عنوان

مقاله شاعران غدیریه سرای عرب

تعداد صفحات:۴۴

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

غدیریه به قصیده و سروده ای گفته می شود که پیرامون قضیه غدیر خم یعنی ولایت و جانشینی حضرت علی(ع) توسط  حضرت رسول(ص) به امر الهی،سروده شده است ودر آن به یاد کرد حادثه ی غدیر خم و امامت حضرت علی(ع) و ذکر مناقب و فضایل آن حضرت و آیات و روایاتی که در شأن اوست می پردازند.اولین کسی که غدیر خوانده است حسان بن ثابت است که به محض پایان یافتن خطبه پیامبر در غدیر خم از پیامبر اجازه خواست تا سروده خویش را بخواند و این غدیریه سرایی از همان روز غدیر خم شروع شد و این روند تاکنون نیز ادامه دارد

غدیر مکانی بین راه مدینه و مکه در سه مایلی جحفه قرار دارد در این مکان حضرت رسول(ص) به امر خداوند مسأله جانشینی و ولایت بعد از خود را معین کرد و دست علی(ع) را به عنوان ولی مسلمین بالا برد و او را سکاندار کشتی در حال حرکت قرار داد تا بعد از رسول بزرگ اسلام این کشتی بی نا خدا نماند و بتواند با راهنمایی رهبری به حق شایسته و امامی که در همان جلسه از طرف مخالفین به امیر المومنین ملقب گردید به راه خود ادامه دهد و امت اسلامی را به سرمنزل مقصود سوق دهد.اتفاق این مسأله آنقدر مهم بود که شعرا و سرایندگان از این واقعه الهام گرفته و ذوق ادبی خود را پیرامون آن شکوفا کردند و بهترین قطعه های شعری خود را به زبان های گوناگون در قرون مختلف از خود به یادگار گذاشتند.

واژه های کلیدی:غدیریه سرایی، شاعران غدیریه، مضامین مشترک غدیریه ها

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۶
۱- غدیر در لغت ۷
۲- حجه الوداع ۸
۳- واقعه ی غدیر ۹
۴- شعر ۱۵
۵- جایگاه شعر در نزد عرب ۱۷
۶ـ موضع حضرت رسول نسبت به شاعران ۱۹
۷- قرآن و شعر ۲۰
۸- غدیریه سرایی ۲۳
۹- معروفترین شاعران غدیریه سرای عرب در قرون ابتدایی ۲۵
۱-۹- امام علی(ع) ۲۵
۲-۹- حسان بن ثابت ۲۶
۳-۹- محمد بن عبدالله حمیری ۲۷
۴-۹- قیس بن سعد انصاری ۲۸
۵-۹- عمروعاص ۲۹
۶-۹- سیّد حمیری ۳۱
۷-۹- ابوتمام ۳۲
۱۰- مضامین مشترک غدیریه ها ۳۴
۱-۱۰ فضایل و سجایای اخلاقی امام علی(ع) ۳۴
۲-۱۰ پذیرش ولایت و امامت علی(ع) ۳۶
۳-۱۰ محبت و دوستی علی(ع) ۳۸
۴-۱۰ نکوهش سقیفه ۳۹
۵-۱۰ اثبات غدیر خم و به نظم کشیدن ماجرای غدیر ۴۰
نتیجه گیری ۴۱
منابع ۴۲

منابع

۱ـ قرآن کریم،مترجم:مهدی الهی قمشه ای،۱۳۶۸ه.ش،قم،انتشارات اسماعیلیان

۲ـ نهج البلاغه،مترجم:محمد بهشتی،بلا تاریخ،بلامکان،انتشارات شهریور

۳ـ جوهری،اسماعیل بن حمّاد،۱۴۰۴ه.ق،الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه،تحقیق:احمدعبدالغفورعطار،بیروت،دارالعلم للملایین

۴ـ حموی،شهاب الدین یاقوت بن عبدالله،۱۳۷۶ه.ق،معجم البلدان،بیروت،دارصادر

۵ـالأمینی النجفی،عبدالحسین احمد،الغدیر فی الکتاب و السنّه والأدب،۱۳۹۷ه.ق،بیروت،دارالکتاب العربی

۶ـ مغنیه،حبیب یوسف،۱۴۲۱ه.ق،الأدب العربی من ظهور الإسلام إلی نهایه العصرـالراشدی،بیروت،دارومکتبه الهلال

۷ـ الفاخوری،حنا،۱۳۸۰ه.ش،الجامع فی تاریخ الأدب العربی،تهران،انتشارات توس

۸ـ القرشی،أبی زیدمحمد بن أبی الخطاب،۱۹۹۹م،جمهره اشعار العربی،بیروت،دارومکتب الهلال

۹ـ ابن أبی الحدید،شرح نهج البلاغه،تحقیق:محمد ابوالفضل ابراهیم،۱۳۷۸ه.ق، بلامکان،داراحیاءالکتب العربی

۱۰ـ الطبری،ابوجعفرمحمدبن علی،۱۳۸۲ه.ق،بشاره المصطفی شیعه المرتضی،نجف،مطبعه الحیدریه

مقدمه

  از آن جا که یکی از قالب های بیان افکار و خلجان های درونی و عواطف و احساسات از دوران بسیار قدیم شعر بوده است،شعر در مسیر طولانی خود پیوسته با تحولاتی گوناگون در ساختار،قالب،محتوا وموضوع  همراه بوده است و پیوسته این تحولات ساختاری و موضوعی از عوامل و اسبابی متاثر بوده است.در دوره ی صدر اسلام شاعران با استفاده از سبک دوره جاهلی واستفاده از مفاهیم اسلامی مشکل جدیدی به خود می گیرند از جمله به نظم در آوردن روز غدیر که به این گونه اشعار غدیریه می گویند.غدیریه به شعری گفته می شود که پیرامون غدیر خم سروده شده است و اولین کسی که غدیریه خوانده است حسان بن ثابت انصاری است.او که شاعر النبی بود و در همین راستا رسالت حضرت محمد(ص) را مدح می گفت،خداوند را ستایش می کرد و از آیات قرآنی استفاده می کرد و همواره در کنار حضرت رسول(ص) با زبان خود از اسلام نو ظهور واحکام و تعالیم و مبانی آن دفاع می کرد در روز غدیر نیز درباره موضوع غدیر خم یعنی ولایت امام علی(ع) شعر سرود و آغازگر راهی شد که هنوز هم ادامه دارد و آن غدیریه سرایی است.

 ۱- غدیر در لغت

لغویون برای غدیر معانی فراوانی ذکر کرده اند با توجه به کثرت تعداد این دانشمندان برای دستیابی به هدف خویش فقط به آرای چند تن از آنان اشاره می کنیم:

۱-مؤلف کتاب الصحاح می نویسد:«گودالی است که بعد از گذشتن سیل بر جای می ماند و زود خشک می شود.فعیل می تواند به معنای اسم مفعول یعنی بر جای مانده و یا به معنای اسم فاعل یعنی خیانت کننده باشد زیرا به هنگام نیاز خشک میشودونسبت به تشنگان خیانت می کند.»                                  (جوهری:۱۴۰۴ه ق،ذیل غدیر)

۲- از نظر راغب اصفهانی،غدیر آبگیرهایی است که در زمستان و بهار پر آب می‌گردد.«به زمین ها و جاهای گودی که در زمستان و بهار آب باران در آن جمع شده و در تابستان خشک می شود غدیر گفته می شود.» (اصفهانی:۱۴۰۴ه ق،۳۷۰)

۳- در دانشنامه امام علی(ع) نیز به محلی که آب در آن جمع می شود غدیر گفته شده است.«غدیر در لغت به معنی آبگیر،تالاب و به نقطه و محل جمع شدن آب گفته می‌شود و آن منطقه ای است در راه مکه و مدینه پیش از جحفه که بیابانی وسیع و آبگیری برای جمع شدن سیلاب ها ونیز آب چشمه ای بود که از سمت شمال غربی به آن می ریخت وچند درخت کهنسال در آن قرار داشت.»

(دانشنامه ی امام علی(ع) :۱۳۸۲ ه ش، ۸/۲۳۰ )

۴- جحفه روستای کوچکی است بین راه مکه و مدینه در چهار منزلی مکه و میقات اهل شام و مصر است.                                   (حموی:۱۳۹۹ ه ق،ذیل جحاف)

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .