عنوان

مقاله خودکشی

تعداد صفحات:۴۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

خودکشی طیف‌های خاصی دارد، از افکار خودکشی که شایع‌ترین است، آغاز شده و به اقدام به خودکشی و به طور نهایی، تمایل به مرگ ناشی از خودکشی که هدف نهایی است، منتهی می‌گردد(ثقه‌الاسلام و رضایی، ۱۳۸۴). منظور از اقدام به خودکشی، عملی ناقص است که به نتیجه نرسیده(آقابیگلویی ،۱۳۷۹)یا طوری است که آسیب، منجر به مرگ نمی‌شود (احمدی,۳۸۴۱) .این امر، به عمل عمدی یک فرد برای خاتمه زندگی خویش نیز اطلاق می‌شود که با روش‌هایی مثل؛ مسمومیت عمدی، دار زندن، پریدن از بلندی، شلیک کردن به خود و … انجام می‌گیرد و می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به افراد و وابستگان آن‌ها وارد سازد(تولایی ،قانعی و حبیبی ۱۳۸۵).

به طور کلی، اصطلاح اقدام به خودکشی، شماری از رفتارهای مختلف را در بر می‌گیرد که وجه مشترک همه آن‌ها، ایجاد ضربات حادی به وسیله سم و جراحت در خود است. این عمل با نتایج و پیامدهای کشنده همراه نیست و به عبارتی منجر به مرگ نمی‌شود (مهران، ۱۳۸۳).

از لحاظ نوع نگاه به پدیده خودکشی و تعریف آن، خودکشی اقدامی آگاهانه و با سرانجام مرگبار است که به وسیله خود فرد و با آگاهی از این سرانجام رخ می‌دهد(یاسمی، صباحی و آذر ۱۳۸۱) و در بهترین مفهوم، می‌توان آن را یک ناراحتی چندبعدی در انسان نیازمندی دانست که برای مسأله‌ای مشخص، به عنوان بهترین راه‌حل بر‌‌گزیده می‌شود(صابر زفرقندی ، قربانی و موسوی ۱۳۸۴).

خودکشی یکی از مخاطرات اصلی سلامت روانی است و هر سال حدود یک میلیون نفر در اثر اقدام به خودکشی جان خود را از دست می‌دهند(نوک^۱ و بانجی^۲ ،۲۰۰۷). این پدیده آسیب‌زا، با وجود تلاش‌های مفرط، پیشگویی‌های مؤثر و راهبردهای پیشگیرانه، باز هم در جامعه وجود دارد و فرض قریب این است که درک ما از اثر متقابل فاکتورهای دخیل در خودکشی، هنوز ناقص مانده است(پامپیلی^۳ و همکاران، ۲۰۰۴).

از نظر علمی نیز، خودکشی یک معضل روانی-اجتماعی پیشگیری شونده است، اما در میان تمام پیامدهای و آسیب‌های این پدیده، تغییر ساختاری و جوان‌تر شدن افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند، خود بر مشکلات پیش‌رو افزوده است(جمشیدزاده و همکاران، ۱۳۸۳) و این نرخ بالای اقدام به خودکشی، بر اهمیت تشخیص ویژگی‌های کلینیکی تأکید دارد(اولدهام^۴، ۲۰۰۶).

مهم‌ترین عامل خودکشی، ابتلا به بیماری روانی است (آگیوس^۵ ،۲۰۱۲) و مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز آن، اختلالات روان‌پزشکی، شامل؛ اختلالات خلقی، ناامیدی، افسردگی و سابقه سوءاستفاده جنسی و جسمی در کودکی و وجود سابقه مثبت فامیلی است (صابر زفرقندی، قربانی، راهب و موسوی، ۱۳۸۴).

واژه های کلیدی:خودکشی، افکار خودکشی،اقدام خودکشی، نشانه‌های هشدار دهنده در خودکشی ، علل خودکشی،نظریه های خودکشی

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
تعریف خودکشی ۱۰
افکار خودکشی ۱۴
اقدام به خودکشی ۱۵
تاریخچه مربوط به خودکشی ۱۶
نشانه‌های هشدار دهنده در خودکشی ۱۸
عوامل خطر در خودکشی کامل ۱۹
علایم هشداردهنده خودکشی ۲۰
نشانه های مرتبط با خودکشی ۲۱
انگیزه برای خودکشی ۲۲
علل خودکشی ۲۳
علل خودکشی در ایران ۲۶
نظریه های خودکشی ۲۷
۱-نظریه های روان تحلیلگری ۲۷
۲- نظریه رفتاری ۲۹
۳-نظریه شناختی ۲۹
۴-نظریه یادگیری ۳۰
۵-نظریه جامعه شناختی ۳۰
نظریه های دیگر خودکشی ۳۲
۱-نظریه اشنایدمن ۳۲
۲-نظریه فروید ۳۲
۳-کارن هورنای ۳۴
۴-دیدگاه جامعه شناسی ۳۶
منابع ۳۷

منابع

تولایی، سیدعباس، قاتعی، مصطفی؛ لرگرد دزفولی‌نژاد، محمد و حبیبی، مهدی. (۱۳۸۵). متغیرهای مرتبط به خودکشی   در جانبازان متوفی. طب نظامی، شماره ۲، ۱۴۸-۱۴۳٫

یاسمی، محمدتقی؛ صانعی، فرنگیس و ملک پور، رضا. (۱۳۷۷). بررسی همه‌گیرشناسی اقدام به خودکشی در شهر کرمان. فصلنامه اندیشه و رفتار، شماره ۴، ۲۷-۱۵٫

ثقه‌الاسلام، طاهره و رضایی، امیدوار. (۱۳۸۴). بررسی مواردی از خودکشی کودکان مراجعه کننده به بیمارستان لقمان   حکیم. مجله علمی پزشکی قانونی، شماره ۳، ۱۲۷-۱۲۳٫

فولای، عزت اله (۱۳۸۱).  استراتژی ها و برنامه های پیشگیری از خودکشی در نوجوانان. تهران: انتشارات فجر اندیشه.

آقابیگلویی، عباس . (۱۳۷۹). تعیین فراوانی مواد شیمیایی و دارویی در موارد اقدام به خودکشی منجر  به بستری در بخش مسمومین بیمارستان لقمان تهران.

محمد خانی، شهرام . (۱۳۸۱). پیشگیری از  خودکشی جوانان و نوجوانان : راهنمایی عملی برای معلمان و مشاوران مدارس ومتخصصان بهداشت روان . تهران: انتشارات طلوع دانش.

محمدخانی، پروانه. (۱۳۸۳). همه‌گیرشناسی افکار خودکشی و اقدام به خودکشی در دختران مناطق پرخطر ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، شماره ۱۴، ۱۶۲-۱۴۴٫

فرقانی رئیسی، شهلا (۱۳۷۴)؛ شناخت مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان چاپ دوم، تهران، انتشارات معاونت  پرورشی وزارت آموزش و پرورش .

قائمی، علی. (۱۳۶۴). آسیب ها وعوارض اجتماعی: ریشه یابی ، پیشگیری ، درمان . تهران: انتشارات امیری.

ریئس دانا، فریبز . ۱۳۸۰٫ بررسی هایی در آسیب شناسی اجتماعی ایران. تهران: انتشارات سازمان بهزیستی کشور.

احمدی، علیرضا. (۱۳۸۴). فراوانی اقدام به خودسوزی در اقدام کنندگان به خودکشی در شهرستان ایلام غرب (۱۳۷۶) بهبود. فصلنامه علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، شماره اول، ۳۶-۲۶٫

آذر، ماهیار؛ نوحی، سیما، و شفیعی‌کندجانی، علیرضا. (۱۳۸۵). خودکشی.  چاپ اول، تهران:  انتشارات  ارجمند، صص ۱۴۳-۸۴٫

صابر زفرقندی، محمدباقر؛ قربانی، راهب و موسوی، شاهرخ. (۱۳۸۴). بررسی اپیدمیولوژیک اقدام به خودکشی در شهرستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی سمنان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان، ج۶، شماره ۴، ۳۱۷-۳۱۱٫

دهخدا،علی اکبر.۱۳۷۴٫ لغت نامه . زیرنظرمحمد معین .تهران : انتشارات دانشگاه تهران.

اسلامی نسب ،بجنوردی. ۱۳۷۱٫بحران خودکشی.تران :نشرفردوس.

مقدمه

رشد و گسترش آسیب­های اجتماعی و  روانی در جوامعی که حالتی انتقالی را طی می­کنند امری گریزناپذیر است. شکی نیست که جامعه ایران امروز در حال طی دوران گذار است. این گذار که آن را از مرحله سنت به مدرنیته می نامند با مسایل و مشکلات خاص اجتماعی و فرهنگی توأم است (معاونت امور فرهنگی و پیشگیری سازمان بهزیستی کشور،۱۳۸۰). آسیب اجتماعی به هر نوع عمل فردی یا جمعی اطلاق می شود که در چارچوب اصول اخلاقی و قواعد عمل جمعی رسمی و  غیر رسمی جامعه ی محل فعالیت کنشگران قرار نمی گیرد و از نتیجه بلامانع قانونی و یا قبح اخلاقی و اجتماعی رو به رو می گردد ( عبداللهی، ۱۳۸۳).

خودکشی و اقدام به خودکشی یکی از رفتارهای ضد اجتماعی و یک آسیب اجتماعی به شمار  می آید این پدیده سالیان دراز از روابط عشیره ای و صنعتی تا روابط پیچیده شهر های امروزی و دنیای صنعتی گریبان گیر بشریت بوده است. خودکشی را می توان تهدیدی برای سلامت عموم جامعه دانست واقعیت دردناکی که در ورای این موضوع نهفته است ضربه عمیقی است که بر پیکر خانواده و جامعه وارد می کند در واقع بار سنگین زیان های مادی و معنوی (انسانی) این پدیده را به هیچ عنوان نمی شود نادیده گرفت . طبق تخمین سازمان بهداشت جهانی( who) [1]سالانه تقریبا یک میلیون نفر در سراسر جهان به علت خودکشی فوت می کنند و تا ۱۰ تا ۲۰ برابر اقدام به خودکشی می­کنند. ایران نیز با نرخ خودکشی ۷/۳ در هر صد هزار نفر، رتبه ۱۵۸  جهان را در سال ۲۰۱۱ از سوی سازمان بهداشت جهانی به خود اختصاص داده است (سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۱۱).

از لحاظ نوع نگاه به پدیده خودکشی و تعریف آن، خودکشی اقدامی آگاهانه و با سرانجام مرگبار است که به وسیله خود فرد و با آگاهی از این سرانجام رخ می‌دهد(یاسمی صباحی وآذر، ۱۳۸۱) و در بهترین مفهوم، می‌توان آن را یک ناراحتی چندبعدی در انسان نیازمندی دانست که برای مساله‌ای مشخص، به عنوان بهترین راه‌حل بر‌‌گزیده می‌شود(محمدخانی،۱۳۸۳). این امر، پدیده‌ای شایع در کلیه کشورهای جهان است و بررسی ها و مطالعات متعدد در کشور ما نیز نشان می‌دهد که خودکشی از شیوع بالایی برخوردار است(ثقه‌الاسلام و رضایی، ۱۳۸۴)، شاید به این دلیل که راه خروج از بحران‌هایی است که به طور ثابتی موجب آزار شدید فرد می‌شوند و هم چنین می توان آن را واکنشی نسبت به استرس‌های داخلی و خارجی و یا ناشی از حوادث زندگی دانست(رهبر طارمسری، موسویانو دوام، ۱۳۸۳). از نظر همه‌گیرشناسی و دامنه گسترش بین افراد نیز در بین همه طبقات و بخش‌های مختلف جمعیتی رخ می‌دهد(خزایی و پرویزی، ۱۳۸۲) و یک فاجعه و مشکل بالقوه سلامت عمومی قابل پیشگیری برای تمام ملل محسوب می‌گردد، به طوری که معمولا در بین ده عامل پیشتاز مرگ در بیشتر کشورهای غربی قرار می‌گیرد(پامپیلی^۱ ،روبرت^۲ و گیرارد^۳ ، ۲۰۰۴)و در حدود ۴/۰ تا ۹/۰ درصد علل تمام مرگ‌ها را نیز شامل می‌شود(رهبر طارمسری و همکاران، ۱۳۸۳). خودکشی طیف‌های خاصی دارد، از افکار خودکشی که شایع‌ترین است، آغاز شده و به اقدام به خودکشی و به طور نهایی، تمایل به مرگ ناشی از خودکشی که هدف نهایی است، منتهی می‌گردد(ثقه‌الاسلام و رضایی، ۱۳۸۴). بنابراین اقدام به خودکشی، طیفی از انواع خودکشی است که همواره آمار اتفاق آن در جامعه، بیش از میزان خودکشی بوده است(جمشیدزاده،رفیعیو رحیمی ۱۳۸۳). از لحاظ مفهومی، اقدام به خودکشی عملی ناقص است که به نتیجه نرسیده(آقابیگلویی ، ۱۳۷۹) یا به شکلی است که آسیب، منجر به مرگ نمی‌شود(احمدی،۱۳۸۴)، اما در عین حال، یک پیش‌بینی‌کننده قوی برای خودکشی کامل در آینده است.

از نقطه نظر روان‌پزشکی، اقدام به خودکشی ممکن است به عنوان تظاهری از یک بیماری روانی تلقی شود(فتحی‌آشتیانی و اسلامی،۱۳۸۰) و در اغلب مطالعات این یافته مورد تاکید است که مهم‌ترین عامل خودکشی، ابتلا به بیماری روانی است(آگیوس، ۲۰۱۲) و مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز آن، اختلالات روان‌پزشکی، شامل؛ اختلالات خلقی، ناامیدی، افسردگی و سابقه سوءاستفاده جنسی و جسمی در کودکی و وجود سابقه مثبت فامیلی است(محمدخانی، ۱۳۸۳).

تحقیقات در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه نیز نشان داده که یک شیوع سراسری اختلالات روانی ۸۰ تا ۱۰۰ درصدی در موارد خودکشی کامل وجود داشته و برآورد می‌کند که خطر مادام‌العمر خودکشی در افراد با اختلالات خلقی(عمدتاٌ افسردگی) ۶ تا ۱۵ درصد، الکلیسم ۷ تا ۱۵ درصد و در افراد دارای شیزوفرنی^۱ ۴ تا ۱۰ درصد است(سازمان بهداشت جهانی^۲، ۲۰۰۰). مطالعات قبلی کالبدشکافی روان‌شناختی هم نشان داده‌اند که افرادی که مرتکب خودکشی شده‌اند، چندین عامل هم‌بخشی در اقدام آن‌ها مشارکت دارد که شامل اختلالات روانی می‌شود(پامپیلی^۳ و همکاران، ۲۰۰۴). در بین این عوامل، اختلالات شخصیت یکی از عوامل خطر قابل بررسی برای رفتار خودکشی است. مرور کلی پامپیلی و همکاران(۲۰۰۴) نشان می‌دهد که بعضی اختلالات شخصیت یک ارتباط قوی با خودکشی دارند. علایم روان‌شناختی می‌تواند تحت تاثیر اختلالات شخصیت قرار گیرد که شامل جسمانی‌سازی، افسردگی و اضطراب می‌شود (کیامرثی و نگراوی، ۱۳۹۰).

تعریف خودکشی

واژه­ ی خودکشی به معنای قتل نفس است. در فرهنگ معاصر خودکشی به مفهوم خاتمه دادن عمدی به زندگی به میل خود و به سمت خود تعبیر شده است و اعتقاد بر آن است که این واژه اولین بار در نیمه قرن هفدم به کار برده شده است. علم خودکشی­شناسی را پرفسور آلمانی به نام بونگر در سال ۱۹۲۹ ابداع کرد. در اواخر قرن نوزدهم امیل دورکیم، جامعه شناس فرانسوی، و فروید زمینه روش شناسی خودکشی را مورد بررسی جدی قرار دادند (به نقل از آذر،  و شفیعی کندجانی، ۱۳۸۵).

خودکش بر این باور است که در زندگی به اهداف و امیال خود  نرسیده است و زندگی مفهوم خود را از دست داده است ومرگ بهترازآن قلمداد می شود ( قائمی، ۱۳۶۴).

خودکشی از ترکیب دو واژه­ی (sui)¹ به معنی خود و (cide)² به معنی کشتن تشکیل شده است.    خودکشی عملی است که با قصد آسیب رساندن به خود توسط شخص انجام می­شود که می­داند چه می­کند و چه پیامد احتمالی خود را می­داند (فولادی، ۱۳۸۱).

خودکشی در لغت نامه ی دهخدا به معنای ” خود را به وسیله ای کشتن ، انتحار ،کار زیاد کردن ، کوشش بسیار ” آمده است ( لغت نامه ی دهخدا ،۱۳۴۷).

امیل دورکیم^۳ (۱۹۱۷-۱۸۵۸) دراثر معروف خود به نام خودکشی آن را پدیده ای اجتماعی به شمار آورده و چنین تعریف می کند :خودکشی عبارت است از هرنوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار منفی یا مثبت خود قربانی است که می­بایست چنان نتیجه­ای به بار آورد  (دورکیم ،۱۳۷۸). هم چنین می توان به تعریف دشه اشاره کرد که می گوید : ” اقدامی معمولاً از روی آگاهی برای سر به نیست کردن خود به آن ترتیب که مرگ هدف یا وسیله باشد .” (ریئس دانا ،۱۳۸۰).

آشیل دلماس^۴ نیز خودکشی را عبارت می داند از  ” عملی که به وسیله ی شخص برای معدوم ساختن خود انجام می دهد ، در حالی که اختیار مرگ  و زندگی در حیطه قدرت اوست و از لحاظ اخلاقی موظف به انجام این عمل نمی باشد” (اسلامی نسب، ۱۳۷۱). مین جر^۵ روانشناس، میل به مرگ را نزد فرد خودکش آرامشی می­داند که در اثر تنشهای جامعه – محدودیت های اجتماعی واخلاق، که توانسته مانع از رهاشدن انرژی پرخاشگری  و جنسی فرد شود و در نهایت  فشار داخلی پدید می آورد – به آن دست پیدا کرده است (ریئس دانا،۱۳۸۰).

[۱]– World Health Organization

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .