تحقیق صور خیال در غزلیات و قصاید فخرالدّین عراقی به صورت فایل word   ( ورد ) و قابل ویرایش می باشد . که دارای ۱۱۸ صفحه بوده و جهت دریافت و دانلود متن و فایل کامل آن می توانید بر روی گزینه خرید انتهای متن کلیک نمایید و پس از وارد نموده اطلاعات و آدرس ایمیل خود قادر به پرداخت آنلاین و دریافت آنی متن کامل و فایل ورد مقاله و پروژه مربوطه باشید . همچنین لینک دانلود تحقیق مربوطه همان لحظه به آدرس ایمیل شما ارسال می گردد.

منابع و مآخذ

۱- امیر خراسانی، احمد، لبخندشعرا ، انتشارات کرمان شناسی ، چاپ بهمن ، کرمان ۱۳۷۹

۲- براوان،ادوارد،«ازسعدی تا جامی» ترجمه علی اصغرحکمت، تاریخ ادبی ایران، انتشارات ابن سینا،تهران ، چاپ اول ۱۳۵۱

۳- پادشاه ، محمد، متخلص به ( شاد )، دکترمحمد دبیر سیاقی« فرهنگ اصطلاحات ومترادفات آنندراج »، ۷جلد انتشارات کتابفروشی خیام ، چاپخانه حیدری ، تهران ۱۳۶۳ شمسی.

۴- تبریزی، محمودحسین بن خلف،«برهان قاطع» به اهتمام دکترمحمد معین،انتشارات ابن سینا ، چاپ دوم ۱۳۴۲

۵- ثروتیان ، بهروز، « بیان درشعر فارسی » ، انتشارات برگ ، تهران ۱۳۶۹ .

۶- ثروت ، منصور، « فرهنگ کنایات » ، انتشارات سخن ، تهران ۱۳۷۹

۷- خانی جزنی ، اکبر ، « دیوان فخرالدین عراقی » ، انتشارات نگاه تهران ،

۸- دهخدا ،علی اکبر ، «لغت نامه دهخدا» ، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه ، تهران، ۱۳۳۸ و دوره جدید ۱۳۷۷

۹- سهیلی خوانساری ، احمد ، دیوان و خواجوی کرمانی ، انتشارات پاژنگ ، چاپ دوم ، تهران ۱۳۶۱٫

۱۰- شفیعی کد کنی ، محمد رضا ، « صور خیال در شعر فارسی » انتشارات آگاه تهران ،

۱۱- شمیسا، سیروس ، « نگاهی تازه به بدیع » انتشارات فردوسی ، تهران،  ویرایش دوم، چاپ سیزدهم ، ۱۳۸۱

۱۲- شمیسا، سیروس، در انواع ادبی » ، انتشارات دانشگاه پیام نور ، چاپخانه رامین ، چاپ سوم ، ۱۳۸۱

۱۳- صفا ، ذبیح الله ، در تاریخ ادبیّات در ایران » ،انتشارات فردوسی، تهران ، چاپخانه رامین ، ۱۳۷۱

۱۴- فخرالدین عراقی،« دیوان عراقی»بااهتمام درویش، نشر سخن، تهران، «بی تا»، وبه اهتمام سعید نفیسی ، تهران ، ۱۳۳۶ هـ . ق

۱۵- قائمی پروین ، « دیوان فخردالدین عراقی » نشر پیمان ، تهران،   ۱۳۸۱

۱۵- کزّازی ، جلیل ، در زیبا شناسی سخن پارسی بیان »، نشر مرکز، تهران، ۱۳۶۸

۱۶- محتشم ، نسرین ، « مجموعه آثار فخرالدین » انتشارات زوّار ، تهران ، ۱۳۷۲

۱۷- میرزانیا ، منصور ، «فرهنگنامه کنایه » ، انتشارات امیرکبیر ، تهران ۱۳۸۲

۱۸- نشاط محمود ، « ادات تشبیه در زبان فارسی » ، نشر سهند ، تهران ، ……………

۱۹- نفیسی ، سعید ، لبخند شعرا ، نشریّات مؤسسه خاور ، تهران ۱۳۰۷

۲۰- همایی ، جلال الدین ، در فنون بلاغت و صنلاعات ادبی » ، انتشارات نشر هما ، تهران ، ۱۳۸۸   

فهرست مطالب

چکیده ۱
پیشگفتار۲
مقدمه۴
فصل اول: کلیات۱۷
۱-۱ هدف
۱-۲ پیشینه ی تحقیق
۱-۳ روش کار
فصل دوم: تشبیه۲۰
۲-۱ انواع تشبیه:
۲-۱-۱ تشبیه مؤکّد
۲-۱-۲ تشبیه مطلق یا صریح
۲-۱-۳ تشبیه بلیغ
۲-۱-۴ تشبیه مجمل
۲-۱-۵ تشبیه مفصّل
۲-۲ انواع تشبیه به اعتبار طرفین تشبیه
۲-۲-۱ حسی به حسی
۲-۲-۲ حسی به عقلی
۲-۲-۳ عقلی به حسی
۲-۲-۴ عقلی به عقلی
۲-۲-۵ خیالی
۲-۲-۶ وهمی
۲-۳ انواع تشبیه به اعتبار افراد و ترکیب طرفین
۲-۳-۱ مفرد به مفرد
۲-۳-۲ مفرد به مرکب
۲-۴ انواع تشبیه به اعتبار تعدّد طرفین
۲-۴-۱ تشبیه ملفوف
۲-۴-۲ تشبیه مفروق
۲-۴-۳ تشبیه جمع
۲-۵ اقسام دیگر تشبیه
۲-۵-۱ تشبیه مضمر
فصل سوم: استعاره۶۶
۳-۱ انواع استعاره استعاره ی مصرّحه
۳-۲ استعاره ی مکنیّه
۳-۳ استعاره ی تمثیلیّه
۳-۴ اقسام استعاره به اعتبار ذکر لوازم طرفین:
۳-۵ استعاره ی مجرّده
۳-۶ استعاره ی مرشّحه
۳-۷ استعاره ی مطلقه
۳-۸ استعاره ی تخییلیّه
فصل چهارم: کنایه ۸۷
نتیجه گیری ۱۱۲
منابع ۱۱۳
چکیده ی انگلیسی۱۱۵

چکیده

فخر الدّین عراقی از شاعران و عارفان ادب فارسی در سده ی هفتم هجری می باشد. شعرهایش رنگ و بوی عرفان دارد. همان طوری که می دانیم آنچه سخن را شاعرانه می کند تصاویر شعری یا صورت های خیال دل انگیز آن است که از تصرّف شاعرانه در واقعیت خارج نشأت می گیرد. عراقی از جمله شاعرانی است که صور خیال را برای بیان اندیشه های عرفانی به کار برده و صور خیال در واقع نمودهای گوناگون تخیل می باشد. به کمک تشبیه، استعاره و کنایه می توان تصویری زیبا آفرید.

در این رساله کوشش نگارنده بر آن بوده که غزلیّات و قصاید فخرالدّین عراقی را از جنبه خاص بیان هنری مورد بررسی قرار دهد. این علم ابتدا شامل ۴ فصل (تشبیه،استعاره،کنایه و مجاز) بود که با توجه به بررسی ابیات مجاز در شعر او به کار برده نشده است.

در این رساله به پیشگفتار، مقدمه، تشبیه و استعاره و کنایه و انواع آنها پرداخته ایم.

علم بیان با قدرت تخیّل هر انسانی سر و کار دارد و با به کار گیری خیال انسان او را به دنیای تازه ای می برد و به پرواز بر فراز آسمان می کشاند. این علم از آنجا که علمی جهانی و فراگیر است و در همه ی زبان ها مصداق دارد. در مورد استعاره ، عده ای از بزرگان ادب آن را جزئی از مجاز با علاقه ی مشابهت به حساب آورده اند، عده ای نیز غیر از مجاز، ولی اکثراً به سبب وسعت و زیبایی استعاره، آن را در باب جداگانه ای بررسی کرده اند.

می توان استعاره را به دوقسمت مصرّحه و مکنیّه تقسیم کرد که مصرّحه خود به سه نوع تقسیم می شود: مکنیّه،مشبّه با یکی از ملایمات مشبهٌ به.

تشبیه: یافتن وجه شباهت بین دو چیز متفاوت به دروغ یا حداقل اغراق است. در این رساله با انواعش نمود یافته و زیباترین و بدیع ترین تصاویر خلق شده را نشان می دهد.

کنایه: می آموزیم که در کنایه یخن بگوییم و بسیاری از سخنانی که شایسته ی بیان نیستند با استفاده از این هنر به زیبایی ارائه دهیم.

در میان صور خیال که در شعرا دیده می شود، به طور طبیعی بیشترین نوع تشبیه، استعاره و کنایه است و مجاز یافت نشد.

کلیدواژگان:فخرالدّین‌عراقی،غزلیّات، قصیده،صورخیال،تشبیه،استعاره،کنایه،همای وهمایون‌خواجوی کرمانی 

 پیشگفتار

بیان از دیدگاه قدما: قدما در تعریف بیان گفته اند، بیان در لغت بر معنی کشف و ایضاح و ظهور است. حسام العلماء، چاپ و سال ؟ ص ۱۳۸)

در اصطلاح عبارت است از « معرفت ایراد معنی واحد به طرق مختلف به سبب زیادتی و نقصان دلالت عقلی بر معنای مقصود.»   ( تفتازانی ، ۱۴۰۹ : ۲۷۳ )

بیان از دیدگاه  ادبای معاصر:

ادبای معاصر غالبا شرط دیگری بر آنچه در تعریف گذشتگان آمده است افزوده و گفته اند: بیان دانشی است، که در آن از نحوه ی ایراد معنای واحد به طرق مختلف سخن می رود، بشرط آنکه اختلاف طرق  (شیوه های مختلف گفتار) مبتنی بر خیال باشد. یعنی لغات و عبارات به لحاظ خیال انگیزی نسبت به هم متفاوت باشند. مثلاً به جای صورت او زیباست، می توانیم بگوییم صورت او مثل گل است ولی اگر بجای عبارت اخیر بگوییم صورت او مثل ورد است از علم بیان استفاده نکرده ایم.         (شمیسا ، ۱۳۷۱: ۵۰ )

خیال

علمای گذشته ما به هنگام «تشریح» قوای مغزآدمی، به پنج قوه ی متمایز دست یافته اند که یکی از آنها «خیال» است.«او قوتی است ترتیب کرده در آخر تجویف مقدم از دماغ که آنچه حس مشترک از حواس ظاهر قبول کرده باشد، او نگاه می دارد و بماند در او بعد غیبت محسوسات».

(عروضی‌سمر قندی ، ۱۳۶۹ : ۱۳)

هیچ تجربه ای از تجربه های انسانی که می تواند موضوع شعر قرار گیرد، بی تأثیر و تصرف نیروی خیال، ارزش هنری و شعری پیدا نخواهد کرد و هر حادثه ای هنگامی موضوع شعر است که از شهود حسی و خیال شعری انسان شاعر، رنگ پذیرفته باشد، یعنی تجربه ای که به گفته ی کروچه به حد یک شهود غنایی رسیده است.(کروچه ، ۱۸۶۶ : ۸۹ )

یکی ازپر بسامد ترین کارکردهای تخیّل همان برقراری پیوند نو میان اجزاء و عناصر محسوس و معقول است.تخیّل برای انجام کار مستلزم یاری «تداعی» است. از نظر فرای، دو نوع اصلی از تداعی وجود دارد که عبارتند از «قیاس» و «این همانی» یعنی دو چیز مشابه یکدیگرند یا در حکم یک چیزند. رنه ولک معتقد است که عبارت قدیمی «تداعی معانی» عبارت یکدیگر را تداعی می کنند.مقولات عمده این تداعی ها «مجاورت زمانی و مکانی، (مجاز) و شباهت  و عدم شباهت، (تشبیه و استعاره) است. (رنه ولک ، ۱۳۷۳ : ۹۲ )

       
مقدمه:

نام شاعر و محل ولادت آن:

شیخ فخرالدّین ابراهیم بن بزرجمهربن عبدالغفار همدانی فراهانی معروف و مشهور به « عراقی » ازمشایخ بزرگ و از شاعران بلند مرتبه ایران در قرن هفتم هجریست. حمدالله مستوفی نام و نسب اورا « فخرالدّین ابراهیم بن بوذر جمهر بن عبدالغفار الجوالقی » و نویسنده ی مقدمه ی دیوان او یعنی یکی از مریدان قریب العهد وی « فخر الملّه‍ و الدّین ابراهیم ابن بزر جمهر المشتهر بعراقی »نوشته اند. مولد او را خواه حمد الله مستوفی و خواه نویسنده ی مقدمه ی دیوانش و دیگران هم بتبع« کومجان » و « کمجان » نوشته اند و این قریه امروز بنام « کمیجان » باقی و مرکز دهستان «بزچلو»از توابع اراک است. عراقی خود در آثارش به مولد خود کمجان اشاره کرده و گفته است:

جز عراقی، که نیست امیدش                                                                        تا  ببینـد  وصــال کُمــجـان  را

یا صبا بوی سر زلف نگاری آورد                       یا خود این بوی زخاک خوش کُمجان را  نفیسی ، ۱۳۶۲ : ۱۶۳

گویند که مولد آن سوخته ی جمال و آن تشنه ی وصال، آن یگانه با سلامت و آن نشانه تیرملامت، از قریه ی کمجان از نواحی شهر همدان بوده است. حمدالله مستوفی قریه  ی کمجان را در « ولایت اعلم همدان» یاد کرده است. نام چنین ولایتی در قرب همدان دیده نشده است و شایدکلمه ی « اعلم » تحریفی از « اعلی» و مراد از ولایت اعلی نواحی علیای همدان واقع در ارتفاعات جنوبی ولایت همدان باشد.(قائمی ، ۱۳۸۱: ۱۹ ). عراقی در سال ۶۱۰ هجری در روستای کمجان در ناحیه اعلم یاالمر در میان همدان و اراک که در ۸۶ کیلومتری هر دو شهر است ولادت یافت.
( نفیسی، ۱۳۴۴: ۱۶۳).

خانواده شاعر:

خاندان عراقی اهل علم بوده اند و آبا و اجداد او جداً فوق جد علما و افاضل بوده اند. این موضوع کاملاً صحت دارد که خانواده ی فخرالدّین اهل علم و ادب و فضل و مورد احترام اهالی همدان بوده اند و مسلّماً در بعضی از مدارس این شهر و حتی در حوالی بغداد به تعلیم حکمت  و تفسیرعلوم شرعی اشتغال داشته اند و خود فخرالدّین هم تا قبل از آنکه جاذبه ی آن حادثه ی عشقی ویرا به دنبال خود از مدرسه بیرون بکشد در پی همان شیاری می رود که پدرش بزرجمهر و جدش عبدالغفار دنبال کرده بودند.( محتشم ۱۳۸۴ : ۱۶ )

شخصیت عراقی:

مردی مهربان و بی ریا بود و سرشتی از ادب و نزاکت و فروتنی داشت. از کودکی در بین هم مکتبان خود از محبوبیتی چشم گیر برخوردار بود. در احوال او آمده است که در جوانی با وجود اینکه در چهره ی یک قلندر وارد خانقاه مولتان شد، بهاالدین زکریا شیفته و مجذوب او شد که تصمیم گرفت او را نزد خود نگه دارد و به تربیت و ارشاد او همت گمارد. صفات و خصوصیات حمیده ی قلندران واقعی را که عبارت از تواضع و مناعت و شرافت نفس و بی اعتنایی به دنیا و مال دنیا و خدمت در راه معشوق ازلی بدون چشم داشت و بی اهمیّت بودن به مقرّرات و قیودی که برای کسب وجهه در اجتماع برخی به اعمال آن نظر می کنند، فخر الدین عراقی در وجود خودآنها را پرورش داده بود و گویا ارز همان ابتدا قلندر به دنیا آمده بود.( محتشم ، ۱۳۷۲ : ۱۷ ).

ادوارد براون می گوید: فخرالدین عراقی را می توان یک قلندر تمام عیار دانست که به هیچ وجه در بند نام و مقام خود نبوده ، و هر صورت یا موجود نیکو و جمیل را آئینه ای از طلعت دوست دانسته و در آن عکسی از جمال مطلق نمایان می دیده است. ( براون ، بی تا ، ۱۳۷۴ : ۷۹ )

وی به هیچ وجه علا قه ای به جمع مال و ثروت نداشته و آنچه را که بعنوان مقرّر ی حکّام و سلاطین وقت به او می دادند ما بین فقرا تقسیم می کرده و حتّی در فکر اینکه اندوخته ای برای پسر بسازد نبوده است با این اعتقاد که روزی رسان خداست . این موضوع را از زبان خود او می شنویم .

هر چند خدا ببخشد از سیم و زرم                                                                      یا در ره او دهم یا خوش بخورم

یک جو نکنم ذخیره از بهر پسر                                                                 روزی چوخدا دادمرا،نی پدرم

( آثار فخرالدین عراقی ، ۱۳۷۲ : ۳۴ )

مقاله و پروژه و تحقیق ها به صورت فایل ورد و قابل دانلود می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. ضمنا همان لحظه لینک دانلود به ایمیل شما ارسال می گردد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید