عنوان

مقاله نظریه های جامعه شناختی انحرافات اجتماعی

تعداد صفحات:۱۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

نظریه های جامعه شناختی به بررسی ساختارهای اجتماعی و رفتار اجتماعی می­پردازند . بنابراین مصرف مواد را دریک ساخت اجتماعی مطالعه می­کنند . دیدگاه های جامعه شناختی اغلب مصرف مواد را محصول وضعیت ها و روابط اجتماعی می­داند که باعث ایجاد ناامیدی ، ناکامی ، محرومیت و احساس عمومی از خود بیگانگی دربین بخش های آسیب پذیر جمعیت می­شود . جامعه شناسان ریشه بسیاری از انحرافات اجتماعی را در محیط و شرایط اجتماعی جستجو می کنند و علل زیر ساز بسیاری از آن ها را خود جامعه می­دانند . رویکردهای درمانی که بر  نظریه های جامعه شناسی مبتنی هستند معمولا بر اجتماعی شدن تاکید دارند ، یعنی اتخاذ ارزش­های اجتماعی و یا تسلیم شدن به فرهنگی که به شدت مخالف مصرف مواد است . در این مقاله نظری به تئوری­های انحرافات به طور اختصار افکنده می­شود .

از نظر بسیاری از جامعه شناسان انحراف نتیجه نارسایی­های موجود در فرهنگ و ساختار اجتماعی یک جامعه است هر جامعه ای نه تنها هدف­های فرهنگی تجویز شده­ای دارد . بلکه وسایل اجتماعی پذیرفته شده­ای را نیز برای دستیابی به این هدفها را در اختیار دارد هرگاه این وسایل در دسترس فرد قرار نگیرد احتمالا آن شخص به رفتار انحراف آمیز دست می­زند .

رویکرد نابسامانی اجتماعی به عنوان یکی از نظریه­های جامعه شناختی انحراف اجتماعی و بعضا اعتیاد است ، مهمترین نظریه پرداز در این رویکرد مرتن ، جامعه شناس امریکایی است . مرتن با رویکرد کارکردگرایانه و با الهام از اندیشه­های دورکیم به دنبال راه حلی جامعه شناسانه برای انحرافات اجتماعی جامعه آمریکایی نیمه اول قرن بیستم بود .

واژه های کلیدی: نظریه های جامعه شناختی، تئوری  آنومی (امیل دورکیم)، نظریه ساخت اجتماعی و آنومی ( رابرت مرتن )، نظریه های خرده فرهنگی، نظریه کنترل، نظریه همنشینی افتراقی (ساترلند )

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۵
نظریه ها ی جامعه شناختی ۶
۱-تئوری آنومی (امیل دورکیم) ۶
۲-تئوریهای جمعیتی و بوم شناختی مکتب شیکاگو ۸
۳-نظریه ساخت اجتماعی و آنومی ( رابرت مرتن ) ۱۰
۴-نظریه های خرده فرهنگی ۱۱
۵-نظریه فشار آگینو ۱۳
۶-نظریه کنترل ۱۳
۷-نظریه همنشینی افتراقی (ساترلند ) ۱۴
۸-نظریه برچسب زنی ۱۵
منابع و مآخذ ۱۷

منابع

-صدیق سروستانی ، رحمت الله (۱۳۸۳) : آسیب شناسی اجتماعی جامعه (انحرافات اجتماعی )، تهران ، انتشارات آن ، چاپ اول

-میری آشتیانی ، الهام (۱۳۸۵) : جامعه شناسی اعتیاد ، تهران ، انتشارت دید آور ، چاپ اول

-احمدی ، حبیب (۱۳۸۴) : جامعه شناسی انحراف ، تهران ، انتشارات سمت

-فرجاد ، محمد حسن  ، (۱۳۷۴ ) ، اعتیاد راهنمایی کاربردی  ، دفتر تحقیقات و انتشارات بدر

-دورکهیم ، امیل ، ( ۱۳۷۴ )، قواعد و روش جامعه شناسی  ، ترجمه  علی محمد کاردان  ، انتشارات دانشگاه تهران  ، چاپ پنجم

-گیدنز ، آنتونی (۱۳۷۳) : جامعه شناسی ، ترجمه صبوری ، منوچهر ، تهران ، انتشارت نی ، چاپ اول

-شیخاوندی ، داور ، (۱۳۷۳ ) ، جامعه شناسی انحرافات  ، انتشارات مرندیز ، چاپ سوم

-ستوده ، هدایت الله ، (۱۳۸۴ ) ، آسیب شناسی اجتماعی ( جامعه شناسی انحرافات ) ، تهران ، انتشارات آوای نور ، چاپ سیزدهم

-ستوده ، سید نورالله ،( ۱۳۵۵ ) ، قوانین ، آیین نامه ها ، تصویب نامه ها و اساسنامه های درمان و بهداشت کشور  ، تهران ، طرح و برنامه ریزی وزارت بهداری ، جاد سوم

-کی نیا ، مهدی ، (۱۳۷۰) ، مبانی جرم شناسی  ( جرم شناسی جنایی ) ، تهران  ، انتشارات دانشگاه تهران

-کی نیا ، مهدی ،(۱۳۷۳ ) ، پژوهشی در عوامل اجتماعی طلاق ، قم ، انتشارات مطبوعات دینی

-میر علی ، هادی ،( ۱۳۸۴ ) ، علل و عوامل گرایش به اعتیاد در نوجوانان و جوانان ، تهران ف انتشارات امید مهر ، چاپ اول

مقدمه

رفتارهای اجتماعی زاده روابط و هنجارهای اجتماعی است و این هنجارها با سه ویژگی اجبار ، عمومیت و خارجی بودن جامعه را اداره نموده و نظم اجتماعی را برقرار می­کنند . تضعیف هر یک از این ویژگی­ها اختلال هنجاری و بی نظمی را به همراه خواهد داشت . انحرافات اجتماعی پدیده­هایی متنوع ، نسبی و متغییرند و بر حسب زمان و مکان و فرهنگ­های مختلف اجتماعی نسبی هستند (احمدی  : ۱۳۸۴ ، ص ۲۰). بکر در تعریف از شناخت کجروی­ها معتقد است که کج­روان افرادی هستند که بر آنان برچسب کج روی خورده و تعیین آن بر عهده مردم است و نتیجه­ای که بدست می­آید این است که افراد را وادرا می­کند که از قوانین و آیین­ها پیروی کنند ( فرجاد :۱۳۷۴ ، ص ۴۰) . در صورتی که انحراف در جامعه به صورت الگو درآید و نزد مردم اشائه یابد و درونی شود رفته رفته ناهنجاری­ها تبدیل به هنجار گشته و یک ارزش اجتماعی تلقی شود و وجدان جمعی هم آن را نکوهش نکند به ناگزیز پیامد آن هرج و مرج و سقوط جامعه خواهد بود . « احمدی۱۳۸۴:ص۲۱۰).اعتیاد ازآن موارد می­باشد.

اعتیاد وسوءمصرف موادمخدر به مثابه یک مسئله اجتماعی پدیده­ای است که همراه با آن توانایی جامعه در سازمان­یابی وحفظ نظم موجود از بین می­رود ، عملکرد بهنجار حیات اجتماعی مختل می­گردد ، وباعث دگرگونی ساختاری در نظام اقتصادی،  اجتماعی،  سیاسی وفرهنگی یک اجتماع می­شود (میری آشنایی ۱۳۸۵:ص۴۱).

در خصوص اعتیاد به عنوان یکی از متغیرهای انحرافات اجتماعی  ، دید گاههای مختلفی وجو دارد که هر یک از دیدگاهها سعی دارد از دریچه خاص خود به تبین موضوع بپردازد . دیدگاههای مطرح عبارتند از: تبین زیست شناختی ، که در این دیدگاه علل زیست شناختی مانند نقص جسمانی و وضعیت خاص ژنتیکی را باید علت کجروی اجتماعی چون اعتیاد دانست. دیدگاه بعدی دیدگاه روان شناختی است . که علل رفتارهای مانند اعتیاد را برحسب شخصیت فرد کجرو توجیه و تبین می کند . دیدگاه جامعه شناختی اعتیاد که ریشه اعتیاد را در محیط و شرایط اجتماعی جستجو می کند و علل زیر ساز بسیاری از آنها را خود جامعه می داند .

نظریه ها ی جامعه شناختی [۱]

نظریه های جامعه شناختی به بررسی ساختارهای اجتماعی و رفتار اجتماعی می­پردازند . بنابراین مصرف مواد را دریک ساخت اجتماعی مطالعه می­کنند . دیدگاه های جامعه شناختی اغلب مصرف مواد را محصول وضعیت ها و روابط اجتماعی می­داند که باعث ایجاد ناامیدی ، ناکامی ، محرومیت و احساس عمومی از خود بیگانگی دربین بخش های آسیب پذیر جمعیت می­شود . جامعه شناسان ریشه بسیاری از انحرافات اجتماعی را در محیط و شرایط اجتماعی جستجو می کنند و علل زیر ساز بسیاری از آن ها را خود جامعه می­دانند . رویکردهای درمانی که بر  نظریه های جامعه شناسی مبتنی هستند معمولا بر اجتماعی شدن تاکید دارند ، یعنی اتخاذ ارزش­های اجتماعی و یا تسلیم شدن به فرهنگی که به شدت مخالف مصرف مواد است . در این جا نظری به تئوری­های انحرافات به طور اختصار افکنده می­شود .

۱-تئوری  آنومی (امیل دورکیم) [۲]

دورکیم از اولین جامعه شناسانی است که تلاش کرد تحلیل جامعه شناختی درباره رفتارهای انحرافی ارائه دهد . وی مبنای تحلیل خود را پیرامون رفتار انحرافی بر مفهوم انومی استوار نمود . او این مفهوم را برای اشاره به این پیش فرض به وجود آورد که در جوامع امروزی معیارها و هنجارهای سنتی بی آنکه توسط هنجارهای جدیدی جایگزین گردن  تضعیف می­شوند . آنومی یا بی هنجاری هنگامی وجود دارد که معیارهای روشنی برای راهنمایی رفتار در حوزه معینی از زندگی اجتماعی وجود ندارند . در این شرایط به عقیده دورکیم ، مردم احساس از دست دادن حس جهت یابی ونگرانی می­کنند ، بنابراین بی­هنجاری یکی از عوامل اجتماعی است که بر تمایل به خودکشی تاثیر می­گذارد ( گیدنز [۳]، ۱۳۷۳: ۱۴۰) .

بنابر نظردورکیم فرایندهای دگرگونی در جهان امروز آن چنان سریع و شدید است که موجب مشکلات اجتماعی عمده­ای می­گردد که وی آن­ها را به بی هنجاری مربوط می­سازد . بی­هنجاری احساس بی­هدفی یا بی­مقصدی است که در نتیجه شرایط اجتماعی برانگیخته می­شود .

نظارت­ها و ضوابط اخلاقی  سنتی که توسط مذهب فراهم می­گردید در نتیجه پیشرفت اجتماعی امروزی تا اندازه زیادی از میان می­روند . و این سبب می­شود بسیاری از افراد در جوامع امروزی احساس کنند که زندگی آن­ها فاقد معنی است ( همان، ۷۴۴) .

[۱] – Sociological Theory

[۲] -Anomie Theory (Emile Durkheim)

[۳] – Giddens

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .