عنوان

مقاله مسئولیت پذیری

تعداد صفحات:۲۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

روابط بین کودکان و والدین و سایر اعضای خانواده را می توان به عنوان یک نظام یا شبکه ای از بخش های دانست که در کنش متقابل با یکدیگر هستند. نظام خانواده در مجموعه ای از نظام بزرگتر قرار گرفته است. این نظام به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق روشهای مختلف تربیت کودک در کودکان تاثیر می گذارد(مهرابی ،۱۳۷۹).

خانواده نخستین عامل موثر در ایجاد مسئولیت در افراد است. مسئولیت فرایندی است که فرد باید از اولین سالهای کودکی آموخته باشد تا با وظایف متعددی که در دورانهای مختلف زندگی روبرو می شود مسئولانه برخورد نماید.

برای ایجاد مسئولیت پذیری ابتدا باید خود والدین افرادی متعهد و مسئول باشند و به تناسب رشد کودک وظایفی که با توانایی های وی مطابقت دارد به او واگذار کند و به مجرد آن که سطح توانایی بالاتر رفت فرصت های را در اختیار او قرار دهند و لازم است والدین قواعد و محدودیت های رفتاری را بطور صحیح روشن کنند تا کودکان در انجام مسئولیت ها با مشکلاتی مواجهه نشوند(روزمن[۱] ،۱۹۹۵). مسئولیت پذیری یک مهارت اجتماعی است که تا به حال تعاریف گوناگونی از آن به عمل آمده است. استفنز[۲] (۱۹۸۷) ، مهارتهای اجتماعی را به ۴ دسته ی مربوط به خود ، محیط ، کار و میان فردی تقسیم کرده است که مسئولیت پذیری به صورت های مختلف در هر یک از این ۴ معقوله ذکر شده است(استفنز به نقل از سبحانی نژاد ،۱۳۷۹).

در آموزش مسئولیت به کودکان سه عامل ارزشها ، طرز تلقی و مهارت ها تاثیر دارند. ارزشها و اعتقادهای خانواده درباره مسئولیت و نوع آن ، تعیین کننده دامنه فعالیت والدین در جریان آموزش مسئولیت می باشد. طرز تلقی والدین در باره میزان آزادی کودکان در داخل خانواده و دادن اجازه به آنها جهت ابراز احساسات نیز می تواند عامل دیگری در جریان آموزش مسئولیت به کودکان محسوب گردد. بدیهی است که تبحر و مهارت والدین در زمینه روشهای تربیت کودک و نحوه مواجهه با رفتارهای کودک در موارد متعدد نیز میتواند عامل تعیین کننده دیگری در آموزش به مسئولیت به کودکان باشد. آموزش مسئولیت به کودکان باعث رشد توانایی و شکوفایی استعدادهای آنها می شود و باعث می شود که آنها بعدا با مشکلات به راحتی کنار آمده و مسئولیت زندگی خود را به عهده بگیرند(شفیع آبادی ،۱۳۷۲).

واژه های کلیدی: مسئولیت پذیری، مسئولیت پذیری از دیدگاه روان شناسان، عوامل موثر در رشد مسئولیت ، خانواده، شیوه های تربیتی والدین و احساس مسئولیت

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۶
مسئولیت پذیری ۸
تعریف و مفاهیم مسئولیت پذیری ۹
مسئولیت پذیری از دیدگاه روان شناسان ۱۱
۱-دیدگاه آدلر و روانشناسی فردی ۱۱
۲-دیدگاه پرز : گشتالت درمانی ۱۳
۳-دیدگاه گلاسر: واقعیت درمانی ۱۴
۴-دیدگاه فرانکل: وجود گرایان ۱۶
عوامل موثر در رشد مسئولیت ۱۸
مسئولیت پذیری و خانواده ۱۸
الگو برداری ۲۰
شیوه های تربیتی والدین و احساس مسئولیت ۲۰
پژوهش های انجام شده در رابطه با مسئولیت پذیری ۲۲
نتیجه گیری ۲۴
منابع ۲۵

منابع

مهرابی ، شهربان(۱۳۸۳)مقایسه میزان اختلالات روانی دختران نوجوان با توجه به شیوه های فرزند پروری والدین در دبیرستانهای شهر جیرفت ، پایان نامه ارشد مشاوره. دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

سبحانی نژاد، مهدی ،(۱۳۷۹) مسئولیت پذیری اجتماعی در برنامه ریزی درسی کنونی دوره ابتدایی ایران و طراحی برای آینده ،رساله دکتری ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تر بیت مدرس

شفیع آبادی،عبدالله،ناصری،غلامرضا(۱۳۸۰)نظریه های مشاوره و روان درمانی ،چاپ هشتم،مرکز نشر دانشگاهی.

شفیع آبادی،عبدالله (۱۳۷۲) فنون تربیت کودک،تهران:انتشارات چهره

ستوده، هدایت الله (۱۳۷۸). روانشناسی اجتماعی . تهران:انتشارات آوای نور

پروچاسکا،جیمزاو،نورکراس،ج ،(۱۹۹۹)نظریه های رواندرمانی،ترجمه سید محمدی(۱۳۸۳)،چاپ سوم،تهران:انتشارات رشد

لطف آبادی، حسین(۱۳۶۹).جریان اجتماعی شدن و آموزش مهارتهای اجتماعی به کودکان .دانشکده علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد

لطف آبادی، حسین(۱۳۸۰)نوجوانان و جوانان و خانواده آنان، چاپ اول . تهران:سازمان ملی جوانان

رمضانی ، علی(۱۳۸۰)برسی میزان اثر بخشی آموزش مسئولیت پذری به شیوه گلاسر بر بحران هویت دانش آموزان دوره متوسطه .پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاور خانواده. دانشگاه اصفهان. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

بازرگان،عباس،حجازی،الهه،سرمد،زهره(۱۳۸۳)روشهای تحقیق در علوم رفتاری .تهران انتشارات آگاه.

مقدمه

انسان اجتماعی از دیر باز برای زیستن  ناگزیر به همکاری با هم نوعان خود و قبول مسئولیت بوده، چرا که نیاز های او، با کمک و همیاری دیگران مرتفع می شده است(ستوده،۱۳۷۸). مسئولیت پذیری حالتی که طی آن شخص نقش و اثر خود را  در عوارض و نتایج یک اقدام، فعالیت ، یا رفتار می پذیرد و قادر است مقررات، آداب ، رسوم، معیارهای اخلاقی واجتماعی و…… … را رعایت کند و در جهت انجام وظایف خود تلاش کند.(ساعتچی،۱۳۷۷).

گلاسر درباره مسئولیت و رابطه آن با زندگی ، معتقد است که ناخشنودی و افسردگی نتیجه عدم احساس مسئولیت است. فرد غیر مسول نه برای خود ارزش قائل است و نه برای دیگران و در نتیجه خود و دیگران را آزرده می کند(شفیع آبادی و ناصری، ۱۳۸۰). پذیرش مسئولیت نشانه بارز سلامت روان است . افراد سالم و موفق در محدوده واقعیت های جامعه عمل می کند بی آنکه در فساد و بی بند باری غرق شوند در واقع نقطه آغاز عوض کردن جنبه فاسد جامعه ، پذیرفتن مسئولیت است(پروچاسکا[۱] ، ترجمه سید محمدی، ۱۳۸۳). استرانبرگ[۲] و همکاران (۱۹۸۶) در تحقیقی رابطه بین مسئولیت پذیری دانش آموزان و روابط والدین –  نوجوان را با عملکرد تحصیلی نوجوانان دوره راهنمایی برسی کرده اند. در این تحقیق  نشان داده شد که مسئولیت پذیری دانش آموزان با روابط والدین با فرزندان و موفقیت تحصیلی رابطه مثبت دارد.

بارت [۳] (۲۰۰۰) معتقد است که آموزش کودکان در زمینه مسئولیت در درون خانواده، روش بسیار مطلوبی برای آماده کردن آنها در پذیرش مسئولیت و وظایف بیشماری است که در بیرون از خانواده با آنها مواجهه خواهند شد و راهی مناسب برای استقلال آنها فراهم می کند. مسئولیت پذیری فرایندی است که فرد باید آن را در سالهای کودکی آموخته باشد تا بتواند با وظایف متعددی که در دورانهای مختلف با آن ها روبرو می شود به نحو موفقیت آمیز برخورد کند تا سلامت روانی فرد تامین شود . مسئولیت در تمام جنبه های زندگی از جمله رشدی ، تحصیلی ، شغلی ، خانواده تاثیر گذار است. با افزایش طول عمر ، نوجوان باید مسئولیت های بزرگتری را عهده دار شود و آنها را به صورت مستقل انجام دهد که خانواده و جامعه نقش مهمی به عهده دارند(رمضانی،۱۳۸۰).

براساس یافته های پژوهشی سازمان ملی جوانان در طیف سنی ۱۸ تا ۲۹ سال نیمی از جوانان ما هویت محکم شغلی ندارند و بسیاری از آنان در درجات بسیار ضعیف مسئولیت پذیری قرار دارند (لطف آبادی ،۱۳۸۲). بر اساس نظر لوینسون رفتارهای ناشایست نوجوانان روبه افزایش است . وی علت را بی توجهی به مسئولیت شخصی وآموزش کمی می داند که والدین برای بهبود مهارتهای اجتمای دریافت می دارند(بازرگان و همکاران، ۱۳۸۳).

مسئولیت پذیری

روابط بین کودکان و والدین و سایر اعضای خانواده را می توان به عنوان یک نظام یا شبکه ای از بخش های دانست که در کنش متقابل با یکدیگر هستند. نظام خانواده در مجموعه ای از نظام بزرگتر قرار گرفته است. این نظام به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق روشهای مختلف تربیت کودک در کودکان تاثیر می گذارد(مهرابی ،۱۳۷۹).

خانواده نخستین عامل موثر در ایجاد مسئولیت در افراد است. مسئولیت فرایندی است که فرد باید از اولین سالهای کودکی آموخته باشد تا با وظایف متعددی که در دورانهای مختلف زندگی روبرو می شود مسئولانه برخورد نماید.

برای ایجاد مسئولیت پذیری ابتدا باید خود والدین افرادی متعهد و مسئول باشند و به تناسب رشد کودک وظایفی که با توانایی های وی مطابقت دارد به او واگذار کند و به مجرد آن که سطح توانایی بالاتر رفت فرصت های را در اختیار او قرار دهند و لازم است والدین قواعد و محدودیت های رفتاری را بطور صحیح روشن کنند تا کودکان در انجام مسئولیت ها با مشکلاتی مواجهه نشوند(روزمن[۴] ،۱۹۹۵). مسئولیت پذیری یک مهارت اجتماعی است که تا به حال تعاریف گوناگونی از آن به عمل آمده است. استفنز[۵] (۱۹۸۷) ، مهارتهای اجتماعی را به ۴ دسته ی مربوط به خود ، محیط ، کار و میان فردی تقسیم کرده است که مسئولیت پذیری به صورت های مختلف در هر یک از این ۴ معقوله ذکر شده است(استفنز به نقل از سبحانی نژاد ،۱۳۷۹).

در آموزش مسئولیت به کودکان سه عامل ارزشها ، طرز تلقی و مهارت ها تاثیر دارند. ارزشها و اعتقادهای خانواده درباره مسئولیت و نوع آن ، تعیین کننده دامنه فعالیت والدین در جریان آموزش مسئولیت می باشد. طرز تلقی والدین در باره میزان آزادی کودکان در داخل خانواده و دادن اجازه به آنها جهت ابراز احساسات نیز می تواند عامل دیگری در جریان آموزش مسئولیت به کودکان محسوب گردد. بدیهی است که تبحر و مهارت والدین در زمینه روشهای تربیت کودک و نحوه مواجهه با رفتارهای کودک در موارد متعدد نیز میتواند عامل تعیین کننده دیگری در آموزش به مسئولیت به کودکان باشد. آموزش مسئولیت به کودکان باعث رشد توانایی و شکوفایی استعدادهای آنها می شود و باعث می شود که آنها بعدا با مشکلات به راحتی کنار آمده و مسئولیت زندگی خود را به عهده بگیرند(شفیع آبادی ،۱۳۷۲).

[۱] -Porochasca

[۲] -stranberg

[۳]– Barrett

[۴]-Roseman

[۵]-Stephens

[۱]-Roseman

[۲]-Stephens

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .