شود. از نظر واگنر ^[۵] تعامل وقایع دوسویه‌ای است که حداقل به دو شی و به دو عمل نیاز دارد. تعامل زمانی اتفاق می‌افتد که این اشیاء و وقایع به صورت متقابل یکدیگر را تحت تاثیر قرار دهند. تعامل امکان انجام دادن کارها و وظایف گوناگون در فعالیت‌های آموزشی را فراهم می‌کند(اندرسون و الومی ،۸۱:۱۳۸۵).

[۱]. e-learning

[۲] .information and communication technology(ICT)

[۳]. Self-directed

[۴]. R. Clark

[۵]. Wagner

[۱]. H . Pially, K.Irving and M. Tones

[۲]. Sun , P.C. Tsai, R.J. Finger, G. Chen, Y.Y. Yeh,D.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .