تحقیق بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول به صورت فایل word   ( ورد ) و قابل ویرایش می باشد . که دارای ۹۳ صفحه بوده و جهت دریافت و دانلود متن و فایل کامل آن می توانید بر روی گزینه خرید انتهای متن کلیک نمایید و پس از وارد نموده اطلاعات و آدرس ایمیل خود قادر به پرداخت آنلاین و دریافت آنی متن کامل و فایل ورد مقاله و پروژه مربوطه باشید . همچنین لینک دانلود تحقیق مربوطه همان لحظه به آدرس ایمیل شما ارسال می گردد.

منابع و مآخذ

 ابن اثیر ، عزالدین : تاریخ کامل ( تاریخ بزرگ اسلام و ایران ) ، ترجمه عباس خلیلی ، تهران : کتب ایران ، ۱۳۵۱ ، ج ۱۰ و ۱۱٫

ابن اسفندیار ، بهاء الدین محمد : تاریخ طبرستان ، تصحیح عباس اقبال ، تهران : کلاله خاور ، ۱۳۶۶ ، ج ۱ .

ابن اعثم کوفی : الفتوح ، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی ، مصحح غلامرضا طباطبایی مجد ، تهران : علمی و فرهنگی ، ۱۳۷۲٫

ابن جوزی . ابوالفرج : تلبیس ابلیس ، ترجمه علی رضا ذکاوتی قراگزلو ، تهران : مرکز دانشگاهی ، ۱۳۶۸٫

ابن خرداد به : المسالک و الممالک ، ترجمه حسین قره چانلو ، تهران : امیرکبیر ، ۱۳۶۵٫

ابن خلدون ، عبدالرحمان : تاریخ ابن خلدون ، ترجمه عبدالمحمد آیتی ، تهران : مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، ۱۳۶۳ ، ج ۱ .

——- : مقدمه ابن خلدون ، ترجمه محمد پروین گنابادی ، تهران : علمی و فرهنگی ، ۱۳۶۲ ، ج ۲ .

ابن عبری ، غریغور یوس بن هارون : تاریخ مختصر الدول ، ترجمه عبدالحمید آیتی ، تهران : علمی و فرهنگی ، ۱۳۷۷٫

ابن فقیه ، احمد بن محمد : مختصر البلدان ( بخش مربوط به ایران ) ، ترجمه ح . مسعود ، تهران : بنیاد فرهنگی ایران ، ۱۳۴۹٫

ابن مسکویه رازی ، ابوعلی : تجارت الامم ، تحقیق ابوالقاسم امامی ، تهران : سروش ، ۱۳۶۶ ، ج ۴ .

ابن ندیم . محمد بن اسحاق : الفهرست ، ترجمه محمدرضا تجدد ، تهران : اساطیر ، ۱۳۸۱٫

اصطخری ، ابواسحاق ابراهیم : ممالک و مسالک ، ترجمه محمد بن احمد تستری ، به کوشش ایرج افشار ، تهران : بنیاد موقوفات و دکتر ایرج افشار ، ۱۳۷۳٫

اصفهانی . حمزه بن حسین : تاریخ پیامبران و شاهان ، ترجمه جعفر شعار ، تهران : امیرکبیر ، ۱۳۶۷٫

بغدادی . ابومنصور : ترجمه الفرق بین الفرق ، به اهتمام محمد جواد مشکور ، تهران : اشراقی ، ۱۳۵۸٫

بلاذری . احمد بن یحیی : فتوح البلدان ، ترجمه آذرتاش آذرنوش ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، ۱۳۴۶٫

بلعمی . ابوعلی : تاریخنامه طبری ، تصحیح محمد روش ، تهران : نشر نو ، ۱۳۶۶ ، ج ۱ .

بیرونی . ابوریحان : آثار الباقیه ، ترجمه اکبر دانا سرشت ، تهران : ابن سینا ، ۱۳۵۲٫

جوزجانی . منهاج السراج : طبقات ناصری ، تصحیح عبدالحی حبیبی ، تهران : دنیای کتاب ، ۱۳۶۳ ، ج ۱٫

چلبی . مصطفی : ترجمه تقویم التواریخ ، تصحیح میرهاشم محدث ، تهران : احیاء کتاب ، ۱۳۶۳ ، ج۱ .

حموی . یاقوت : معجم البلدان ، ترجمه علی نقی منزوی ، تهران : سازمان میراث فرهنگی ، ۱۳۸۰ ، ج ۱ .

خوارزمی . محمد بن احمد : مفاتیح العلوم ، ترجمه حسین خدیو جم ، تهران : علمی و فرهنگی ، ۱۳۶۲٫

خوافی . احمد بن جلال الدین محمد : مجمل فصیحی ، تصحیح محمود فرخ ، مشهد : باستان ، ۱۳۴۱ ، ج ۱ .

دینوری . احمد بن داوود : اخبار الطوال ، ترجمه محمود مهدوی دامغانی ، تهران : نشرنی ، ۱۳۸۴٫

طبری . محمد بن جریر : تاریخ طبری ، ترجمه ابوالقاسم پاینده ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ۱۳۵۴ ، ج ۵ ، ۱۰ ، ۱۳٫

شیروانی . زین العابدین : ریاض السیاحه ، به کوشش اصغر حامد ( ربانی ) ، تهران : سعدی ، ۱۳۳۹٫

عوفی . محمد : جوامع الحکایات و لوامع الروایات ، تصحیح و توضیح جعفر شعار ، تهران : سخن ، ۱۳۷۴٫

غفاری کاشانی : قاضی احمد ، تاریخ نگارستان ، تصحیح مرتضی مدرسی گیلانی ، تهران : حافظ ، ۱۴۰۴ هـ . ق .

قزوینی . محمد : آثار البلاد و اخبار العباد ، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی ، تهران : موسسه علمی اندیشه جوان ، ۱۳۶۶٫

گردیزی : تاریخ گردیزی ، با مقدمه میرزا محمد خان قزوینی ، تهران : بی نا ، ۱۳۲۷٫

گمنام . تاریخ سیستان ، تصحیح ملک الشعراء بهار ، به همت محمد رمضانی ، تهران : کلاله خاور ، ۱۳۱۴٫

گمنام . محمل التواریخ و القصص ، تصحیح ملک الشعراء بهار ، به همیت محمد رمضانی ، تهران : کلاله خاور ، ۱۳۱۸٫

محمد حسین . مجدالدین : زینت المجالس ، تهران : سنایی ، ۱۳۶۲٫

منابع عربی

حنبلی . ابی الفلاح: شذرات الذهب فی اخبارمن ذهب ، بیروت ، دارالکتب العلمیه ، بی تا ، ج ۲٫

تحقیقات

آشوری . داریوش : دانشنامه سیاسی ، تهران : مروارید ، ۱۳۷۳٫

اشپولر . برتولد : تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی ، ترجمه جواد فلاطوری ، تهران : بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، ۱۳۴۱ ، ج ۱ .

اعتماد السلطنه . محمد حسن خان : مرآه البلدان ، به کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث ، تهران ، دانشگاه تهران : ۱۳۶۶ ، ج ۱ .

—– . تاریخ طبرستان ، با مقدمه میترا مهرآبادی ، تهران : دنیای کتاب ، ۱۳۷۳٫

انجوی شیرازی . میرجمال الدین حسن : فرهنگ جهانگیری ، مشهد : دانشگاه مشهد ، ۱۳۵۱٫

انصاف پور . غلامرضا : تاریخ زندگی اقتصادی روستاییان و طبقات اجتماعی ایران ، تهران : شرکت سهامی انتشار ، ۱۳۵۲ ، ج ۱ .

—— . ساخت دولت ، تهران : امیرکبیر ، ۱۳۵۶٫

بارتولد . و. و : ترکستان نامه ، ترجمه کریم کشاورز ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، ۱۳۵۲ ، ج ۱ .

بدیعی . ربیع : جغرافیای مفصل ایران ، تهران : اقبال ، ۱۳۶۷ ، ج ۳ .

پرمون . م : ابرمرد ، ابرحماسه ( بابک خرّم دین ) ، تهران : جهان کتاب ، ۱۳۵۴٫

پورداود. ابراهیم : یسنا، به کوشش بهرام فره وشی ، تهران ، دانشگاه تهران : ۱۳۵۶ ، ج ۲٫

پیرنیا . حسن : تاریخ ایران قبل از اسلام ، تهران : نامک ، ۱۳۸۵٫

تقی زاده . سید حسن : مانی و دین او ، به کوشش عزیز الله علیزاده ، تهران : فردوس ، ۱۳۷۹٫

حکیم . محمد تقی : گنج دانش ، به کوشش محمد علی صوتی ، جمشید کیان فر ، تهران : زرین ، ۱۳۶۶٫

خاماچی . بهروز : فرهنگ جغرافیایی آذربایجان شرقی ، تهران : سروش ، ۱۳۷۰٫

——- . قلعه های تاریخی آذربایجان ، تبریز : آشینا ، ۱۳۷۲٫

دیباج . اسماعیل : آثار باستانی و ابنیه تاریخی آذربایجان ، تهران : بی نا ، ۱۳۴۵٫

رستم زاده . سهیل : کلیبر درّه التاج ایران ، تبریز : اختر ، ۱۳۸۴٫

رنجبر . احمد : خراسان بزرگ ، تهران : امیرکبیر ، ۱۳۶۴٫

رئیس نیا . رحیم : آذربایجان در مسیر تاریخ ایران ، تبریز : نیما ، ۱۳۶۸٫

زرین کوب . عبدالحسین : تاریخ ایران بعد از اسلام ، تهران : امیرکبیر ، ۱۳۸۳٫

زندی . نصرت الله : بابک خرّم دین یا مرد جاویدان به کوشش حسین احمدی پور ، تبریز : شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ، ۱۳۴۶٫

شریعتی . علی : بازشناسی هویت ایرانی ـ اسلامی ، تهران : الهام ، ۱۳۸۱٫

صدیقی . غلام حسین : جنبش های دینی ایرانی در قرن های دوم و سوم ، تهران : پاژنگ ، ۱۳۷۵٫

صغری فروشانی . نعمت الله : غالیان (کاوشی در جریان ها و برآیندها تا پایان سده سوم) مشهد : بنیاد پژوهش های اسلامی ، ۱۳۷۸٫

علی زاده محسن : فرهنگ خاص علوم سیاسی ، تهران : روزنه ، ۱۳۷۷٫

فره وشی . بهرام : فرهنگ پهلوی ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، ۱۳۴۶٫

فرهنگ جغرافیایی ایران ، تهران : نشر ارتش ، ۱۳۲۸ ، ج ۴ .

کلیما اوتاکر . تاریخچه مکتب مزدک ، ترجمه جهانگیر فکری ارشاد ، تهران : قوس ، ۱۳۷۱٫

مشکور . محمد جواد : فرهنگ فرق اسلامی ، مشهد : بنیاد پژوهش های اسلامی ، ۱۳۵۷٫

معین . محمد : مزدینا و تأثیر آن در ادبیات پارسی ، تهران : دانشگاه تهران ، ۱۳۲۶٫

موسوی .فخرالدین : تاریخ اردبیل و دانشمندان ، نجف ، بی تا ، ۱۳۴۸٫

نفیسی . سعید : بابک خرّم دین دلاور آذربایجان ، تهران : فروغی ، ۱۳۴۸٫

—— . تاریخ اجتماعی ایران در دوران پیشی از تاریخ و آغاز تاریخ ، تهران : مطبوعاتی شرق ، ۱۳۵۵٫

—— . تاریخ تمدن ایران ساسانی ، تهران : چاپخانه تابشی ، ۱۳۳۵٫

وکیلی.سید اسماعیلی : آذربایجان پیش از تاریخ و پیش از آن ، تهران : بی نا ، ۱۳۶۲ ، ج۱٫

هویدا . رحیم : جغرافیای طبیعی آذربایجان ، تبریز :دانشگاه تبریز ، ۱۳۵۲٫

یوسفی . غلامحسین : یادداشت هایی در زمینه فرهنگ و تاریخ ، تهران : سخن ، ۱۳۷۵٫

مقالات

پرویز .عباسی : (( خرّم دینان و قیام بابک برای استقلال ایران )) مجله بررسی های تاریخی ، تهران : ( ۱۳۴۵ ) ، ش ۱ و ۲ .

شاملوئی ، حبیب الله : (( بابک شکوهمند افسانه ای )) مجله مهر ، تهران : س ۱۱ ( ۱۳۵۵) ، ش ۵۹

کام بخش فرد ، سیف الله : (( قلعه جمهور ، جایگاه بابک خرّم دین )) ، مجله بررسی های تاریخی ، تهران : س (۱۳۴۵ ) ، ش ۴ .

—— : (( قلعه جمهور )) ، مجله هنر و مردم ، تهران : س (۱۳۴۵) ، ش ۵۰ .

فهرست مطالب

چکیده ۱
پیشگفتار ۲
مقدمه ۴
معرفی برخی منابع و مأخذ ۷
بخش اول : جغرافیای تاریخی آذربایجان ۱۲
فصل اول : وجه تسمیه و پیشینه تاریخی آذربایجان ۱۲
فصل دوم : بررسی وضعیت آذربایجان در عهد باستان ۱۵
فصل سوم : آدربایجان در دورۀ اسلامی و نحوه فتح آن ۱۷
فصل چهارم : موقعیت و وسعت آذربایجان ۱۹
فصل پنجم : قلعۀ جمهور یابذّ (پیشینه و موقعیت جغرافیایی) ۲۱
۱-۵-۱ : موقعیت جغرافیایی ۲۱
۲-۵-۱ : پیشینه تاریخی ۲۲
بخش دوم : بررسی تحولات تاریخی ایران بعد از اسلام ۲۴
فصل اول : نهضت های مذهبی در ایران باستان و تأثیر در دورۀ اسلامی ۲۴
۱-۱-۲ مانوی ۲۴
۲-۱-۲ مزدک ۲۶
۳-۱-۲ خرمیه ۲۸
فصل دوم : دلایل بروز نهضت سیاسی در دوران بنی امیه و بنی عباس ۳۲
فصل سوم : دلایل سکوت آذربایجان پیش از حرکت بابک ۳۵
بخش سوم : بررسی افکار و دیدگاههای بابک ۳۷
فصل اول : بابک در منابع تاریخی ۳۷
فصل دوم : دامنه حرکت بابک ۴۰
فصل سوم : شخصیت بابک ۴۲
فصل چهارم : گرایشات سیاسی، نظامی بابک ۴۵
فصل پنجم : عقاید بابک ۴۶
بخش چهارم : تحرکات سیاسی و نظامی بابک ۴۹
فصل اول : دوران کودکی ۴۹
فصل دوم : آشنایی با جاویدان ۵۱
فصل سوم : جانشینی جاویدان ۵۳
فصل چهارم : درگیری های بابک با مأمون خلیفه عباسی ۵۵
فصل پنجم : درگیری های بابک با معتصم خلیفه عباسی ۶۱
بخش پنجم : افشین و مازیار و نهضت بابک ۶۳
فصل اول : افشین ۶۳
۱-۱-۵ : ولایتمداری آذربایجان آغاز جنگ با بابک ۶۴
۲-۱-۵ : جنگ افشین و بابک ۶۴
۳-۱-۵ : بابک و بغاسردار ترک معتصم ۶۶
۴-۱-۵ : ستیز دوباره بین افشین و بابک و شکست بابک ۶۷
۵-۱-۵ : سهل بن سنباط و اسیر شدن بابک ۷۲
فصل دوم : سرانجام بابک ۷۵
فصل سوم : مازیار ۷۶
فصل چهارم : نقد و بررسی نهضت بابک ۷۹
نتیجه گیری ۸۲
فهرست منابع و مأخذ ۸۵

چکیده

هدف این رساله روشن ساختن ابهامات زندگی ، شخصیت بابک و نقد و بررسی نهضت وی می باشد.

رساله حاضر در پنج بخش اصلی به نگارش درآمده است. در بخش نخست به پنج فصل در زمینه جغرافیای آذربایجان اشاره می گردد.

فصل اول به وجه تسمیه و پیشینه تاریخی آذربایجان از نظر مورخان و جغرافی نویسان پرداخته می گردد. فصل دوم به موقعیت آذربایجان در عهد باستان اختصاص دارد. فصل سوم آذربایجان در دوره اسلامی و نحوه فتح آن بررسی می گردد. در فصل چهارم موقعیت و وسعت آذربایجان در حال حاضر مورد بحث و تحلیل قرار می گیرد و در فصل پنجم به پیشینه و موقعیت جغرافیایی قلعه کلیبر یا جمهور پرداخته است.

در بخش دوم به بررسی تحولات ایران بعد از اسلام از نظر نهضت های مذهبی ، سیاسی ، در ایران باستان و دوره اسلامی در سه فصل مجزا می پردازد. در فصل اول نهضت های مذهبی در ایران باستان و تاثیر آنها در دوره اسلامی همچون مانی، مزدک و خرّمی تحلیل و بررسی می گردد. فصل دوم به دلایل بروز نهضت های سیاسی در دوران بنی امیه و بنی عباس اختصاص یافته است. و درآخر بخش فصل سوم به علل سکوت آذربایجان تا قبل از بابک پرداخته شده است.

در بخش سوم افکار و دیدگاههای بابک در پنج فصل جداگانه مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. فصل اول بابک را از نظر منابع تاریخی تحلیل می کند. فصل دوم دامنه حرکت بابک از لحاظ اینکه چه واژه ای می توان برای آن نسبت داد، همچون نهضت قیام، جنبش و یا غیره بررسی می شود. در فصل سوم شخصیت بابک از همه جوانب بررسی می گردد. فصل چهارم اختصاص به گرایشات سیاسی و نظامی وی ( مخالفت یا موافقت با خلافت ) پیدا کرده است. فصل پنجم نیز نگرش های اعتقادی و فکری بابک را با استناد به منابع معتبر به نقد و بررسی می کشیم.

بخش چهار رساله حاضر که از جمله بخشهای اصلی می باشد، به زندگانی بابک و درگیری های وی با خلافت عباسی در پنج فصل پرداخت شده است. فصل اول به دوران کودکی بابک و اصل و نصب وی پرداخته شده است. در فصل دوم آشنایی وی با جاویدان بن شهرک یکی از رهبران خرّم دینان مورد بررسی قرار می گیرد. فصل سوم اختصاص به جانشین شدن بابک به جای جاویدان دارد. در فصول چهارم و پنجم درگیری های بابک را با خلفای عباسی ( مأمون و معتصم ) و سرداران آنها را تحلیل و بررسی می گردد.

در بخش آخر و پنجم این رساله در چهار فصل به اثبات روابط بابک با افشین و مازیار و همچنین سرانجام وی و نقد و بررسی نهضتش می پردازد. در فصل اول براساس استناد به منابع رابطه افشین با بابک و درگیری های وی بررسی می گردد. در فصل دوم گرفتاری و عاقبت بابک مورد بحث قرار گرفته است. فصل سوم نیز به رابطه مازیار و بابک و اثبات وجود این رابطه اختصاص دارد. در فصل چهارم نیز نهضت بابک نقد و بررسی می گردد.

مهمترین رکن یک نوشته تحقیقی و پژوهشی روشن ساختن زوایای ناشناخته است تا بتواند به برخی از ابهامات پاسخ دهد. با بررسی تاریخ از زوایای گوناگون با شخصیت هایی مواجه می شویم که آنها در تاریخ بشریت ویژگی های خاصی داشته اند به ویژه درقرون دوم وسوم هـ درایران وجود شخصیت های مثبت و منفی، که هریک منشاء دگرگونی های عظیمی در جامعه و تاریخ زمانه بوده اند، شناسایی شخصیت ها با پژوهش و تحقیق در زندگی شخصی و حوادث دوران حیات آنها ، حاصل می شود تا سیمای واقعی افراد به دور از ناخالصی مورد قضاوت قرار گیرد.

آنچه از داستان زندگی و مبارزات بابک خرّم دین برمی آید ، این است که ، نهضت بابک در آذربایجان از نظر مقیاس ، بزرگترین ، از نظر دوران مبارزه ، طولانی ترین و از نظر تاریخی و  تأثیر آن بر روحیه مردم مهمترین نهضت ایرانیان علیه حکومت عباسیان در سده  های اولیه خلافت عباسی بوده است ، بابک به زودی توانست به عنوان رهبر نهضت ملّی ، جنبش های پراکنده و قومی را متحد و گروهی بسیار زیاد از مردم ایران را علیه نظام حاکم بسیج کند .

واژه های کلیدی: اذربایجان، بابک، نهضت های مذهبی، نهضت های سیاسی،

پیشگفتار

مهمترین رکن یک نوشته تحقیقی و پژوهشی روشن ساختن زوایای ناشناخته است تا بتواند به برخی از ابهامات پاسخ دهد. با بررسی تاریخ از زوایای گوناگون با شخصیت هایی مواجه می شویم که آنها در تاریخ بشریت ویژگی های خاصی داشته اند به ویژه درقرون دوم وسوم هـ درایران وجود شخصیت های مثبت و منفی، که هریک منشاء دگرگونی های عظیمی در جامعه و تاریخ زمانه بوده اند، شناسایی شخصیت ها با پژوهش و تحقیق در زندگی شخصی و حوادث دوران حیات آنها ، حاصل می شود تا سیمای واقعی افراد به دور از ناخالصی مورد قضاوت قرار گیرد.

هدف این رساله روشن ساختن ابهامات زندگی ، شخصیت بابک و نقد و بررسی نهضت وی
می باشد. این موضوع بارها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است، اما وجود قضاوت های متفاوت و متناقض و برداشت های شخصی از تاریخ، و علاوه بر این ، روشن نبودن بعضی از زوایای زندگی سیاسی بابک نتوانسته غبار شک و شبهه و ابعاد ناشناخته را از زندگی او بزداید. از این رو با تصویب شورای محترم پژوهشی، کار تحقیق را با هدف مزبور شروع نمودم.

روش تحقیق در رساله حاضر براین اساس است که :

الف) مشخص نمودن دامنه منابع و مآخذ و مراجعه مستقیم به کتابخانه.

ب) یادداشت برداری و فیش نویسی از روی این منابع.

ج) به دست دادن تحلیل روشن و بی غرضانه از این یادداشت ها.

د) نگارش طرح نهایی تحقیق و تهیه طرح نهایی و تدوین پایان نامه حاضر.

سئوالات دراین زمینه سئوالات متعدد بروز نمود که تلاش گردیده است تا بدانها پاسخ جامع و روشنی داده شود منجمله اینکه :

الف) آیا نقش بابک ، همانگونه که در منابع مذکور است ، صحت دارد یا خیر؟

ب) دامنه نهضت بابک را تا چه حدودی می توان طرح نمود؟

ج) بابک دارای چه عقاید و آراء دینی می باشد؟

د) آیا بابک مخالف با خلافت عباسی و اسلام بود یا موافق؟

فرضیات ، اگرچه تمام مباحث در رساله حاضر مبتنی بر استنادات از منابع و مآخذ موثق است، لیکن فرضیاتی نیز برای نگارنده حاصل شد که می توان به چند نمونه آن اشاره نمود :

به نظر می رسد که بهترین گزینه اصطلاحی برای حرکت مزبور می تواند نهضت باشد.

به نظر می رسد که بابک از عقاید مزدکی و خرّم دینی برخوردار باشد.

ظاهراً حرکت مزبور مخالف خلافت و اسلام بوده است.

پیشینه تحقیق

حیات تاریخی بابک بیشتر از زاویه داستان نویسی مورد بررسی و تفقد قرار گرفته است و دراین رساله تلاش شده است تا با پرهیز از چنین رویه ای، به رویکردی مستند در تحولات زندگانی و تغییرات سیاسی ، اجتماعی و حتی نظامی او اشاره گردد. لذا تا جایی که مطالعه شده است، منبعی که به طور صریح به چنین شناخت و معرفتی علمی دست یازد به دست نیامد. به جز اینکه مقالاتی پراکنده که از فحوای علمی برخوردار بودند گاه به چشم می خورد که در رساله حاضر کوشش شد تا این نقاط پراکنده وگاه متناقض، حول یک محور منطقی و مستند و موثق گرد آیند.

بنا به اهمیت این پژوهش که به منظور تدوین و تألیف پایان نامه کارشناسی ارشد انجام می گرفت مشکلاتی نیز بر سر راه وجود داشت که به طول مدت کار می افزود از آن جمله می توان به کمبود منابع مختص به بابک اشاره نمود. ولی در نهایت با عنایت خداوند و همت استادان محترم ، این پژوهش به انجام رسید.

عاقبت یادآور می شوم که این پایان نامه بی شک دارای کاستی هایی است که متوجه اینجانب بوده و البته در صورت مجال و زمان بیشتر می توانست از آنچه اکنون هست، بهتر باشد. از خوانندگان محترم استدعا دارم نقایص و کمبودهای آن را به دیده اغماض بنگرند و این حقیر را از راهنمایی و ارشاد بهره مند سازند.

مقدمه

پس از آن که بانگ پرطنین (( ان اکرمکم عند الله اتقیکم )) از نهاد قرآن و مذهب اسلام در شبه جزیره عربستان بلند شد، باب جدیدی در تاریخ تمدن عالم بازگردید، وطولی نکشید که تعالیم ارزشمند اسلامی که جامعه بشری، ناگزیر از فرا گرفتن آن بود ، در عالم منتشر گشت و آفتاب حقیقت در آفاق درخشیدن گرفت . چون تعالیم ادیان گذشته با خرافات توأم شده و اتباع دولت های ساسانی ورومی از جور و ستم طبقات مختلف سخت ناراضی بودند، ناگزیر بایستی انقلابی پدید می آمد، که اصل حکومت طبقاتی را متزلزل و پایه مساوات و برادری را استوار می کرد. بعد از انقراض دولت ساسانی، دین اسلام مردم را به پرستش خدای واحد و تعقل درآثار و قدرت خالق یگانه و رعایت عدل و برهم زدن امتیازات طبقاتی دعوت کرد و توانست سده ها در قلوب مردم جای گیرد فلاسفه و دانشمندان بزرگی در مکتب آن پرورش یافتند و هر روز حقیقت آن نمایان تر گشت.

تعالیم اسلام مستقیم و چه غیرمستقیم، خدمات شایانی را به جامعه بشری نمود که تمدن امروز را می توان دنباله تمدن اسلام دانست، اما چون انقلابی بزرگ علیه رسم و آداب گذشته و جهادی علیه تمامی امتیازات طبقاتی و نژادی بود و اجرای آن برای کسانی که زمام امور را در دست گرفتند چنان که بایست، میسر نگشت، بیشتر خلفای اسلامی به اندیشه و بنیاد اصول اسلام پی نبرند و هنوز تحت تأثیر آداب و رسوم جاهلیت بودند. به همین دلیل بود که در زمان حضرت علی (ع) که تربیت یافته دامان حضرت رسول (ص) بود و می خواست در زمان خلافت خود اصول کلی اسلام را به مورد اجرا گذارد، دچار مخالفت های سخت شد و فرصت نکرد که آب رفته را به جوی باز آورد، قدرت به دست بنی امیه افتاد و حکومت دمکراسی اسلام ، تبدیل به حکومت امپراتوری شد و آتش کینه های نژادی و قبیله ای ، که خاص ایام جاهلیت بود، مشتعل گشت.

احکام سهل و ساده اسلام موجب شد که ایرانیانی بسیار به آن بگروند، اما رفتار بنی امیه و تعصب نژادی آنان ، که از ایرانیان مسلمان جزیه می خواستند و آنان را در ادارات نمی پذیرفتند و به چشم حقارت به آنان می نگریستند، تنفر و کینه ایرانیان را برانگیخت. اعراب بادیه نشینی که احکام دین اسلام را زیرپا می گذاشتند و تعصب را جایگزین تعقل نمودند. اینک می خواستند برایرانیان فرهیخته حکومت کنند. این موضوع سبب گشت که ایرانیان درصدد چاره برآیند و به دنبال آن حرکت های گوناگون از آن جمله می توان به حرکات زیر اشاره کرد :

قیام مختار ثقفی، نهضت زیدیان، نهضت ابومسلم خراسانی، نهضت راوندیان، نهضت به آفریدیان، نهضت سنباد ، استاذسیس، نهضت سپیدجامگان، قیام اسحاق ترک که از طرفداران ابومسلم بود و به خون خواهی او برخاست، قیام شیخ شریک بن شیخ، و حرکت های دیگری نیز به وقوع پیوست که در پیرامون مباحث رساله به آنها اشاره شده است همچون بابک، افشین، مازیار.

رساله حاضر در پنج بخش اصلی به نگارش درآمده است. در بخش نخست به پنج فصل در زمینه جغرافیای آذربایجان اشاره می گردد.

فصل اول به وجه تسمیه و پیشینه تاریخی آذربایجان از نظر مورخان و جغرافی نویسان پرداخته می گردد. فصل دوم به موقعیت آذربایجان در عهد باستان اختصاص دارد. فصل سوم آذربایجان در دوره اسلامی و نحوه فتح آن بررسی می گردد. در فصل چهارم موقعیت و وسعت آذربایجان در حال حاضر مورد بحث و تحلیل قرار می گیرد و در فصل پنجم به پیشینه و موقعیت جغرافیایی قلعه کلیبر یا جمهور پرداخته است.

در بخش دوم به بررسی تحولات ایران بعد از اسلام از نظر نهضت های مذهبی ، سیاسی ، در ایران باستان و دوره اسلامی در سه فصل مجزا می پردازد. در فصل اول نهضت های مذهبی در ایران باستان و تاثیر آنها در دوره اسلامی همچون مانی، مزدک و خرّمی تحلیل و بررسی می گردد. فصل دوم به دلایل بروز نهضت های سیاسی در دوران بنی امیه و بنی عباس اختصاص یافته است. و درآخر بخش فصل سوم به علل سکوت آذربایجان تا قبل از بابک پرداخته شده است.

در بخش سوم افکار و دیدگاههای بابک در پنج فصل جداگانه مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. فصل اول بابک را از نظر منابع تاریخی تحلیل می کند. فصل دوم دامنه حرکت بابک از لحاظ اینکه چه واژه ای می توان برای آن نسبت داد، همچون نهضت قیام، جنبش و یا غیره بررسی می شود. در فصل سوم شخصیت بابک از همه جوانب بررسی می گردد. فصل چهارم اختصاص به گرایشات سیاسی و نظامی وی ( مخالفت یا موافقت با خلافت ) پیدا کرده است. فصل پنجم نیز نگرش های اعتقادی و فکری بابک را با استناد به منابع معتبر به نقد و بررسی می کشیم.

بخش چهار رساله حاضر که از جمله بخشهای اصلی می باشد، به زندگانی بابک و درگیری های وی با خلافت عباسی در پنج فصل پرداخت شده است. فصل اول به دوران کودکی بابک و اصل و نصب وی پرداخته شده است. در فصل دوم آشنایی وی با جاویدان بن شهرک یکی از رهبران خرّم دینان مورد بررسی قرار می گیرد. فصل سوم اختصاص به جانشین شدن بابک به جای جاویدان دارد. در فصول چهارم و پنجم درگیری های بابک را با خلفای عباسی ( مأمون و معتصم ) و سرداران آنها را تحلیل و بررسی می گردد.

در بخش آخر و پنجم این رساله در چهار فصل به اثبات روابط بابک با افشین و مازیار و همچنین سرانجام وی و نقد و بررسی نهضتش می پردازد. در فصل اول براساس استناد به منابع رابطه افشین با بابک و درگیری های وی بررسی می گردد. در فصل دوم گرفتاری و عاقبت بابک مورد بحث قرار گرفته است. فصل سوم نیز به رابطه مازیار و بابک و اثبات وجود این رابطه اختصاص دارد. در فصل چهارم نیز نهضت بابک نقد و بررسی می گردد، پس از نگارش این پنج بخش به قسمت آخر رساله می رسیم که تشکیل شده است از نتیجه گیری، پیوست ها، فهرست منابع و مآخذ و چکیده  انگلیسی.

مقاله و پروژه و تحقیق ها به صورت فایل ورد و قابل دانلود می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد. ضمنا همان لحظه لینک دانلود به ایمیل شما ارسال می گردد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید