عنوان

مقاله سازگاری

تعداد صفحات: ۳۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در تعرف سازگاری می توان گفت که، منظور از سازگاری، رابطه ای است که میان فرد و محیط او، به ویژه محیط اجتماعی وجود دارد و به او امکان می دهد تا نیازها و انگیزه های خود را پاسخ گوید. فرد زمانی از سازگاری بهره مند است که بتواند میان خود و محیط اجتماعی اش رابطه ای سالم برقرار و انگیزه های خود را ارضا کند، در غیر این صورت او را ناسازگار قلمداد می کنیم. در واقع سازگاری با محیط، مهارتی است که باید آموخته شود و کیفیت آن مانند سایر آموخته‌ها به میزان علاقه و کوشش فرد برای یادگیری بستگی دارد (اسلامی نسب، ۱۳۹۰).

انجمن روان پزشکان آمریکا (۲۰۱۰) [۱]سازگاری را چنین تعریف می کند: «هماهنگ ساختن رفتار به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی که غالباً مستلزم اصلاح تکانه ها، هیجان ها یا نگرش هاست» (به نقل از حجاری، ۱۳۹۰). سازگاری اجتماعی[۲] به عنوان جریانی، که به وسیله ی آن روابط میان افراد، گروه ها و عناصر فرهنگی در وضعیتی رضایت بخش برقرار باشد، تعریف شده است.  به عبارت دیگر، روابط میان افراد و گروه‌ها باید به گونه ای برقرار شده باشد که رضایت متقابل آنها را فراهم سازد. بدین ترتیب، سازگاری اجتماعی سازوکارهایی است که توسط آنها یک فرد توانایی تعلق به یک گروه را پیدا می کند. به همین علت لازمه ی سازگاری اجتماعی، بروز تغییراتی در فرد بوده، آن نیز مستلزم یکپارچگی سازوکارهایی است که توسط آنها، گروه یک عضو جدید را می پذیرد (یمنی دوزی سرخابی، ۱۳۸۹)

سازگاری مانند رشد جسمی، عاطفی و عقلی یک کمیت پیوسته است و به تدریج به کمال می رسد و در طول زندگی به طور طبیعی و در برخورد با تجربه ها حاصل می شود. با سپری شدن دوران کودکی و ورود به دوران نوجوانی، رشد روانی – اجتماعی از تحول ساده به تحول عمیق و کیفی تبدیل می شود و نوجوان با به‌کارگیری مهارت‌های اجتماعی، می‌تواند جایگاه خود را در میان مراودات اجتماعی و ارتباط با همسالان خود و بزرگسالان پیدا کند و مورد پذیرش اجتماعی قرار گیرد. موفقیت در امر پذیرش اجتماعی به سازگاری اجتماعی منجر می‌شود و ممکن است فرد را به مرحله ی نفوذ و رخنه ی اجتماعی برساند که سطحی بالاتر از پذیرش اجتماعی است و در این مرحله می تواند بر اطرافیان خود تأثیرگذار باشد. رخنه ی اجتماعی، فرآیندی است که از طریق آن روابط آدمیان از سطح دوست داشتن به سوی صمیمیت بیشتر سیر می کند (اتکینسون و همکاران، ۲۰۰۹؛ به نقل از گنجی، ۱۳۹۳).

واژه های کلیدی:سازگاری، نظریه ها، مدل ها، نظریه‌ی روان پویشی، خصوصیات

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۵
تعریف سازگاری ۸
نظریات سازگاری ۱۰
۱- نظریهی روان پویشی ۱۲
۲-نظریهی یادگیری ۱۴
۳- نظریهی اجتماعی- شناختی ۱۴
۵-نظریهی تحولی ۱۷
ابزارهای مورد استفاده برای سنجش سازگاری ۱۸
انواع سازگاری ۲۰
مدل های سازگاری ۲۰
خصوصیات سازگاری ۲۲
ویژگی های افراد سازگار ۲۳
عوامل موثر بر ناسازگاری ۲۴
نتیجه گیری ۲۵
فهرست منابع ۲۶

 منابع

 حجاری ، س (۱۳۹۰). «بررسی اثربخشی آموزش گروهی حل مساله بر میزان سازگاری اجتماعی زنان مبتلا به اختلال دوقطبی شهرستان اصفهان». پایان نامه ی کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه اصفهان.

والی پور، احمد (۱۳۸۹). روانشناسی سازگاری، تهران: انتشارات وحید.

مظاهری، اکرم ؛ باغبان، ایران و فاتحی زاده، مریم (۱۳۸۹). «تاثیر آموزش گروهی عزت نفس بر میزان سازگاری اجتماعی دانشجویان». مجله دانشور ، سال ۱۳، اردیبهشت، شماره

علی پور، محبوبه (۱۳۸۱). «بررسی سازگاری اجتماعی کودکان شاهد از طریق آزمون ترسیم خانواده». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.

برادران، فرهاد (۱۳۹۰). تأثیر آموزش مهارت اجتماعی بر پایگاه اجتماعی و سازگاری اجتماعی و عاطفی دانش آموزان ابتدایی شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد روانسنجی، دانشگاه آزاد تهران مرکز.

موسوی، علی(۱۳۸۸)، «بررسی رابطه هوش هیجانی با سازگاری تحصیلی – شغلی و سازگاری در خانه دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی کرمانشاه». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز.

دهخدا، علی اکبر(۱۳۳۷). فرهنگ دهخدا؛ ج ۱، تهران: چاپ سیروس.

بیژنی (۱۳۸۸). ناسازگاری و بزهکاری در نوجوانان، روزنامه شاپرک، شماره ۱۸۲۸٫

اسلامی نسب، علی(۱۳۹۰). روانشناسی سازگاری. تهران: انتشارات رشد.

مقدمه

سازگاری از مسائل مهمی است که از همان ابتدای خلقت بشر مورد توجه بوده اما از نظر علمی سابقه چندانی ندارد. شروع کار علمی در مورد سازگاری از سال ۱۹۸۴ آغاز شد که راتوس و نوید[۱] مدلی را برای سازگاری ارائه کردند. در سال ۱۹۹۲ لازاروس و فولک من[۲]، کار آنها را ادامه دادند و مدل جدیدی برای سازگاری ارائه دادند. در سال های بعد رابطه بین سازگاری و متغیرهای دیگر توسط محققان انجام شد. ازجمله فلورشلم[۳]، به نقل از مظاهری(۱۳۸۹) بیان می کند پژوهشگرانی همچون اسپیرمن[۴] ۱۹۹۰، مندونکا [۵]۱۹۸۱، کان[۶] ۱۹۸۹ و بالارد[۷] در سال ۱۹۹۲ به بررسی شیوه های افزایش سازگاری از راه‌های رفتاری و رفتاری شناختی و به شیوه‌های گروهی و کوتاه مدت پرداخته اند.

سازگاری و هماهنگ شدن با خود و محیط پیرامون خود برای هر موجود زنده ضروری است و تلاش روزمره همه آدمیان بر محور همین سازگاری دور می زند. هر انسانی آگاهانه یا ناآگاهانه می کوشد تا نیازهای متنوع و گاه متعارض خود را در محیط زندگی خود برآورده کند؛ و از آنجا که باید نیازهای خود را در قالب ساخت اجتماعی برآورده کند، سازگاری او لاجرم سازگاری اجتماعی است (مظاهری، ۱۳۸۹).

وینزمن[۸] به نقل از علی پور (۱۳۸۱) سازگاری انسان را در دو جنبه می داند: سازگاری انسان با خویش و درون و سازگاری انسان با دیگران و پیرامون. این دو محیط درونی و بیرونی در حقیقت دو روی یک سکه اند و با هم روابطی بسیار پیچیده و نزدیک دارند. متاسفانه بسیاری از حوائج و خواسته های آدمی به آسانی برآورده نمی‌شود و گاه ارضاء آن در برابر موانع و مشکلات گوناگون، مستلزم تلاش و فعالیت بسیار است که همیشه هم مثمر ثمر واقع نمی شود و چه بسا ناکامی را بدنبال می آورد.

روانشناسان همچنین سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجه قرار داده اند و خصوصیاتی از شخصیت را بهنجار[۹] می دانند که موجب سازگاری فرد با محیط خود می گردد؛ یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی کند و جایگاهی در جامعه برای خود به دست آورد، ولی بسیاری از روان شناسان دیگر معتقدند که اگر اصطلاح سازگاری در معنای همنوایی با اعمال و اندیشه های دیگران اعمال شود، دیگر نمی توان توصیفی از شخصیت سالم به عمل آورد، آنها بیشتر بر ویژگی های مثبتی مانند فردیت، آفرینندگی[۱۰] و شکوفایی استعدادهای بالقوه تاکید دارند. همچنین از سازگاری تعریفی دیگر ارائه شده که عبارت است از ثبات عاطفی و جسارت در روابط اجتماعی و نیز علاقه به تحصیل که در فرد می باشد و به صورت عاطفی، اجتماعی و آموزشی دیده می‌شود. در هر حال، سازگاری، یعنی تطبیق یا وفق دادن شخص نسبت به محیط. راجرز[۱۱] در تعریف سازگاری می‌گوید: «منظور از سازگاری انطباق متوالی با تغییرات و ایجاد ارتباط میان خود و محیط است به نحوی که حداکثر خویشتن سازی را همراه با رفاه اجتماعی ضمن رعایت حقایق خارجی امکان پذیر می سازد». به این ترتیب، سازگاری، یعنی شناخت این حقیقت که فرد باید هدف های خود را با توجه به چارچوب های اجتماعی – فرهنگی تعقیب کند (آهنی، ۱۳۸۹).

آلبرت الیس[۱۲] معتقد است رفتارهای هر فرد بستگی به نظام باور وی و تعبیر و تفسیر موقعیت ها دارد نه وضعیت عینی آن موقعیت. بنابراین بسیاری از رفتارهای ناسازگارانه و نادرست نتیجه باورهای غلط و تفسیر نادرست از اوضاع و احوال هستند اما بر اساس نظر مازلو[۱۳] زمانی که انسان نتواند نیازهای اساسی خود را برآورده کند و در راه تحقق اهداف خود مانع ببیند، رفتار ناسازگارانه خواهد داشت (به نقل از حجاری، ۱۳۹۰).

تعریف سازگاری

در لغتنامه دهخدا(۱۳۳۷)، سازگاری ؛ «موافقت در کار، حسن سلوک و در مقابل ناسازگاری، بدسلوکی، بدرفتاری و سازگاری نکردن معنی شده است». مک دونالد[۱] می‌گوید: «وقتی می‌گوییم فردی سازگار است که پاسخ‌هایی که او را به تعامل با محیطش قادر می‌کند آموخته باشد و به طریقی قابل قبول اعضای جامعه خود رفتار کند تا نیازهایی در او ارضا شود. یک فرد در یک موقعیت اجتماعی خاص می‌تواند خود را به طریق زیادی با آن موقعیت تطبیق و سازگاری دهد».

روان شناسان، سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجه قرار داده اند و ویژگی هایی از شخصیت را بهنجار تلقی کرده اند که به فرد کمک می کند تا خود را با جهان پیرامون خویش سازگار سازد؛ یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی کند و جایگاهی برای خود به دست آورد (اتکینسون و همکاران، ۲۰۰۹؛ ترجمه ی گنجی، ۱۳۹۳). در این میان سازگاری، انعکاسی از تعامل فرد با دیگران ، رضایت از نقش های خود و نحوه‌ی عملکرد در نقش هاست که به احتمال زیاد تحت تأثیر شخصیت قبلی، فرهنگ و انتظارات خانواده قرار دارد (علی پور، ۱۳۸۱).

گاه واژه های اجتماعی شدن ، جامعه پذیری و رفتار جامعه پسند را مترادف با سازگاری می دانند(مک کوبی و مارتین[۲]، ۱۹۸۳). اجتماعی شدن فرآیندی است که فرد از طریق آن قالب ها، ارزش ها و رفتارهای مورد نظر فرهنگ و جامعه خود را می آموزد (ماسن[۳] ، ۲۰۱۳؛ ترجمه ی یاسایی، ۱۳۹۱). به گفته ی جری آرنت[۴] (۱۹۹۵) سه هدف عمده ی اجتماعی شدن عبارتند از: الف) کنترل تکانه ها که شامل گسترش وجدان است، ب) آمادگی نقش و عملکرد در برگیرنده نقش های شغلی، نقش های جنسی و نقش هایی که در مراسمی نظیر ازدواج و پدر و مادر شدن است، ج) پرورش منابع معناداری است که چه چیزی با اهمیت است، چه چیز دارای ارزش است و زندگی برای چه چیزی است .

در واقع، جامعه پذیری عبارت است از گرایش به ترجیح دادن به این که بیشتر با سایر افراد باشیم تا تنها. جامعه‌پذیری شامل تمایل به جلب توجه دیگران، تمایل به سهیم شدن در انجام فعالیت ها به همراه آنان و تمایل به پاسخ‌دهی که جزیی از تعامل اجتماعی است، نیز می شود. جامعه پذیر بودن عبارت است از ارج نهادن به فرایند تعامل با سایر افراد (کارور و شی یر[۵]،۲۰۰۵؛ ترجمه ی رضوانی، ۱۳۸۷).

[۱] . McDonald

[۲] . Maccoby & Martin

[۳] . Masen

[۴] . Arnett

[۵] . Carver & Scheier

[۱] . Rattus & Nevid

[۲] . Lazarose& foolkman

[۳] . Fellorshelm

[۴] . Espierman

[۵] . Mendonka

[۶] . Kan

[۷] . Balard

[۸] . Vinsman

[۹] . normal

[۱۰] . creativity

[۱۱] . Rogers

[۱۲] . Ellis

[۱۳] .Maslow

[۱] . American Psychiatric Association (APA)

[۲] . social adjustment

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .