عنوان

مقاله بحران اقتصادی

تعداد صفحات:۶۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

بحران های مالی باعث به وجود آمدن بحران های اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی وسیعی در سطح جوامع می شوند و هزینه های سنگینی بر اقتصاد کشورها در طی  بحران تحمیل می کنند و باعث کاسته شدن سطح رفاه ، افزایش بیکاری ، کاهش سطح اعتماد عمومی و یأس و نامیدی عوامل اقتصادی و کل جامعه درگیر بحران می شوند. به طور مثال در بحران بزرگی که در سال‌های ۱۹۳۳ – ۱۹۲۹ در گرفت، حجم تولید در جهان ۵۶درصد کاهش یافت و بزرگ‌ترین کشورهای سرمایه داری از نظر حجم تولید به سطح ۲۰ یا ۳۰ سال پیش از بحران برگشتند. نرخ بیکاری در ایلات متحده به ۲۵درصد رسید و هزاران مؤسسه ورشکست گردیدند همچنین زیانی که از این بحران به اقتصاد جهانی وارد شد،  بیش از خسارات ناشی از جنگ اول جهانی بود [۱] و یا  بحران مالی اخیر (۲۰۰۸) باعث از بین رفتن ۱۰ درصد GDP جهان شده است و برای برگرداندن اقتصاد به حالت عادی خود ، دولت­ها حداقل ۱۰۰۰۰ میلیارد دلار هزینه کرده اند، که همه این هزینه ها باعث به وجود آمدن چنین اثراتی در سطح جامعه بعد از وقوع بحران  می­شود. بنابراین سیستم اقتصادی پذیرفته شده در اکثر کشورهای دنیا و بخصوص کشورهای صنعتی و توسعه یافته،سیستم سرمایه­داری می­باشد و بحران­های اقتصادی جزء جدا­­نشدنی این سیستم می­باشند و به دلیل مراودات بالای تجاری این کشورها با سایر کشورهای جهان براحتی این بحران ها بصورت گسترده تمام اقتصاد­های دنیا را تحت تأثیر قرار می­دهند.

در باب بحران­های مالی نظریه­های  مختلف من جمله نظریه مارکس ، نظریه شکست بازار کینز و نظریه مکتب اتریشی بر وجود چنین بحران هایی در سیستم سرمایه­ داری صحه می­گذارندو آن را جزئی از سیستم سرمایه داری می­دانند . از دید مکتب کینز تنها راه نجات سیستم سرمایه داری دخالت دولت ها از طریق وضع سیاست های پولی و مالی می باشد. در حالیکه از نظر مکتب اتریشی زمانی که بحران شکل گرفت، دولت با دخالت خود وضعیت را وخیم­تر خواهد کرد و باید اجازه دهد که اقتصاد اصلاح شود . از این دیدگاه زمان دقیق جلوگیری از بحران در دوره رونق می­باشد که با کنترل دقیق عرضه پول می توان از وقوع بحران جلوگیری کرد. با این حال نظریه­ هایی مثل تئوری مکتب تراز تجاری حقیقی بحران­ها را جزئی از خود سیستم می­دانند و از آن به عنوان یک عدم تعادل یاد نمی­کنند و خود بحران را یک نوع تعادل می­دانند. از این رو دانشمندان علم اقتصاد سعی بر آن دارند که بتوانند سیستمی را تبیین و طراحی کنند که این سیستم بتواند قبل از وقوع بحران، سیاستگذاران را در جریان وقوع آن قرار دهد و سیاست های  پیشگیرانه لازم در جهت مقابله با آن اجرا شود. دقیقاً مشابه کاری که دانشمندان زمین شناسی برای پیش بینی زلزله در فکر طراحی چنیین سیتم هشداردهنده ای می­باشند.

اما بحران­های اقتصادی در بعد کلان شامل دو جزء بحران مالی و بحران بخش حقیقی است . بحران مالی شامل بحران­های بانکی ، بحران­های ارزی ( پولی) ، بحران بازار سهام ، بحران تراز پرداخت ها و بحران بدهی می­باشد در حالیکه بحران­های بخش حقیقی شامل بحران بازار نیروی کار و بحران بازار کالا و خدمات است .بنابراین بحران­های مالی معمولاُ از طریق دو جزء بحران بانکی و بحران ارزی طی سالیان گذشته در اقتصاد کشورها ظاهر شده است . البته در این بین بحران بازار سهام معمولأ از طریق سرایت بحران از سایر بخش­های اقتصاد مثل پول و بانک تأسی پذیرفته است.

واژه های کلیدی:بحران اقتصادی، انواع بحران اقتصادی، زمینه های بحران در بازارهای مالی ، بحران مالی، نظریه های بحران مالی،تاریخ بحران اقتصادی

فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
تعریف بحران اقتصادی ۸
انواع بحران اقتصادی ۹
۱- بحران مالی ۹
۲- بحران بانکی ۹
۳- بحران‌های ناشی از حباب‌های سفته‌بازی و بحران‌های ارزی ۱۰
۴- بحران های مالی بین المللی ۱۱
۵- بحران های گسترده اقتصادی ۱۱
زمینه های بحران در بازارهای مالی ۱۲
۱- رفتار معامله‌گران در بازارهای مالی و ذهنیت گله‌ای ۱۲
۲- ریسک‌های اهرمی ۱۴
۳- عدم تطابق ریسک دارایی ها و بدهی ها ۱۵
۴- ناتوانی در تنظیم بازارهای مالی ۱۶
۵- تقلب و فسادهای مالی ۱۷
۶- اکوپاتی ۱۸
۷- بحران‌های مسری و ریسک‌های سیستمی ۱۸
نظریه های بحران مالی ۱۹
۱-نظریه کلاسیکی بحران ۱۹
۲- نظریه مارکس ۲۰
۲-۱-مسئله بحران اقتصادی در نظام سرمایه‌داری ۲۱
۳- نظریه مکتب اطریشی ۲۳
۴- نظریه مینسکی ۲۸
۵- نظریه بازی های هماهنگ ۲۹
۶-مبانی نظری بحران مالی ۳۰
تاریخ بحران‌های اقتصادی ۳۴
بحران های قبل از قرن نوزدهم ۳۵
بحران های قرن نوزدهم ۳۵
بحران های قرن بیستم ۳۶
بحران های قرن بیست و یکم ۳۷
۱- ورشکستگی بانک‌های اوراند و گرنی (۱۸۶۶ ) و بحران بانک بارینگز (۱۸۹۰ ) ۳۷
۲- سقوط وال استریت در سال ۱۹۲۹ ۳۸
۳- سقوط بازار سهام آمریکا در سال ۱۹۸۷ ۴۰
۴-بحران موسسات پس‌انداز و وام آمریکا(S&L ) در سال ۱۹۸۹ ۴۲
۵- سقوط سهام شرکت‌های اینترنتی dot.com در سال ۲۰۰۰ ۴۲
۷-بحران ۲۰۰۸-۲۰۰۷ ۴۳
تحولات و بحران ‌‌‌‌های مهم اقتصادی در ایران ۴۵
الف- سیاست ‌‌‌‌های خروج از رکود ۴۵
ب- سیاست ‌‌‌‌های اتخاذ شده در اوایل دهه ۵۰ ۴۶
ج- دوران پس از انقلاب ۴۸
د- دوران جنگ تحمیلی ۵۰
ن- دوران سازندگی پس از جنگ ۵۱
منابع و مآخذ ۵۷

منابع

نادری، مرتضی(۱۳۸۶)، توسعه مالی، بحران های مالی، و رشد اقتصادی(مقایسه تطبیقی وضعیت ایران در یک مطالعه جهانی، پژوهشکده پولی و بانکی- بانک مرکزی ج.ا.ا.

نیلی، مسعود و کنعانی، علیرضا.(۱۳۸۴). پیش بینی بحران های ارزی در اقتصادهای وابسته به منابع نفتی-با استفاده از الگوی (KLR).پانزدهمین کنفرانس سالانه سیاست های پولی و ارزی(۱۰۸-۷۱). تهران:پژوهشکده پولی و بانکی

-اسنودن، بی و سایرین(۱۳۸۳)، راهنمای نوین اقتصاد کلان، مترجم: خلیلی عراقی،منصور و سوری، علی، موسسه انتشارات برادران

– تفضلی،فریدون (۱۳۷۵)،تاریخ عقاید اقتصادی(از افلاطون تا دوره معاصر)، انتشارات نشر نی

– شجری، پرستو و محبی‌خواه، بیتا (۱۳۸۹)پیش‌بینی بحران‌های بانکی و ترازپرداخت‌ها با استفاده از روش علامت‌دهیKLR  مطالعه موردی ایران مجله اقتصاد و پول شماره۴ مقاله۵

روحانی، سید­حسن(۱۳۸۹)،امنیت ملی و نظام اقتصادی ایران،مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام

– درخشان، مسعود (۱۳۸۷)، ماهیت و علل بحران مالی ۲۰۰۸ و تاثیر آن بر اقتصاد ایران، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهشنامه شماره ۹

گجراتی، دامودار (۱۳۸۳)، مبانی اقتصاد سنجی، مترجم: ابریشمی، حمید، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

– Kaminsky, Graciela (1998), “Currency and Banking Crises: The Early Warnings of Distress“, International Finance Discussion Po.629, Board of Governors of the Federal Reserve System (October)

– Kaminsky, Graciela and Carmen M, Reinhart (1996), “The twin crises: the causes of banking and balance-of-payments problems”, International Finance Discussion Paper No.544 (March), Washington, D.C.: Board of Governors of the Federal Reserve System.

– Kaminsky, Graciela, Saul Lizondo, and Carmen M. Reinhart (1997), “Leading Indicators of Currency Crises”, July, IMF Working Paper 97/79, Washington, D.C.,International Monetary Fund.

– Eichengreen and Hausmann (2005), Other People’s Money: Debt Denomination and Financial Instability in Emerging Market Economies.

– Markus Brunnermeier (2008), ‘Bubbles’, in The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd ed.

مقدمه

وقوع انقلاب صنعتی در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم سرآغاز نظام اقتصاد سرمایه داری است. از آن زمان تاکنون این نظام بحران‌های متعدد مالی و اقتصادی را پشت سر گذاشته است. از دیدگاه نظری دلایل زیادی  وجود دارد که بتوان این فرضیه را تأیید کرد،که بحران‌های مالی و اقتصادی از پدیده‌های ذاتی در نظام اقتصاد سرمایه‌داری است. از سوی دیگر، وقوع دهها بحران جدی در خلال دو قرن اخیر می‌تواند فرضیه فوق‌الذکر را به لحاظ مشاهدات و سنجش‌های آماری تأیید کند. با وجود این، نمی‌توان نتیجه گرفت که بحران‌های مالی و اقتصادی اساساً نگران کننده نیست و لذا نیازی به بررسی و تجزیه و تحلیل و تدوین سیاست‌های مناسب برای پیشگیری و مدیریت بحران ندارد. شاید بتوان این بحران‌ها را با وقوع زمین لرزه‌ها در نظام طبیعت مقایسه کرد زیرا اولاً لرزش زمین ذات این نظام طبیعی است و ثانیاً به طور مرتب و پیوسته وجود دارد هرچند وقوع بسیاری از آنها احساس نمی‌شود اما توسط دستگاههای زلزله‌نگار قابل ثبت است. با وجود این برخی زمین‌لرزه‌ها جدی است و برخی دیگر بسیار نگران کننده و تعدادی مصیبت‌بار است. تاریخ بحران­های اقتصادی در دنیا نشان­دهنده مخرب بودن بعضی از آنها می­باشد، که لازم به طراحی سیستمی هست تا بتواند جلوی آثار مخرب برخی از این بحران­ها گرفته شود. لذا سیستم هشداردهنده در جهان اولین بار بعد از بحران ارزی کشورهای اروپایی در سال۹۳-۱۹۹۲ ، بحران کشورهای آمریکای لاتین  ۹۵-۱۹۹۴ و بطور جدی­تر بعد از بحران کشورهای شرق آسیا در سال ۹۸-۱۹۹۷ مطرح شد ، که تاکنون علاوه بر صندوق بین­ المللی پول که پیشرو این روش می باشد ، یک سری مقالات دانشگاهی و تحقیقات بانک های مرکزی کشورها در این زمینه موجود می باشد.

تعریف بحران اقتصادی

در صورتیکه هر کدام از متغیرهای اقتصادی در بخش کلان از قبیل مالی، پولی و بانکی، ارزی و ….. بیش از  دو برابر انحراف معیار از میانگین خود نوسان نماید ( البته در جهت عکس اثرگذاری مثبت آن متغیر بر اقتصاد )، در آن بخش از اقتصاد یک بحران روی داده است.  لذا هر چقدر این متغیر های  بحرانی و یا ترکیبی از آنها توانایی تاثیرگذاری بالاتری در اقتصاد داشته باشند منجر به بروز بحران های شدیدتری در کل اقتصاد خواهد شد (کامینسکای و سایرین، ۱۹۹۷).

انواع بحران اقتصادی

۱- بحران مالی[۱]

به دورانی اطلاق می شود که به طور گسترده بسیاری از مؤسسات مالی یا دارایی به طور ناگهانی قسمت عمده ای از ارزش خود را از دست بدهند.در قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ بسیاری از بحران های مالی با ورشکستگی های بانکی همراه شدند، و بسیاری از رکودها همراه با این ورشکستگی ها بود.موقعیت های دیگری که اغلب بحران مالی نامیده می شود شامل سقوط بازار بورس و ترکیدن جباب های مالی ، بحران های پولی و ارزی و بحران ناتوانی در پرداخت بدهی های خارجی می باشد. بحران های مالی به طور مستقیم ارزش اسمی دارایی ها را کاهش می دهند و آنها به طور مستقیم نتیجه ای در تغییرات دارایی های حقیقی ندارند بجزء اینکه یک رکود یا کسادی ادامه داشته باشد.(کایندلبرگرو الیبر،۲۰۰۵)

۲-  بحران بانکی[۲]

موقعی که یک بانک با خروج ناگهانی سپرده های خود مواجه می شود، این یک هجوم بانکی[۳]نامیده می شود. زمانی که بانک ها بیشتر نقدینگی خود را به وام می دهند ، اگر تقاضای ناگهانی برای همه سپرده ها به وجود آید، مشکل بزرگی برای سیستم بانکی در جهت برگرداندن سپرده ها ایجاد خواهد شد.بنابراین یک هجوم بانکی منجر به ورشکستگی بانکی می گردد و باعث می شود که سپرده گذاران از پس انداز های خود بکاهند به جزء اینکه سپرده ها توسط بانک پوشش بیمه ای داده شده باشند.بنابراین زمانی که این هجوم بانکی از یک بانک به سایر بانک ها سرایت کند بحران سیستماتیک یا وحشت بانکی[۴]نامیده می شود. در مواقعی که هجوم بانکی گسترده نیست اما بانک ها بیشتر نگران بودجه کافی در دسترس در مواقع هجوم سپرده­ گذاران می باشند و تمایل چندانی به اعطای اعتبارات ندارند، این اتفاق اغلب یک سقوط اعتباری[۵]نامیده می شود. در این حالت بانک­ها به سرعت به سمت بحران مالی سوق پیدا می کنند.

[۱]-financial crisis

[۲]–Banking crisis

[۳]-bank run

[۴]-banking panic

[۵]–Credit crunch

[۱] Frank, Robert H.; Bernanke, Ben S. (2007)

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .