عنوان

مقاله فضای روانشناختی حاکم بر سازمان

تعداد صفحات: ۲۴

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

فضای روانشناختی اشاره ای است به این حقیقت که محیط سازمانی چگونه توسط کارکنان درک، تعبیر و تفسیر می شود (جیمز و جیمز و اش[۱]، ۱۹۹۰). بنابراین، می توان گفت که فضای روانشناختی بیانگر قضاوت فردی در این باره است که محیط شغلی تا چه اندازه مناسب، مفید و تامین کننده بهزیستی کارکنان می باشد (کارلس[۲]، ۲۰۰۴).

فضای روانشناختی پدیده­ای چندبعدی است که ماهیت ادارک کارکنان از تجارب درون سازمان را توصیف می کند که بنابر نظر کویز و دکوتیز[۳] (۱۹۹۱) شامل هشت بعد استقلال، اعتماد، انسجام، فشار، حمایت، قدردانی، انصاف و نوآوری می­باشد (کویز و دکوتیز، ۱۹۹۱). از آن جا که فضای روانشناختی بیانگر ادراک و قضاوت کارکنان در رابطه با محیط به حساب می آید، می تواند ادراک آنان را از متغیرهای موجود در محیط کار تحت تاثیر قرار دهد.

واژه های کلیدی: فضای روانشناختی، جنبه های فضای سازمانی، پیامدها، پیشایندها

فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۵
فضای روانشناختی ۷
مفهوم فضای روانشناختی ۸
محتوی فضا ۱۰
پیشایندهای فضای روانشناختی ۱۴
سبک رهبری و فضای روانشناختی ۱۴
پیامدهای فضای روانشناختی ۱۵
پیامدهای سطح فردی ۱۶
پیامدهای سطح سازمانی ۱۸
نتیجه گیری ۱۹
منابع ۲۱

منابع

شریفی، سمانه؛ سلیمی، قربانعلی؛ احمدی، سید احمد (۱۳۸۹). بررسی رابطه ی ویژگی های شخصیتی با    تعهد سازمانی در مدیران و معلمان مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهرستان خوانسار. فصلنامه ی علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، سال اول، شماره ی۴، صص ۸۱- ۱۰۶

شهبازی، سپیده. (۱۳۹۱). «تأثیر آموزش سرمایه روانشناختی بر عملکرد شغلی و اشتیاق شغلی در کارکنان شرکت کیسون». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.

میرحیدری، اشرف؛ سیادت، سیدعلی؛ هویدا، رضا و عابدی، محمدرضا (۱۳۹۱). رابطه یادگیری سازمانی و خودکارآمدی مسیر شغلی با اشتیاق کاری مدیران. فصلنامه علمی – پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، سال سوم ، شماره۲، صص ۱۵۴- ۱۳۹

ارشدی، نسرین؛ نیسی، عبداکاظم؛ دادرس، مهسا (۱۳۹۱). اثر مستقیم و غیرمستقیم خودارزشیابی های محوری بر خشنودی شغلی، تعهد سازمانی و عملکرد شغلی. روانشناسی معاصر، ۴۸-۳۵، (۱)۷٫

پور عباس، علی. (۱۳۸۷). «تأثیر منابع و تقاضاهای شغلی بر فرسودگی و اشتیاق شغلی کارکنان مجتمع  فولاد مبارکه اصفهان». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

پورعباس، علی. (۱۳۸۷). اثر بخشی شرکت در کارگاه های خودکارآمدی حرفه ای بر اشتیاق شغلی کارمندان دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره شغلی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان.

تقی پور، آذین. (۱۳۸۸). «بررسی رابطه­ی علی بین فرهنگ سازمانی با اشتیاق شغلی، انگیزش شغلی و رفتارهای نوآورانه با میانجی­گری توانمندسازی روانشناختی در بین کارکنان شرکت ملی حفاری ایران». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.

مقدمه

فضای روانشناختی برداشت ذهنی فرد از تجربیات روزمره اش در محیط کار است که حاصل ادراک وی از متغیرهای موجود در محیط کار است (جیمز و همکاران، ۱۹۹۰).

فضای روانشناختی یک سازه چند بعدی است که می تواند در سطح فردی مفهوم پردازی و ارائه گردد (گلیک، ۱۹۸۵؛ کویز و دکوتیز، ۱۹۹۱). جیمز و سلز[۱] (۱۹۸۱) فضای روانشناختی را به عنوان بازنمایی شناختی افراد از رویداد های موقعیتی و اصطلاحات توصیفی که معنی و اهمیت موقعیت را برای افراد منعکس می کند تعریف کرده اند. در پژوهش حاضر فضای روانشناختی بر اساس دیدگاه کویز و دکوتیز (۱۹۹۱) مورد توجه قرار گرفته است؛ در این دیدگاه فضای روانشناختی دارای هشت مولفه می باشد که عبارتند از:

۱- استقلال: به میزان ادراک کارکنان از داشتن اختیار لازم در تعیین رویه های انجام کار، تعیین اهداف و اولویت بندی کارها استقلال گفته می شود.

۲- انسجام: میزان ادراک کارکنان از با هم بودن و وجود مشارکت در محیط سازمان و نیز تمایل افراد به مساعدت به همدیگر انسجام نامیده می شود.

۳- اعتماد: به میزان ادراک کارکنان از وجود آزادی لازم برای تعامل و ارتباط باز با اعضای سطوح بالای سازمان درباره مسائل شخصی و یا مسائل حساس که انتظار می رود چنین ارتباطی واقعاً مجازاتی به دنبال نداشته باشد، اعتماد گویند.

۴- فشار: به میزان ادراک کارکنان از وجود الزامات و محدودیت های زمانی در خصوص انجام وظایف محوله فشار گویند.

۵- حمایت: به میزان ادراک کارکنان از وجود تحمل رفتار آن ها توسط سرپرستان (از جمله کمک و مساعدت به اعضاء برای این که بدون ترس از مجازات، از خطاها و اشتباهاتشان درس هایی را بیاموزد) حمایت گویند.

۶- قدردانی: به میزان ادراک کارکنان از این که مشارکت و کمک های آن ها به سازمان، شناسایی می شوند و مورد قدردانی قرار می گیرد، اشاره دارد.

۷- انصاف: به میزان ادراک کارکنان از این که رویه های سازمان منصفانه و غیر سوگیرانه هستند انصاف گفته می شود.

۸- نوآوری: ادراک کارکنان از این که تغییر و خلاقیت و مخاطره پذیری برای ورود به حیطه های جدید یا حیطه هایی که فرد در مورد آن تجربه قبلی اندکی دارد و یا هیچ تجربه قبلی ندارد در سازمان مورد تشویق قرار می گیرد (کویز و دکوتیز، ۱۹۹۱).

در متون پژوهشی علوم سازمانی، به ادراکات فضای روانشناختی توجّه زیادی شده است و این ادراکات برای پیش بینی انواع متغیّرهای سازمانی و فردی مورد استفاده قرار گرفته اند. در سطح تحلیل فردی، پژوهشگران روابطی را بین ادراکات کارکنان از محیط کاری و پیامدهایی از قبیل خشنودی شغلی، فرسودگی، دلبستگی شغلی، رفتار مدنی سازمانی و عملکرد شغلی گزارش داده اند (پارکر و همکاران، ۲۰۰۳). هنگامی که بر سطح سازمانی یا گروهی متمرکز شویم، ادراکات فضای روانشناختی برای پیش بینی پیامدهای سطح گروهی مانند میزان تصادفات، رضایت مشتری و عملکرد مالی مورد استفاده قرار  می گیرد (اشنایدر، وایت و پُل[۲]، ۱۹۹۸). بر مبنای این فرض که ادراکات کارکنان هم بر پیامدهای سازمانی و هم بر پیامدهای فردی تأثیرات مهمی داشته اند، برّرسی فضا به عنوان ابزاری تشخیصی برای بهبود و تغییر سازمان در موقعیّت های کاربردی در سطح گسترده مورد استفاده قرار گرفته است (چارچ و وکلاوسکی[۳]، ۱۹۹۸؛ به نقل از پارکر و همکاران، ۲۰۰۳).

فضای روانشناختی

با وجود هم پوشی های معنی دار بین متون پژوهشی مربوط به فضای روانشناختی، هنوز در فهم ما نسبت به این سازه شکاف هایی وجود دارد. برای رفع ابهامات و آشنایی بیشتر با این سازه لازم است که مبانی نظری فضای روانشناختی مورد بحث و برّرسی قرار گیرد.

از آن جا که فضا پدیده ای پیچیده و چند سطحی است، همواره مطالعۀ آن در سازمان ها مشکل بوده است؛ با این وجود، مفهوم سازی فضا، پیشرفت قابل توجهی داشته است. برای مثال متون کنونی دو نوع فضا را مورد بررسی قرار می دهند که با توجه و تمرکز بر سازمان یا بر فرد تعریف شده اند، مانند فضای سازمانی و فضای روانشناختی (لارسون و همکاران، ۲۰۰۷).

هر دو جنبۀ فضا به عنوان پدیده ای توصیفی و چند بعدی از ماهیّت ادراکات کارکنان از تجربیات شان در سازمان در نظر گرفته می شود (کویز و دکوتیز،۱۹۹۱).

[۱]. sells

[۲].White, & Paul

[۳]. Church, & Waclawski

[۱].Ashe

[۲].Carless

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .