عنوان
تعداد صفحات: ۲۸
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
سالهای نوجوانی مرحله مهم و برجسته رشد و تکامل اجتماعی و روانی فرد به شمار میرود. در این دوره نیاز به تعادل هیجانی و عاطفی به ویژه تعادل بین عواطف و عقل، درک ارزش وجودی خویشتن، خودآگاهی، برقراری روابط سالم با دیگران، کسب مهارتهای اجتماعی لازم وکسب زندگی سالم و موثر از مهمترین نیازهای نوجوان است. انتظار همگان از مدرسه (آموزش و پرورش) در مرحله اول این است که دانشآموزانی تربیت کند که در جامعه درست زندگی کنند و بتوانند مناسبتهای اجتماعی خود را درست سازماندهی کنند. بنابراین کمک به دانشآموز در رشد و گسترش مهارتهای مورد نیاز برای زندگی بهتر، ایجاد یا افزایش اعتماد به نفس در برخورد با مشکلات و حل آنها و همچنین کمک به آنان در رشد و تکامل مهارتهای اجتماعی لازم برای سازگاری موفق با محیط اجتماعی در جامعه ضروری به نظر میرسد (شعاری نژاد، ۱۳۷۷).
مهارت های اجتماعی توانایی برقراری روابط بین فردی با دیگران است، به نحوی که از نظر جامعه قابل قبول، ارزشمند و منطبق بر عرف و در عین حال برای شخص، خانواده و جامعه سودمند بوده و می تواند بهره های دو جانبه داشته باشد. یکی از نشانه های سلامت روانی و اجتماعی، وجود همین ارتباطات جمعی است. داشتن چنین روابط گرم و صمیمی با انسان های دیگر منبع ایمنی، اعتماد، راحتی و آسایش هر انسان، سازمان و جامعه ای است(هارجی و همکاران، ۱۳۸۴).
مهارت های اجتماعی به عنوان یک تکلیف برای افراد جامعه برای بهتر زیستن لازم می باشد. جامعه شناسان و روان شناسان در دهه های اخیر در بررسی اختلالات رفتاری و انحراف اجتماعی به این نتایج رسیده اند که بسیاری از اختلالات و آسیب ها در ناتوانی افراد در تحلیل صحیح و مناسب از خود و موقعیت خویش و عدم احساس کنترل و کفایت شخصی جهت رویارویی با موقعیت های دشوار و عدم آگاهی برای حل مشکلات و مسائل اجتماعی به شیوه مناسب ریشه دارد. بنابراین، با توجه به تغییرات و پیچیدگی های روز افزون جوامع، گسترش روابط اجتماعی و آماده سازی افراد به خصوص نسل جوانان جهت رویارویی با موقعیت های دشوار امری ضروری است(لیوار جانی، گل محمد نژاد و قاسم شهانقی، ۱۳۸۸).
مهارتهایی است که فرد برای ارتباط مثبت با دیگران و پذیرفته شدن از سوی آنها بدان نیازمند است. به عبارت دیگر مهارتهای اجتماعی، رفتارهای اکتسابی جامعهپسندی است که فرد را قادر میسازد تا آنگونه با دیگران در تعامل باشد که واکنشهای مثبت آنان را فرا خوانده و از واکنشهای منفی آنان اجتناب کند و فرد را قادر میسازد تا با افراد دیگر رابطه برقرار کند (گرشام و الیوت، ۱۹۹۰).
واژه های کلیدی:مهارتهای اجتماعی، عناصر مهارتهای اجتماعی، پیامدهای مهارتهای اجتماعی،انواع مهارتهای اجتماعی
چکیده ۴
مقدمه ۶
مفهوم شناسی مهارت های اجتماعی ۸
انواع مهارت های اجتماعی ۱۶
عناصر مهارت های اجتماعی ۱۸
ابعاد مهارت اجتماعی ۱۹
پیامد های مهارت های اجتماعی ۲۰
مدرسه و مهارت های اجتماعی ۲۰
منابع ۲۳
۱- هارجی، اون؛ کریستین ساندرز، دیکسون(۱۳۸۴)، مهارت های اجتماعی در ارتباطات میان فردی. ترجمه ی خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت، چاپ سوم، تهران: انتشارات رشد.
۲- هارجی، و همکاران(۱۳۸۲)، مهارتهای اجتماعی در ارتباطات میان فردی. چاپ سوم، تهران: رشد.
شعاری نژاد، علی (۱۳۷۴). نقش فعالیت فوق برنامه در تربیت نوجوانان، تهران، نشر اطلاعات، چاب پنجم.
۳- لیوارجانی، شعله؛ گل محمد نژاد، غلامرضا؛ قاسم شهانقی، معصومه(۱۳۸۸)،برای رابطه هوش هیجانی و مهارت های اجتماعی دانش آموزان دختر دوره ی دبیرستان تیز هوش عادی شهرستان خوی. فصلنامه علوم تربیتی ،سال دوم ،شماره ی ۵، ص ۲۱۰-۱۸۵٫
۴-گرمارودی، غلامرضا؛ وحدانی نیا، مریم(۱۳۸۵). سلامت اجتماعی؛ بررسی میزان مهارت های اجتماعی دانش آموزان. فصل نامه پاریش، سال پنجم، شماره دوم، صفحه ۱۵۳-۱۴۷٫
۵- احدی، حسن و بنی جمال، شکوه السادات (۱۳۸۲)، روانشناسی رشد کودک، تهران، چاپخانه بنیاد، چاپ هشتم.
۶- ﻋﺒﺪﻱ، ﺏ(۱۳۸۷)، ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺩﺑﺴﺘﺎﻧﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺭﻭﺍﻥ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺗﺤﻮﻟﻲ: ﺭﻭﺍﻥ ﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ، ۱۶، ۳۴۱ -۳۳۳٫
۷-خوش اندام ، محمد (۱۳۸۶). مقایسه ابعاد مهارت اجتماعی و احساس تنهایی دختران و پسران در سه گروه دانش آموزان با مشکلات شنوایی ، بینایی و دانش آموزان مقاطع راهنمایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز،دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
۸-شهیم، سیما(۱۳۷۷). بررسی روائی وپایایی مقیاس روش درجه بندی مهارتهای اجتماعی در گروهی از کودکان دبستانی شیراز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ، دوره سوم ، شماره های سوم و چهارم، ص ۲۹-۱۷٫
۹-شهیم، سیما(۱۳۷۸). بررسی مهارت اجتماعی در گروهی از کودکان ناتوان ذهنی آموزش پذیر با استفاده از نظام درجه بندی مهارتهای اجتماعی. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تهران، دوره جدید ،شماره یک ،ص۳۲-۱۸٫
۱۰-شهیم، سیما(۱۳۸۱). بررسی مهارت اجتماعی در گروهی از دانش آموزان نابینا از نظر معلمان. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تهران،شماره یک ،ص ۱۳۹-۱۲۱٫
در دنیای امروز، فلسفه تعلیم و تربیت بر این اساس بنا شده است که تمامی جنبههای شخصیت فرد پرورش یابد، به این صورت که برای داشتن انسانی سالم، خلاق و مفید در جامعه لازم و ضروری است که همگام با توسعه قوای فکری و عقلی فرد، قوای اجتماعی و عاطفی او هم پرورش یابد. یکی از مهمترین عوامل سازگاری شخص با محیط، مهارتهای اجتماعی اوست. مهارتهای اجتماعی عاملی بنیادی در شکلگیری روابط، کیفیت تعاملات اجتماعی و حتی سلامت روانی فرد است (های، ۱۹۹۴؛ پارکر و آشر[۱]، ۱۹۸۷). ماتسون[۲] (۱۹۹۰) معتقد است مهارتهای اجتماعی رفتارهایی هستند که رشد آنها میتواند در روابط افراد از یک سو و بهداشت روانی آنان و نیز عملکرد مفید آنان از سوی دیگر تاثیرگذار باشد.
رشد و اعتلای اجتماعی در سایه مهارتهای اجتماعی حاصل میشود که نتیجه آن سازگاری و برقراری ارتباط سالم و صحیح کودکان و نوجوانان با اطرافیان است. بنابراین مطالعه دقیق، برنامهریزی اولیه، هدفگذاری صحیح و تلاش مستمر برای تقویت آن ضروری است.
اسلبی و گوارا[۳] (۲۰۰۳) مهارت های اجتماعی را مترادف با سازگاری اجتماعی می دانند. از نظر آنها مهارت اجتماعی عبارتست از توانایی ایجاد ارتباط متقابل با دیگران در زمینهی خاص اجتماعی، به طور کلی که در عرف جامعه قابل قبول و ارزشمند است.مهارت اجتماعی همانند جرأت ورزی، خود مهارگری و مسؤلیت اجتماعی، رفتارهای آموخته شده و قابل مشاهده ای هستند که فرد را قادر میسازند به طور مؤثری با دیگران تعامل داشته باشند و از واکنش های نامعقول اجتماعی خودداری کنند(اسمیت و تراویس[۴]، ۲۰۰۱).
برخورداری از مهارتهای اجتماعی و ارتباطات ثمربخش برای داشتن عملکردی موفق در زندگی ضروری است. مهارتهای اجتماعی، رفتارهایی هستند که فرد را قادر به تعامل اجتماعی موثر و اجتناب از پاسخهای نامطلوب نموده و بیانگر سلامت رفتاری و اجتماعی افراد هستند (گرمارودی و وحدانینیا، ۱۳۸۵). از مهمترین اهداف آموزشی دوران کودکی توسعه مهارتهای اجتماعی بوده و میزان برخورداری کودکان و نوجوانان از این مهارتها بر سلامت فردی و اجتماعی و نیز موفقیت تحصیلی آنان اثرگذار است. در حال حاضر با توجه به رابطه بین مهارتهای اجتماعی و تامین سلامت فردی و اجتماعی دانشآموز، مدارس به طور روزافزونی در جستجوی راههایی برای کمک به دانشآموزان به منظور ارتقاء مهارتهای اجتماعی مثبت در مدرسه و جامعه هستند.
در متون روانشناسی، مفهوم مهارت های اجتماعی به صورتهای مختلف تعریف شده است. برای مثال هالینگر[۵](۱۹۸۷) مهارت های اجتماعی را عبارت از مهارت هایی می داند که برای داشتن ارتباط مثبت با دیگران و پذیرش توسط آنها ضروری هستند، کارتلج[۶] و همکاران(۱۳۷۲) مهارت های اجتماعی عبارت است از رفتارهای انطباقی فراگرفته که فرد را قادر می سازد با افراد روابط متقابل داشته باشد، واکنش های مثبت بروز دهد و از رفتارهایی که پیامد منفی دارد، اجتناب ورزد. گرشام، واتسون و اسکینر[۷](۲۰۰۱) مهارت های اجتماعی مجموعه از توانایی هایی هستند که: روابط اجتماعی مثبت و مفید را آغاز و حفظ نماید، دوستی و صمیمیت با همسالان را گسترش دهد، سازگاری رضایت بخشی را در مدرسه ایجاد کند، به فرد اجازه دهد که خود را با شرایط وفق دهند و تقاضاهای محیط اجتماعی را بپذیرند. مهارت های اجتماعی را می توان رفتار های کلامی و غیرکلامی مقبول، هدفمند، بهم مرتبط و تحت کنترل و آموختی تعریف کرد که جنبه ی تعاملی داشته، موجب شروع و تداوم روابط متقابل و مثبت گردیده، عزت نفس افراد را افزایش داده و پذیرش اجتماعی را تسهیل می نماید مایکلسون[۸] و همکاران(۱۹۸۳؛به نقل از خیر و یوسفی، ۱۳۸۱) معتقدند که تعریفی منسجم از مهارت های اجتماعی، می تواند شامل چند مورد زیر باشد:
۱- مهارت های اجتماعی اساساً از طریق یادگیری(بویژه از طریق یادگیری اجتماعی شامل مشاهده، الگوسازی، تمرین و بازخورد) بدست می آید.
۲- مهارت های اجتماعی شامل رفتار کلامی و غیرکلامی شناخته شده و جدایی پذیر هستند.
۳- مهارت های اجتماعی شامل توانایی شروع ارتباط مناسب و مؤثر با دیگران و نیز ارائهی پاسخ های شایسته و مفید هستند.
۴- مهارت های اجتماعی تقویت مناسب را به دنبال دارد.
۵- مهارت های اجتماعی، ماهیتی تعاملی دارند و مشتمل بر پاسخ های مناسب و مؤثر می باشند.
[۱] Hay ,Parker & Asher
[۲] Matson
[۳] -Slaby & Gaura
[۴] – Smith & Travis
[۵] — Hollinger
[۶] – Kartledg
[۷] – Gersham, Watson &Skinner
[۸] – Mikelson
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
ارسال نظر