عنوان

مقاله آثار و تبعات ازدواج غیر قانونی زنان ایرانی با مردان خارجی بر حقوق کودک

تعداد صفحات: ۵۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

هر دولتی برای شناسایی اتباع خود مقرراتی دارد که بر اساس آن بین اتباع خود و دول بیگانه تمیز قائل می­شود. در ایران ماده ۹۷۶ تا ۹۹۱ کتاب دوم از جلد سوم قانون مدنی مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۱۳ و اصلاحیه های بعدی آن به مسئله تابعیت می­پردازد و احکامی را بیان می­کند، از طرفی پدیده مهاجرت متاثر از عوامل اجتماعی، اقتصادی و بروز جنگ و ناآرامی در کشورها است که برای همسایگان آن کشورها مشکلاتی را به همراه دارد. کشور های مهاجر فرست همسایه ایران عمدتا عراق و افغانستان هستند که در یک برهه از زمان با اعمال سیاست درهای باز از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران، خیل عظیمی از اتباع عراقی و افغانی وارد خاک ایران شدند. مهاجرین و پناهندگان و بطور عمده افغانی ها به دلیل دریافت کم دستمزد مورد استقبال صنعت گران و تولید کنندگان قرار گرفته و برای خود جایگاه اقتصادی نسبتا مناسبی در ایران پیدا نموده و دولت پس از گذشت این دوره و تغییر سیاست مبنی بر اخراج اتباع افغانی از ایران و سر شماری آنان با مشکل جدیدی مواجه شد که همان ازدواج آنان با دختران ایرانی بود و مسئله جدی تر هویت و تابعیت فرزندان حاصل از این ازدواج ها بود و از آنجائیکه ایرانیان مسلمان توجه و اشراف بیشتری به احکام دینی مربوط به ازدواج نسبت به قوانین ومقررات موضوعه دارند، بنابراین از آثار و تبعات حقوقی ازدواج با خارجیان غافل مانده و مبتنی بر قواعد مذهبی و عرفی ازدواج کرده و صاحب فرزند می­شوند. تا اینجای ماجرا از منظر زوجین مسئله ای وجود ندارد ولی به مجرد درخواست سند هویتی تابعیتی یعنی شناسنامه برای کودک خود از ادارات ثبت احوال، تابعیت کودک زیر سئوال می­رود و عدم انطباق آن با قواعد تابعیت به شکل یک معضل خود نمایی می­کند.

بدیهی است که کودک دارای حقوقی است که هم در نظام اسلامی و هم در مقررات بین المللی مثل کنوانسیون حقوق کودک به آن تاکید شده است و می­بایستی عزم ملی و بین المللی برای احقاق آن بعمل آید. از اساسی ترین مبانی حقوق بشر حقوق کودک است، کودکان قشر آسیب پذیر اجتماع هستند. نظر به این که ایران در سال ۱۳۷۲ به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته است و در این کنوانسیون به حق کودکان بر داشتن تابعیت و سند هویتی تاکید شده است فلذا کودکان ناشی از این ازدواج ها از بسیاری از حقوق محروم شده و امکان دارد در معرض آسیب های اجتماعی قرار گیرند. کودک از نظر کنوانسیون مذکور هر انسان زیر هجده سال است، ماده واحده قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مصوب ۲/۷/۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی نیز تقاضای تابعیت کودکان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را بعد از رسیدن به سن ۱۸ سال پذیرفته است. بنابر این کودکان موصوف تا سن ۱۸ سالگی از حق تحصیل در مدارس، اشتغال پس از ۱۵ سالگی، بهره مندی از تامین اجتماعی، مالکیت از طریق ارث، خدمات درمانی و سایر حقوق شهروندی محروم خواهند شد. بنابر این کودکان زاده شده از مادر ایرانی در ایران نیازمند  کمک هستند تا بیش از این در سرزمین خود همانند بیگانگان با آن ها رفتار نشود.

مسئله کودکان بی هویت که حاصل نکاح مردان مسلمان خارجی با زنان ایرانی است سال ها است که تبدیل به یک معضل اجتماعی شده است. این کودکان از حقوق اولیه خود محرومند و ناخواسته مورد ظلم واقع می شوند. اعطای تابعیت ایرانی به کودکانی که از مادر ایرانی و در خاک ایران متولد شده اند امکان پذیر نیست و اصول و قواعد ناظر بر مقوله تابعیت مانع از ایرانی شناخته شدن آنها است. این مقاله به بررسی موضوع از منظر حقوق کودک و همچنین حقوق زن که نقش مادر را داراست می پردازد تا مشخص کند که آیا ظرفیت های قانونی موجود مشکل تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را حل می کند؟ یا اینکه می توان به تبعیت از مادر، که نه ماه جنین این کودک را در رحم خود پرورانده است ، به کودک او تابعیت ایران را داد.

کلید واژه : بیگانه، تابعیت، حقوق کودک، حقوق زن، ازدواج غیر قانونی، کودک بی هویت

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۶
مبحث اول– آثار و تبعات ازدواج غیر قانونی زنان ایرانی با مردان خارجی بر حقوق کودک ۹
گفتار اول : حقوق کودک از نگاه قوانین جاری ۱۰
الف) کودک بی هویت ۱۰
ب) کودک در حقوق موضوعه ۱۲
گفتار دوم : حقوق کودک از نگاه معاهدات بین المللی ۱۶
مبحث دوم – آثار و تبعات ازدواج غیر قانونی زنان ایرانی با مردان خارجی بر حقوق زن ۲۱
گفتار اول : حقوق زن از منظر حقوق داخلی ۲۱
گفتار دوم : حقوق زن از منظر مقررات بین المللی ۲۸
مبحث سوم – اقدامات صورت گرفته برای حل مسئله ۳۰
گفتار اول: وضعیت تابعیت کودکان موصوف قبل از تصویب ماده واحده ۳۴
گفتار دوم: اثر ماده واحده تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در رویه های ثبت احوال ۳۵
گفتار سوم: اقدامات صورت گرفته در حوزه حقوق کودک برای حل مسئله ۴۲
نتیجه گیری و پیشنهادات ۴۳
منابع و مآخذ ۴۸

منابع

قرآن کریم

مدنی ، سیدجلال الدین (۱۳۷۲) . تابعیت، اقامتگاه، حقوق بیگانگان، تعارض قوانین، مصونیت های دیپلماتیک، حمایت سیاسی، پناهندگی . تهران : کتابخانه گنج دانش

سلجوقی ، محمود (۱۳۸۰) . بایسته های حقوق بین الملل خصوصی : کلیات، تابعیت، اقامتگاه . تهران : نشر میزان

نصیری، محمد (۱۳۸۵) . حقوق بین الملل خصوصی : کلیات، تابعیت، اقامتگاه . تهران : انتشارات آگاه

ابراهیمی ، سید نصرالله (۱۳۸۳) . حقوق بین الملل خصوصی : کلیات، تابعیت، اقامتگاه، وضعیت بیگانگان و پناهندگی، استرداد مجرمین و سرمایه گذاری خارجی در ایران . تهران : انتشارات سمت

ارفع نیا ، بهشید (۱۳۸۰) . حقوق بین الملل خصوصی : تابعیت، اقامتگاه، وضع بیگانگان . تهران : انتشارات بهتاب

گلدوزیان، مریم السادات، (۱۳۸۵) . زنان بررسی وضعیت کودکان بی تابعیت ناشی از ازدواج زنان ایرانی با مردان افغانی. مجله حقوق زنان ، شماره ۲۷، صفحه ۶۱ تا ۸۲

بداغی ، فاطمه : عباسی ، عاطفه ( ۱۳۸۸) . حق تابعیت اطفال حاصل از ازدواج زنان ایرانی و مردان خارجی – مجله فقه و حقوق خانواده ، شماره ۵۱ ، صفحات ۸۶ تا ۱۰۵

مقدمه

با گذشت‏ چندین سال این قوم مهاجر با جامعه ایرانی‏ مبادلات و مراوداتی را در زمینه‏های گوناگون‏ فرهنگی، تجاری، اقتصادی و… ایجاد نمودند و یکی از این زمینه‏ها بحث ازدواج دختران‏ ایرانی با مردان افغانی بود که در طی سالیان‏ گذشته آمار متعدد و بعضا متفاوتی از سوی‏ سازمان‏های مختلف در این خصوص ارائه‏ گشته است. از آنجا که طبق ماده ۱۰۵۹ ق.م ذکر گردیده‏”نکاح مسلمه با غیر مسلم جایز نیست‏” و در اینجا هم زوج افغانی مسلمان بود و هم‏ زوجه ایرانی،پس عملا مانع شرعی و به ظاهر قانونی بر سر راه ازدواج این افراد با هم وجود نداشت.[۱]

تبعات این گونه مهاجرت ها ازدواج غیر قانونی بسیاری از اتباع افغانستان با زنان ایرانی بود که بوجود آمدن ده ها هزار کودک بی تابعیت را بدنبال داشت . از طرفی دولت ایران مکلف به حمایت از این کودکان بود و از طرف دیگر قانون اجازه ایرانی محسوب نمودن آنان را نمی­داد. مسئولین، دولتمردان و قانونگذاران نیز دلایلی را برای ندادن تابعیت اصلی به این اطفال مطرح می نمودند از جمله ورود به مناصب دولتی مهم که خلاف اصول قانون اساسی است یا اینکه این اشخاص ممکن است طعمه ی سازمان‌های جاسوسی شوند و یا مشکلات اقتصادی، فرهنگی و امنیتی را مطرح می­کنند.

ولی بنظر می رسد راهکار های عملی برای برون رفت از مشکل وجود داشته باشد ، بطور مثال دادن تابعیت به این کودکان چنانچه موجب تابعیت مضاعف گردد این ویژگی در بانک های اطلاعاتی ایران ثبت و در زمان انتصاب به پست های تاثیر گذار مانع خواهد بود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

مبحث اول– آثار و تبعات ازدواج غیر قانونی زنان ایرانی با مردان خارجی بر حقوق کودک

کودک به لحاظ صغر سن و عدم تکامل عقلی او بسیار آسیب پذیر و شکننده است، هم از نظر مادی و جسمی و هم از جهت معنوی و روحی، بنابر این نیازمند حمایت مستمر و دقیق همه جانبه می باشد. علاوه بر پدر و مادر که حق و تکلیف حضانت از کودک را دارند ، دولت نیز در عرصه های مختلف موظف به حمایت از شهروندان خود خصوصا کودکان و بالاخص کودکان آسیب پذیر موصوف که از داشتن پدر یا مادر محروم است.

خانواده مناسب ترین محیط امن برای رشد کودک است و به واسطه محبتی که در کانون خانواده وجود دارد فردی سالم برای آینده جامعه تربیت می شود، در مقابل چنانچه محیط خانواده و حمایت والدین را نداشته باشد و بالتبع محبت نبیند، آماده ورود به بیراهه و ارتکاب اعمال خلاف اخلاق و قانون خواهد بود و در نتیجه هزینه سنگینی را به جامعه تحمیل می کند.

حقوقی که برای هر کودک در بدو تولد متصور است برابر قوانین و مقررات بین المللی و قوانین داخلی عبارتند از : حق هویت، تابعیت، داشتن نام، حمایت خانواده و دولت و بسیاری حقوق دیگری که به لحاظ انسانی و دینی می بایستی در مورد هر کودکی رعایت گردد.

[۱] – گلدوزیان، مریم السادات، (۱۳۸۵) . زنان بررسی وضعیت کودکان بی تابعیت ناشی از ازدواج زنان ایرانی با مردان افغانی. مجله حقوق زنان ، شماره ۲۷،  صفحه ۵

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .