عنوان

مقاله موسیقی در روانشناسی

تعداد صفحات:۶۳

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

از نظر آموزش مهمترین نقش موسیقی پرورش به مثابه ابزار شناخت،در کودکان است و همچون دریچه ای است که او را با جهان خارج پیوند می دهد و امکان شناخت را برای او فراهم
می آورد. ترکیب اطلاعاتی که کودک از راه حواس مختلف در می یابد شناخت او را عمیق تر و پر بارتر می سازد بدیهی است وقتی کودک می بیند،می شوند و لمس می کند بهتر می شناسد . نقش پرورش حواس در سنین کودکی از اهمیت بیشتری برخودار است زیرا اولاً کودکان در مرحله ای هستند که مشاهده و تجربه مستقیم تأثیر فراوانی در شناخت آنان دارد ثانیاً این دوران بهترین سالهای برای پرورش حواس آنهاست. اهمیت صدا و حس شنوایی در رشد کودک مشخص است،شنوایی به نسبت بینایی و سایر حواس،میدان وسیع تری برای شناخت محرکهای مربوط به خود دارد،یعنی محرک های دورتر را نیز می تواند دریافت کند،به علاوه شنوایی با گویایی و تکلم ارتباط مستقیم دارد کودکی که نمی شنود،نمی تواند سخن بگوید. از طرفی نقش زبان در تفکر کودک بر کسی پوشیده نیست از طرف دیگر در فرایند یادگیری که انگیزه نقش بسیار مهمی در آن دارد موسیقی به علت بار عاطفی مثبت برای کودک خود انگیزه مناسبی به شمار می آید(قاسم زاده،۱۳۷۸).

نقش آموزش موسیقی را در فعالیت های مختلف کودکان به ویژه در مهدکودک ها به تجربه می توان دریافت و بیشتر مربیان با این تجربه ها آشنایی دارند. آموزش مفاهیم،واحدهای کار،اعداد،رنگ ها،شناخت محیط طبیعی و اجتماعی اگر با شعر و موسیقی همراه باشد،یادگیری کودک سریعتر،عمیق تر و پایدارتر خواهد بود. در مورد کودکان دبستانی به ویژه در سالهای آغازین دبستان،همراه کردن آموزش ها با شعر و موسیقی در یادگیری بهتر آن ها بسیار موثر است،تجربه نشان داده است که در سال اول دبستان برای آموزش خواندن به کودکان که فعالیتی بسیار اساسی است اگر از موسیقی استفاده شود تأثیر بسیاری بر جای خواهد گذاشت. بخش کردن کلمات،صداکشی و تشخیص صداها اگر با ریتم همراه باشد،هم انگیزه مناسبی برای یادگیری ایجاد می شود و هم اینکه کودکان بهتر یاد می گیرند. نقش آموزشی موسیقی علاوه بر اینکه نوعی انگیزه است،به عنوان نوعی سیستم نشانه ای نیز عمل می کند وجود این سیستم در یادگیری تأثیر فراوان دارد. موسیقی در آموزش های مختلف به کودک کمک می کند تا در یادگیری به یاد سپردن و به خاطر آوردن مطالب از آن به عنوان نشانه و جایگزین استفاده کند. از سوی دیگر موسیقی کودکان به علت همراهی اش با شعر و ترانه در رشد کلامی آنها و به علت حرکت درونی اش،در رشد جسمی و هماهنگی حرکات جایگاهی ویژه دارد(قاسم زاده،۱۳۷۸).

گوش دادن به موسیقی بدون تردید بایستی از برنامه های ضروری آموزشی قرار گیرد چون باعث می شود که همبستگی اصوات در کودکان افزایش یافته و هم تمرکز و دقت شنوایی آنها بالا
می رود و اگر گوش دادن به موسیقی همراه با نقاشی باشد باعث رشد و تقویت و تحریک قوه تخیل آنها خواهد شد(عشایری،۱۳۷۳).

واژه های کلیدی:موسیقی،آموزش موسیقی، اثر آموزش موسیقی بر رشد شناختی، موسیقی و استدلال فضایی

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
موسیقی چیست؟ ۱۰
نظریه های مربوط به موسیقی ۱۳
تاریخ موسیقی در ایران ۱۴
متقدمان موسیقی در ایران ۱۶
وضعیت کنونی آموزش موسیقی در مدرسه های ایران ۱۸
آموزش موسیقی در دانمارک ۱۹
آموزش موسیقی در ژاپن ۲۰
معرفی روش آموزش سوزوکی ۲۱
مبانی اساسی موسیقی ۲۳
نقش آموزش موسیقی ۲۶
اثر آموزش موسیقی بر رشد شناختی ۲۷
موسیقی و مغز انسان ۲۹
حس آمیزی ۳۲
کودک و درک مفاهیم موسیقی ۳۳
آموزش موسیقی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی ۳۵
دلایل مستند بر ضرورت وجود موسیقی در برنامه درسی ۳۶
موسیقی،مهارت خواندن و رشد زبان ۳۷
آموزش موسیقی و استدلال فضایی ۳۸
نظام های نمادی و موسیقی ۴۱
گرایش ذاتی انسان به موسیقی ۴۳
نقش موسیقی از نظر پرورش ۴۴
موسیقی و پرورش اجتماعی کودکان ۴۶
موسیقی و حرکات بدن ۴۷
سیستم آموزش بدنی ۴۷
اصول اجرای موسیقی ۴۸
مراحل پنجگانه دایره اجرا ۴۹
مروری بر پژوهشها درباره اثرات آموزش موسیقی ۵۰
منابع ۵۷

منابع

بی.آر.هرگنهان و میتواج،الون.(۱۹۹۳).مقدمه ای بر نظریه های یادگیری،ترجمه علی اکبر سیف(۱۳۷۷). تهران،نشر دوران.

پورافکاری،نصرت اله.(۱۳۸۶).فرهنگ جامع روان شناسی-روان پزشکی.تهران:انتشارات فرهنگ معاصر.

فیشر،ر.(۲۰۰۱).آموزش تفکر به کودکان،ترجمه مسعود صفایی مقدم وافسانه نجاریان.(۱۳۸۴). تهران:نشر رسش.

قاسم تبار،نبی اله.(۱۳۸۹). بررسی تأثیرآموزش موسیقی به روش ارف دریادگیری مهارتهای پایه ریاضی کودکان پیش دبستانی.دانشگاه علامه طباطبایی.

قاسم زاده،فاطمه.(۱۳۷۸).نقش موسیقی از دیدگاه روانشناسی و تعلیم و تربیت. جامعه سالم،شماره ۱۵٫

کیانی پور،عمر.(۱۳۹۰). اثربخشی ومقایسه موسیقی درمانی وشناخت درمانی گروهی برکنترل خشم.دانشگاه علامه طباطبایی.

عشایری،حسن.(۱۳۷۸).خلاصه مقالات سمینار موسیقی درمانی.دانشگاه هنر.

عشایری،دولت آبادی.(۱۳۷۹).تأثیر موسیقی در مانی از دیدگاه شناختی.مجله روانشناسی امروز ،مهرماه ۱۳۸۳٫

کیهانی،شریعت پناهی.(۱۳۸۶).بررسی تأثیر موسیقی بر عملکرد تمرکز و توجه  دانشجویان  دانشگاه علوم  پزشکی آزاد تهران،مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد،شماره ۲،تابستان۱۳۸۷٫

مفیدی،فرخنده.(۱۳۸۶). آموزش وپرورش پیش دبستان ودبستان. تهران: انتشارات پیام نور.

مفیدی،فرخنده.(۱۳۸۳). آشنایی باآموزش وپرورش پیش دبستان. فصلنامه تعلیم وتربیت،چاپ دهم.

مهربان،حسین.(۱۳۷۳).پرورش اجتماعی کودکان و نوجوانان. خلاصه مقالات پنجمین مجمع جایگاه تربیت.

میربها،کاویانی،پور ناصح.(۱۳۸۲).اثر موسیقی بر توانایی های هوشی خردسالان. تازه های علوم شناختی،شماره ۳،مرکز تحقیقات روانپزشکی و روانشناسی.

جنسن،ر.(۲۰۰۲).مغز وآموزش،ترجمه لیلی محمدحسین و سپیده رضوی.(۱۳۸۴).تهران : انتشارات رشد.

جنسن،ر.(۲۰۰۴).چگونگی تأثیر موسیقی بر مغز،ترجمه آذر عمرانی گرگری.(۱۳۸۶).تهران : انتشارات ویرایش.

پور شاهی،سحر.(۱۳۸۵).موسیقی در مانی سپید  دانایی،شماره ۸ .

پور ظهیر،علی نقلی.(۱۳۷۶).اصول و مبانی آموزش و پرورش. تهران: انتشارات دانشگاه  پیام نور.

محسنی،نیک چهر.(۱۳۸۳).نظریه ها در روانشناسی رشد.تهران:  انتشارات پردیس،جلد اول.

مقدمه

از آن جائیکه موسیقی دارای بار عاطفی و هیجانی است در پرورش عواطف کودکان نقش انکار ناپذیر دارد. پرورش احساسات مثبت کودکان از طریق موسیقی به سلامت روانی آنان کمک فراوانی می کند،موسیقی وسیله ای است برای پرورش حس زیبایی شناسی کودکان. پرورش حس زیبایی شناسی در زمینه موسیقی سبب می شود که کودک در سایر رشته های هنری نیز زیبایی ها را بهتر درک کند و این احساس خود را تعمیم دهد به ویژه از آن جائیکه ارتباط بین بینایی و شنوایی زیاد است،پرورش حس زیبایی شناسی در زمینه موسیقی به جنبه های کلامی و تصویری یعنی زبان و نقاشی نیز منتقل می شود. پرورش دقت،تمرکز،حافظه،نظم فکری و نیز خوب دیدن و خوب شنیدن از دیگر تأثیرات موسیقی است. اما آنچه مهمتر از همه اینهاست پرورش خلاقیت کودکان است که اساس علم،فرهنگ،هنر و تمدن بشری بر آن استوار است.(میر هاشمی،۱۳۸۵).

از نظر آموزشی،مهمترین موسیقی،پرورش حواس به مثابه ابزار شناخت در افراد است که این پرورش حواس به وسیله موسیقی به خصوص در کودکان و نوجوانان نمود بیشتری می یابد.

روانشناسی،موسیقی را برای کودک نوعی نیاز روانی می شناسد و بنابراین آموزش آن به منظور تربیت موسیقی دان نیست بلکه در حد پاسخ به همین نیاز طبیعی است.

موسیقی به ویژه اگر به شیوه گروهی انجام گیرد در ایجاد مهارتهای اجتماعی لازم در کودکان نقش موثری دارد و در از بین بردن رفتار هایی جون خجالت و کمرویی از روش های دیگر مناسب تر است و سازگاری  و همکاری کودکان را با یکدیگر سبب می شود.

در زمان رنه دکارت  فیلسوف و ریاضیدان(۱۶۵۰- ۱۵۹۶)تفکر دو گانه نگری نسبت به انسان وجود داشت که فکر و جسم او را از هم جدا دانسته و این اعتقادات در تربیت غرب نفوذ پیدا کرد دکارت معتقد بود که تفکر ریاضی نمونه ای از استدلال و پیشرفت هوش خالص و جدا از پیچیدگی جسم و احساس و عواطف است و موضوعاتی مانند ریاضی،علوم و استدلال فضایی را که مستلزم هوش و خرد هستند را بنیادی و موضوعاتی نظیر هنرها که ریشه در حس های جسمانی و عواطف وابسته را دارند غیر بنیادی محسوب می کرد با گذشت زمان عقاید دکارت به صورت جدی مورد سوال قرار گرفته و دچار نقایص آشکاری شده و در کتابش با “عنوان اشتباه دکارت” اعلام می کند که احساسات نیز درست مانند شناخت سایر ادراکات  است پس راه واحدی برای نشان دادن هوش وجود نداشته و تجلی واحدی از خلاقیت وجود ندارد پیچیدگی های مربوط به موسیقی مستلزم استدلال تفکر،خلاقیت و شناخت یافتن است که آنها مستلزم هوش هایی از این نوع هستند و نقش های گوناگون موسیقی بطور متمایز و مشخص افراد بشر را قادر به عرضه آن می کند.(ریمر^[۱]،۲۰۰۰).

” امروزه کاربرد هنر به نوعی فراگیر و مهم تلقی شده است که در علوم و حرف،رد پای هر نقش مهم آن را می توان نظاره کرد. ریاضیات،فیزیک،روانشناسی علومی هستند که به نوعی با موسیقی مربوط بوده،مباحث ویژه ای پیوند میان آنها را نمایان می سازد. این اتصال تا جایی پیش می رود که به درمان و تعلیم و تربیت می رسد(گل صباحی،۱۳۸۵).

امروزه موسیقی در حد یک سرگرمی یا هیجان فراتر رفته به طوری که تأثیرات شناختی آن در افزایش توان ذهنی،تمرکز،مهارت حرکتی،دقت و هماهنگی حواس از فعالیت های دیگر هنر ها بارزتر است.از سویی آموزش موسیقی به خاطر مفاهیم انتزاعی، نیاز به روش هایی دارد که کودکان و نوجوانان را در مسیر تجربه و فعالیت های عینی و ملموس قرار دهد و فرایند یادگیری را آسان و سریع سازد این گونه است که ضرورت آموزش مناسب موسیقی،به عنوان برنامه ای عمومی در مقطع تحصیلی تا پیش از دانشگاه احساس می شود(گل صباحی،۱۳۸۵).

از نظر آموزشی،مهمترین موسیقی،پرورش حواس به مثابه ابزار شناخت در افراد است که این پرورش حواس به وسیله موسیقی به خصوص در کودکان و نوجوانان نمود بیشتری می یابد.

روانشناسی موسیقی را برای کودک نوعی نیاز روانی می شناسد و بنابراین آموزش آن به منظور تربیت موسیقی دان نیست بلکه در حد پاسخ به همین نیاز طبیعی است.

موسیقی به ویژه اگر به شیوه گروهی انجام گیرد در ایجاد مهارتهای اجتماعی لازم در کودکان نقش موثری دارد و در از بین بردن رفتار هایی چون خجالت و کمرویی از روش های دیگر مناسب تر است و سازگاری  و همکاری کودکان را با یکدیگر سبب می شود.

 موسیقی چیست؟

می توان موسیقی را علم گفت،زیرا عنصر اصلی موسیقی یعنی صوت و زیر بمی اصوات در اثر نسبت های ریاضی پیدا می شود و از طرف دیگر چون تمام قواعد موسیقی مانند ریاضی،مسلم و بدون تغییر نیست و ذوق و قریحه سازنده و نوازنده هم در آن دخالت تام دارد،پس می توان آن را هنر نامید. یعنی موسیقی دارای دو جنبه علمی و هنری است(فردوسی،۱۳۸۰).

در زمینه روانشناسی موسیقی پژوهش های بسیاری انجام گردیده است که شامل پژوهش ها،ارزیابی های عصب شناسی و فیزیولوژیک بنیادی زیستی،درک موسیقی مطالعات سو برتری نیمکره ای،مطالعات مربوط به شنوایی و مطالعات روانی – فیزیکی مکانیزم های ادراک شنوایی،مطالعات روانشناسی شناختی،تحلیلهای تظاهرات شنوایی و رمزگردانی آن،درک ملودیک و اجرای ماهرانه موسیقیایی،ارزیابی روانشناسی اجتماعی،جنبه های زیبایی شناختی و عاطفی گوش دادن به موسیقی،تحلیل رفتاری یادگیری موسیقی و مطالعات کاربردی این حوزه ها در درمان،آموزش،صنعت و غیره می شود.(هارگریوز،۱۹۸۶؛ نقل ازانصاری مقدم،۱۳۷۲).

احساس زیبایی شناختی یا شناخت زیبایی که نتیجه حالت خاصی از زندگی است،نقطه مرکزی هنرها از جمله موسیقی است که وجه تمایز هنر از زندگی به شمار می رود(انصاری مقدم،۱۳۷۲).

موسیقی مبین و موجود احساسات است. موسیقی بخش طبیعی و زاده صوت و از نیازمندیهای نخستین بشر به شمار می رود. موسیقی فن تجسم عواطف است و مانند شعر از طبیعت تقلید می کند،موسیقی زبان حال روح بشری است و هیجاناتی را که کلام قادر به تعبیر آن نیست بدان وسیله می توان تشریح کرد. موسیقی زبانی بین المللی به منظور ابراز آرزوها،انتظارات و عواطف و احساسات است و برای هر ملتی متناسب خصوصیات ملی امتیازات معینی دارد(روشن روان،۱۳۷۸).

موسیقی به عنوان یک هنر فطری اولین هنر شناخته شده و بشری و خاستگاه اولیه هنرهای دیگر است. انسان اولیه پیش از آنکه زبان اختراع شود تا از طریق آن بتواند با هم نوع خود ارتباط برقرار کند از طریق موسیقی این عمل را انجام می داده است. به این ترتیب موسیقی اولین وسیله بیان و ارتباط نیز بوده است. سومریان پنج هزار سال قبل از میلاد قواعد موسیقی خود را تئوریزه و مدون کرده بودند و با در اختیار داشتن سازهای متنوع،انواع موسیقی را تولید و اجرا می کردند. یونانیان حدوداً نه قرن قبل از میلاد تمامی اصول و قواعد موسیقی خود را مدون و مکتوب کرده و برای هر گروه سنی سازهای ویژه و نوعی خاص از موسیقی را جایز می شمردند.

[۱]. Rimer

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .