عنوان
مقاله طرحواره های هیجانی
تعداد صفحات:۵۰
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
چکیده
هیجان ها به عنوان یکی از زیربناهای نحوه تعامل ما با زندگی روزمره ودر ادامه زمینه ساز بیماری های افسردگی و اضطراب عمل می کنند. به همین دلیل می توان هیجان را به دامنه ی وسیعی از پاسخها اطلاق کرد. برای مثال، ناراحت شدن از دست استاد، کلافگی ناشی از ترافیک، لذت بردن از قدم زدن در پارک، ترس از یک نمره بد، احساس گناه به خاطر عمل نکردن به گفته های والدین و… را میتوان به عنوان هیجان درنظر گرفت. این هیجانات در چندین بعد، ابعادی چون شدت، مدت و جهت، قابل بررسی هستند(گراس وتامسون[۱]،۲۰۰۷).
طرحواره های هیجانی مجموعه ای از اصول سازمان یافته یا محتوای فکر فرد تعریف می شود که با هیجانات، اهداف، خاطرات و تمایلات رفتاری گره خورده اند. طرحواره های هیجانی از تأثیر متقابل تاریخچه یادگیری اولیه فرد و خلق و خوی فطری او به وجود می آیند. وقتی طرحواره های هیجانی فعال می شوند، تأثیر به سزایی در چگونگی تعبیر و تفسیر وقایع زندگی و واکنش به این وقایع دارند. (لی هی،۲۰۰۲طرحواره های هیجانی را در ۱۴ بعد مطرح می کند: تأیید طلبی،[۲] قابل درک بودن[۳]، احساس گناه[۴]، ساده اندیشی درباره هیجان ها[۵]، ارزش های والا[۶]، قابل کنترل بودن[۷]، بی حسی[۸]، منطقی بودن[۹]، مدت زمان هیجانات[۱۰]، توافق[۱۱]، پذیرش احساسات[۱۲]، عقلانیت[۱۳]، بیان احساس[۱۴]، سرزنش
حال باتوجه به اهمیت هیجان ها وتاثیر آنها بر مشکلات روانی، رابرت لیهی اقدام به ساختن مدل طرحواره ای خود کرد.
لیهی برمبنای مفهوم پردازش هیجانی و با الهام گرفتن از مدل فراشناختی هیجانات، مدل طرحوارههای هیجانی خود را در سال۲۰۰۲ارائه کرده است. مدل طرحواره های هیجانی بیانگر این مهم است که ممکن است افراد در چگونگی مفهوم پردازی هیجاناتشان با یکدیگر متفاوت باشند و یا به عبارتی بهتر، افراد طرحوارههای متفاوتی در موردهیجاناتشان دارند وباتوجه به طرحواره های موجود به روشهای متفاوت با دنیای بیرون تعامل می کنند وبه طبع آن رفتارهای متفاوتی ظاهر می شود.
واژه های کلیدی:هیجان، نظریه‌های هیجان ، ماهیت هیجان،انواع واکنشهای هیجانی،ابزارهای مطالعه ی هیجان،طرحواره های هیجانی
فهرست مطالب
چکیده ۵
مقدمه ۷
تعریف هیجان ومولفه های آن ۹
هیجان و نظریه های هیجان ۹
اجزای هیجان ۱۰
تاریخچه هیجان ۱۰
نظریه‌های هیجان ۱۱
وظایف هیجان‌ها ۱۲
فیزیولوژی هیجان‌ها ۱۲
جنبه های مختلف هیجان در روانشناسی ۱۲
ماهیت هیجان ۱۳
واکنش های فیزیولوژیک هیجان ۱۴
ابزارهای مطالعه ی هیجان ۱۵
انواع واکنشهای هیجانی ۱۵
عملکرد ذهن در هیجان ۱۸
اساس عصبی هیجان ۲۰
نظریه های مربوط به هیجان ۲۱
نتیجه هیجان ۲۴
هیجان و سلامت ۲۵
مغز هیجانی ۲۸
به کار بردن درست هیجان ها ۲۹
تعریف هیجان خواهی ۲۹
نظریه هیجان خواهی ماروین زاکرمن ۳۱
ویژگی های افراد هیجان خواه ۳۲
نتیجه گیری ۳۵
مفهوم طرحواره ۳۶
طرحواره های هیجانی ۳۶
درمان هیجان محور لسلی گرینبرگ ۳۷
مدل طرحواره درمانی هیجانی لیهی( ای اس تی) ۳۸
دستیابی به هیجان ها ۴۰
شناسایی طرحواره های هیجانی ۴۱
تعریف طرحواره های هیجانی ۴۱
انواع طرحواره های هیجانی ۴۲
منابع ۴۸
منابع
رابرت لیهی(۱۳۹۰).تکنیک های شناخت درمانی،(ترجمه حسن حمیدپور وزهرا اندوز).تهران:انتشارات ارجمند(تاریخ انتشار به زبان اصلی،۲۰۰۳).
جیمز کالات(۱۳۸۴).روانشناسی فیزیولوژیک.(ترجمه هادی بحیرایی).تهران:انتشارات ارسباران.(تاریخ انتشار به زبان اصلی،۲۰۰۴).
اتکینسون وهمکاران (۱۹۸۳)،زمینه روانشناسی ،ترجمه محمد تقی براهنی وهمکاران (۱۳۸۲) ، تهران ،انتشارات رشد .
گنجی حمزه (۱۳۸۶).روانشناسی عمومی،تهران:انتشارات ساوالان.
ریو ،جان مارشال (۱۹۹۲)،انگیزش وهیجان.(ترجمه یحیی سید محمدی). تهران ،نشر ویرایش .(تاریخ انتشار به زبان اصلی،۱۹۹۲)
فاسی انتونی اس(۱۳۹۰).اختلال های عصب شناختی اصول طبی هاریسون(پرویز مولوی وفریبا صادقی موحد).تهران:انتشارات موسسه فرهنگی،انتشاراتی اباصالح-حیان. (تاریخ انتشار به زبان اصلی ۲۰۰۸).
ارتور سی گایتون(۱۳۹۱). فیزیولوژی پزشکی، (ترجمه احمدرضا نیاورانی).تهران: سماط. (تاریخ انتشار به زبان اصلی ۲۰۱۱).
جرالد،کری(۱۳۸۸).نظریه وکاربست مشاوره و روان درمانی،(ترجمه یحیی سیدمحمدی).تهران: ارسباران(تاریخ انتشاربه زبان اصلی۲۰۰۵).
الیس،البرت،هاپر،رابرت(۱۳۸۳).زندگی عاقلانه(ترجمه مهرداد فیروزبخت).تهران:انتشارات رشد.
خانزاده،(۱۳۹۰).پیش بینی ادراک درد در سالمندان برپایه طرحواره های هیجانی ومشکلات در نظم بخشی هیجانی.پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی بالینی.دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی .دانشگاه شیراز.
خانزاده، مصطفی؛ سعیدیان، محسن؛چاری حسین،مشعود و ادریسی،فروغ(۱۳۹۱) ساختار عاملی و ویژگیهای روانسنجی مقیاس دشواری در نظمبخشی هیجانی. مجله علوم رفتاری،۶(۱)
مقدمه
هیجان را به دامنه ی وسیعی ازپاسخ ها اطلاق کرد.این هیجانات در چندین بعد، ابعادی چون شدت، مدت و جهت، قابل بررسی هستند(گراس وتامسون[۱]،۲۰۰۷). بسیاری از نظریه پردازان در حوزه آسیب شناسی روانی درتبیین اختلالات روانی، نقش و جایگاه متفاوتی را برای هیجانات قائل شده اند. امروزه گذشته ازمدل های التقاطی، بسیاری از نظریات شناختی نیز به نقش پررنگ هیجانات در تحول و تداوم اختلالات روانی پی برده اند، به طوریکه بسیاری از آنها هیجانات را همتراز با شناختارها درایجاد اختلالات روانی می دانند و به سمت مدلهای شناختی-هیجانی حرکت کرده اند.ازجمله این مدل ها می توان به مدل درمانی هیجان محورگرینبرگ (گرینبرگ،واتسون وگودمن[۲]،۱۹۹۸)،رویکردهای شناختی- میان فردی(برای مثال سافران،۱۹۹۸)،مدل های فراشناختی هیجانات(برای مثال ولز وکارتر،۲۰۰۱)ومدل طرحواره های هیجانی لیهی(لیهی،۲۰۰۱،۲۰۰۲) به نقل از (خانزاده،ادریسی،محمدخانی،سعیدیان ،۱۳۹۲) ،اشاره نمود.
علاوه براین، حتی مدلهای پردازش اطلاعات کلاسیک(برای مثال، کلارک ، بک وآفورد،۱۹۹۹) نیز به این نتیجه رسیده اند که ممکن است خلق یا هیجانات بر سوگیری های توجه و حافظه تاثیر گذارند. به طور کلی دیدگاههای شناختی به طور ضمنی بر این نکته دلالت دارند که طرحواره های شناختی و هیجانی ممکن است تاثیر متقابلی بر یکدیگر داشته باشند. این دیدگاهها عموماً این فرض را درنظر میگیرند که خلق یا هیجان ممکن است منجر به برانگیختن سوگیری های توجه و حافظه شود، و محتوای شناختی اولیه نیز ممکن است هیجانات و حافظه فراخوانده شده را تعیین کنند وبه طبع آن تاثیراتی بر سلامت روان ومولفه های آن داشته باشند که می توانند در بروز یا شدت یافتن میگرن دخیل باشند. (ریسکایند[۳]،۱۹۸۹).
مدل درمانی هیجان محور گرینبرگ بیان می کند که هیجان شکلی از پردازش اطلاعات است که به موجب آن فرد معنای رویدادها را تجربه میکند(گرینبرگ[۴] و همکارن،۱۹۹۸) .گرینبرگ و همکارانش(۱۹۹۸) بر این باورند که طرحوارههای هیجانی به واسطه ی محتوای هیجانی، شناختارها، یا معانی ساختاری سازمان دهنده را تشکیل میدهند. در این مدل هیجان محور، ممکن است هیجانات یک عامل محرک برای شناختارها باشد که در ادمه بر ایجاد افسردگی واضطراب تاثیر گذاشته ودرنهایت باعث تاثیر بر بیماری میگرن می شوند. همچنین، رویکردهای شناختی- میان فردی نیزبر اهمیت ابراز هیجانات و پردازش هیجانات در درمان هایی که برای بیماری های روان تنی ازجمله میگرن به کار می رود،تأکید می کنند (سافران،۱۹۹۸؛به نقل از لیهی،۱۳۹۱).
از سویی دیگراغلب مشکلات بین فردی که افراد تجربه می کنند، تحت تاثیر شیوه تصور آنها درمورد خود ودیگران است.این شیوه تصور طرحواره نامیده می شود. یانگ (۲۰۰۹) معتقد است که طرحواره ها به دلیل ارضا نشدن نیازهای هیجانی اساسی دوران کودکی به وجود می آیند که این نیازها عبارتند از: دلبستگی ایمن به دیگران،خودگردانی،کفایت وهویت، آزادی دربیان نیازها وهیجانهای سالم، خود انگیختگی وتفریح، محدودیتهای واقع بینانه وخویشتن داری ،که در نوجوانی وبزرگسالی باعث بروز مشکلات روانشناختی وشخصیتی و در ادامه، آمادگی برای ابتلا به بیماری های روان تنی مانند میگرن می شوند(حسن پور،۱۳۸۶).
لیهی (۲۰۰۷،به نقل از حمیدپور واندوز،۱۳۹۱) مدلی برگرفته ازمدل فراشناخت ولز وهمکارانش(۲۰۰۳) بوجود آورده است و طرحواره های هیجانی را باعنوان الگوها، روش ها وراهبردهایی که درپاسخ به یک هیجان استفاده می شوند، تعریف کرده است. وقتی هیجان واحساس ظاهر می گردد ،گام اول توجه به آن احساس است، گام دوم درمدل لیهی اجتناب شناختی و هیجانی از آن احساس است.
هنگامی که این هیجان ها درمحدوده روابط بین فردی روی می دهند طرحواره های هیجانی فرد ازهیجان اطلاع می یابند،بنابر این بر روشی که افراد به هیجان درونی خود می پردازند،تاثیر می گذارد(کاتاو وویسمن،۲۰۰۸)
در این ارتباط مقیاس طرحواره های هیجانی توسط رابرت لیهی(LESS) برای تعیین باورها ونگرشهای افراد نسبت به احساساتشان ساخته شده است.با این مقیاس درمانگر می تواند طرحواره های هیجانی مراجع راتعیین کند.همچنین درمانگر می تواند نگرشهای مراجع را نسبت به احساسات خودش با وضوح بیشتری درک کند(یاواز[۵]،۲۰۱۱). این مقیاس شامل۲۸سوال می باشد که ۱۴ طرحواره هیجانی را اندازه می گیرند.در این پرسشنامه هر زیرمقیاس متشکل از ۲آیتم می باشد(لیهی،۱۳۹۱).
تعریف هیجان ومولفه های آن
در روانشناسی هیجان ها معمولاً به احساسها و واکنشهای عاطفی اشاره دارند، هر هیجان از سه مؤلفه اساسی برخوردار است:
مؤلفه شناختی، افکار، باورها و انتظارهایی که نوع و شدت پاسخ هیجانی را تعیین می‌کنند. آن چه برای یک فرد فوق العاده لذت بخش است، ممکن است برای دیگری کسل کننده یا آزارنده باشد.
مؤلفه فیزیولوژیکی که شامل تغییرات جسمی در بدن است. برای مثال، هنگامی که بدن از نظر هیجانی به واسطه ی ترس یا خشم بر انگیخته می‌شود، ضربان قلب زیاد می‌شود، مردمک‌ها گشاد می‌شوند و میزان تنفس افزایش می‌یابد. اکثر هیجان‌ها شامل یک انگیختگی کلی و غیر اختصاصی دستگاه عصب هستند.
مؤلفه رفتاری، به حالت‌های مختلف ابراز هیجان‌ها اشاره میکند. جلوه‌های چهره‌ای، حالت‌های اندام و حرکت‌های بیانگر، و آهنگ صدا همراه با خشم، لذت، شادی، غم، ترس و هیجان‌های دیگر تغییر می‌کنند.
جلوه ی چهره‌ای مهم‌ترین شکل ارتباط هیجانی هستند. بررسی‌هایی که صورت گرفته‌اند، نشان میدهند که برخی از جلوه‌های خاصِ چهره‌ای، ذاتی هستند. و بنابراین، در همه جای دنیا آنها را می‌شناسند.
هیجان ها متشکل از الگوهای پاسخ های فیزیولوژیکی و رفتارهای مخصوص به نوع هستند . و در واقع غالبا از نظر مردم هیجان همان احساسی است که به فرد دست میدهد . ولی هیجان یک رفتار است نه یک تجربه ی خصوصی و پدیده ای است که در بقای نوع و تولید مثل نقش دارد)هافمن ،۱۳۸۱).
هیجان و نظریه های هیجان
اصطلاح هیجان از ریشه لاتینEmovereبه معنی حرکت، تحریک و حالت تنش مشتق شده است. هیجان در زبان متداول با شور، احساس، انفعال و عاطفه معادل است.
در حال حاضر دو نوع کاربرد برای این واژه وجود دارد:
الف-اصطلاحی پوششی برای تعداد نامعینی از حالات ذهنی. این همان معنایی است که ضمن صحبت از عشق، ترس و نفرت مورد نظر است.
ب- برچسبی برای زمینه‌ای از تحقیقات علمی که به بررسی عوامل محیطی، فیزیولوژیکی و شناختی این تجربیات ذهنی می‌پردازد.
۲- Greenberg , Watson& Goodman
۵-approval-seeking/recognition-seeking
۶-overvigilance and inhibition
۹-unrelenting standards/hypercriticalness
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
ارسال نظر