عنوان

مقاله نظریه های گرایش های سیاسی

تعداد صفحات:۴۸

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

گرایش به معنای جهت­گیری کلی و ارزش­گذاری نسبت به موضوع معینی نظیر موافقت یا مخالفت نسبت به چیزی، درست یا غلط پنداشتن و… است (آلافیلیپ، ۱۳۷۹: ۳۳). گرایش­های سیاسی متفاوتی در هر جامعه­ای وجود دارد که پیامدهای گسترده­ای برای کشور و سرنوشت آن خواهد داشت. بنا به گفته­ی مانهایم آن­چه برای هر جامعه­ای اهمیت بنیادی دارد، عبارت است از بازشناخت انواع گوناگون شناسایی، همچنین تجزیه و تحلیل تغییر جهت­های حاصل در مناسبات اجتماعی که از راه شناسایی حاصل می‌شود. فهم کامل نمودهایی از این دست به ایجاد مفهوم و دریافت دقیق­تر نقش عقاید در جنبش­های سیاسی و اجتماعی می­انجامد (مانهایم، ۱۳۵۵: ۱۹). پس یکی از کاستی‌های زمان خود را باید این بدانیم که آن شیوه­های اندیشه­ای که به واسطه­ی آن­ها به قطعی­ترین تصمیم­های خود می‌رسیم و به یاری آن­ها در پی تشخیص و هدایت سرنوشت سیاسی و اجتماعی خویشتن­ایم، همچنان ناشناخته و به همین سبب دور از دسترس کنترل عقلی و سنجش باقی مانده­اند (مانهایم، ۱۳۵۵: ۲۱). بنابراین همان­طور که ذکر شد در هر جامعه­ای (متناسب با شرایط و فرهنگ­های متفاوت) گرایش­های سیاسی مختلفی نظیر محافظه­ کاری، رادیکالیزم، لیبرالیسم و غیره نیز وجود دارد. در ابتدا به طور مختصر به دیدگاه مانهایم در رابطه با گرایش­های سیاسی می­پردازیم: وی با عناوین ایدئولوژی و اوتوپیا به محافظه­کاری و لیبرالیسم اشاره می­کند. به گفته­ی مانهایم از یک سو گرایش به نگاهداشت وضع موجود و از سوی دیگر، گرایش به دگرگون­سازی وضع موجود احساس می­شود. اقدام به نگاهداشت، موجب ایجاد «ایدئولوژی­ها» می­گردد؛ تا اندیشه را با آرمانی جلوه­گر ساختن و تأکید فزونمایه بر عوامل ایجادکننده­ی ایستایی و ثبات به خطا افکند. توجه به تغییر نیز بنیاد پیدایش «اتوپیا» است که هم بر آینده ارج می­نهد و هم عوامل رهبری­کننده به دگرگونی را گرامی می­دارد (مانهایم، ۱۳۵۵: ۶). حال به منظور درک عمیق­ترگرایش­های سیاسی ناگزیریم به بحث احزاب و ایدئولوژی­های سیاسی نیز بپردازیم چراکه؛ حمایت از احزاب سیاسی متفاوت، نمود عینی گرایشات سیاسی افراد است.

منظور از حزب سیاسی؛ گروهی سازمان­یافته از مردم با حداقل عقاید و هدف­های سیاسی مشترک است که در تکاپوی تأثیرگذاری در سیاست عمومی هستند. احزاب سیاسی نقش حیاتی در ساختار دموکراسی دارند. دموکراسی بدون احزاب سیاسی غیرقابل تصور است، اما ممکن است احزاب سیاسی در کشوری وجود داشته باشند که فاقد دموکراسی است (Motlosa & Shale, 2008: 6). ایدئولوژی­­های حزبی نیز به فلسفه اجتماعی یا بینش و دیدگاه جهانی اشاره دارد که به واسطه آن موقعیت­های سیاسی، برنامه­ها و بیانیه­های­ احزاب حمایت می­شوند. ایدئولوژی­های سیاسی، تأثیرگذار و الهام بخش کنش سیاسی افراد هستند (Motlosa & Shale, 2008: 8). در یک دسته­بندی می­توان احزاب سیاسی را بر روی طیفی از راست به چپ قرار داد. در زیر به ایدئولوژی­های هریک اشاره می­کنیم: ایدئولوژی­های سیاسی جناح راست عبارتند از: تمایل به اقتدار، اهمیت سلسله مراتب، نظم، وظایف، سنت و ملی­گرایی. در سوی دیگر، جناح چپ قرار دارد با ایدئولوژی­هایی چون: تمایل به آزادی، برابری، پیشرفت، اصلاحات و تمایلات و احساسات بین­المللی. در ادامه به ایدئولوژی­های هریک از گرایش­های سیاسی فاشیسم، محافظه­کاری، لیبرالیسم و سوسیالیسم اشاره می­کنیم.

ایدئولوژی­های سیاسی

(Motlosa & Shale, 2008: 9)

نکته با اهمیت در رابطه با گرایش­های سیاسی، نقش ارزش­هاست. ارزش­ها به­طور فزاینده­ای در رابطه با گرایش­های سیاسی اهمیت می­یابند. افراد از ارزش­های­شان برای سازماندهی و اولویت دادن به باورها و احساسات­شان در رابطه با موضوعات سیاسی استفاده می­کنند. همچنین برای ایجاد و توجیه تصمیمات سیاسی و برقراری ارتباط با سیاست نیز ارزش­های آنان اهمیت می­یابد. در واقع بسیاری از محققان ارزش­ها را بلوک­های ساختمانی یا اصول زیربنایی ایدئولوژی­های سیاسی دانسته‌اند (H. Schwarts, E. Hilbi & Haubrich, 2011: 537).

واژه های کلیدی: گرایش­های سیاسی ، تصمیمات سیاسی ، ایدئولوژی­های سیاسی ، لیبرالیسم ، سوسیالیسم

فهرست مطالب

چکیده ۴
۱ – طرح مسئله ۷
۲-۱ دیدگاههای مربوط به گرایش‌های سیاسی ۸
۱-۲-۱ تعریف مفهوم نگرش ۸
۱-۲-۲ ابعاد و انواع گرایش‌های سیاسی ۱۳
۲ – نظریه‌های مربوط به گرایش سیاسی ۱۶
۲-۱نظریه های تضادگرا ۱۶
۲-۲-۲ نظریه های کارکردگرا ۲۲
۳-۲-۲ نظریه های مکتب کنش متقابل نمادین ۲۷
۴-۲-۲ نظریه روانشناختی و جنبشهای اجتماعی ۳۰
۵-۲-۲ جمع بندی نظریه های مرتبط با گرایشهای سیاسی ۳۲
فهرست منابع ۳۵

منابع

– آرونسون، الیوت (۱۳۸۲) روانشناسی اجتماعی، ترجمه حسین شُکرکُن، انتشارات رشد، تهران.

– آشوری، داریوش (۱۳۵۴) فرهنگ سیاسی، چاپ هفتم، انتشارات مروارید، تهران.

– آشوری، داریوش (۱۳۶۶) دانشنامه سیاسی، انتشارات سهروردی، تهران.

– آلافیلیپ، دانیل؛ کامی­یری، کارمل و دیگران (۱۳۷۹) درآمدی بر روانشناسی اجتماعی (مجموعه ضرورت­های جامعه­شناسی روانی)، ترجمه مرتضی کتبی، نشر نی، تهران.

– ابوالحسنی، سید رحیم (۱۳۸۴) نگرش و گرایش سیاسی مردم (اصلاح­طلبی یا محافظه­کاری)، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره ۹، صفحات: ۴۱-۱٫

– اخوان کاظمی، بهرام (۱۳۸۴) بررسی و نقد نظریه عدالت جان راولز، کتاب نقد، شماره ۳۷، صفحات ۱۸۰-۱۵۱٫

– ازکیا، مصطفی؛ دربان آستانه، علیرضا (۱۳۸۹) روش­های کاربردی تحقیق، چاپ دوم، انتشارات کیهان، تهران.

– اسلامی، شهلا (۱۳۸۷) تحول نظریه­ی عدالت رالز از عدالت اخلاقی به عدالت سیاسی، پژوهش­های فلسفی، شماره سیزدهم، صفحات ۳۴-۵٫

– امام جمعه­زاده، سید جواد؛ اخجسته، جمیل (۱۳۹۰) شاخص­های عدالت سیاسی و راهکارهای تحقق آن، مجله علمی تخصصی پژوهش­های سیاسی، سال اول، شماره دوم.

– امیراحمدی، هوشنگ (۱۳۸۱) جامعه سیاسی، جامعه مدنی و توسعه ملی، انتشارات نقش و نگار، تهران.

– طرح مسئله

در جوامع مدرن و پیچیده امروزی یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی، نهاد یا نظام سیاسی است که نقش تعیین کننده­ای در همه ابعاد جامعه ایفا می‌کند؛ در نتیجه از جوانب مختلف، زندگی انسان­ها را تحت تأثیر قرارمی­دهد. به عنوان مثال، یکی از مهم­ترین نقش­ه ای نظام سیاسی کنترل و توزیع منابع کمیاب اقتصادی و سیاسی در جامعه است، اما سیاست­های اتخاذ شده دولت­ها در این موارد، همه اقشار و طبقات جامعه را یکسان تحت تأثیر قرار نمی‌دهد: این سیاست­ها به بعضی از اقشار جامعه سود فراوانی رسانده، برخی دیگر را تحت فشار قرار می­دهد. این وضعیت، اقشار و طبقات جامعه را به واکنش وامی­دارد، بطوری­که برخی از افراد، از سیاست­ها و برنامه­ های دولت بسیار خشنود و راضی شده و نگرش و گرایش مثبت نسبت به آن نشان داده و از آن طرفداری می‌کنند. اقشار دیگر که سیاست­های دولت به آن­ها کمتر نفع می‌رساند، یا حتی آنها را تحت فشار قرار داده و به آن­ها آسیب می­رساند از نظام سیاسی ناراضی شده و نگرش یا گرایش منفی نسبت به آن نشان می‌دهند. گروه­های اخیر ممکن است احساس تبعیض و بی‌عدالتی کرده، خواهان تغییر در سیاست­های دولت و یا حتی خود نظام سیاسی شوند.

در نتیجه، اقشار مختلف جامعه در اثر سیاست­های مربوط به نحوه توزیع منابع و عوامل متعدد دیگر به گرایش­های سیاسی مختلفی نظیر اصلاح‌طلبی، محافظه­کاری و افراط­گرایی تمایل می­یابند، که رفتارهای شهروندان را متأثر می‌سازد. بر همین اساس، مطالعه گرایش­های سیاسی مردم برای مجریان و دست­اندرکاران برنامه­ریزی اجتماعی اهمیت و فایده چشمگیری دارد. علاوه بر این، به منظور پیش‌بینی رفتار شهروندان نیز مطالعه گرایش­های سیاسی آنان اهمیت بسزایی دارد. به علت همین گرایش‌های مختلف است که در جوامع امروزی احزاب و گروه­های سیاسی مختلفی با گرایش­ها و ایدئولوژی­های سیاسی مختلف چون احزاب رادیکال، اصلاح طلب و محافظه کار و غیره شکل می‌گیرد و بخشی از مردم از هرکدام از آن­ها طرفداری می‌کنند.

همان­طور که گفته شد، عوامل متعددی بر شکل­گیری گرایش سیاسی افراد تاثیرگذارند: عواملی چون سن، جنسیت، تمایل به سنت­گرایی/تجدد، نوع رسانه­های مورد استفاده، گروه­های مرجع و عوامل متعدد دیگر بر نوع گرایش سیاسی افراد نسبت به نظام سیاسی حاکم، که همه آن­ها در یک تحقیق قابل بررسی نمی­باشد. از این­رو تمرکز پژوهش حاضر بر احساس عدالت و تأثیر آن بر گرایش­های سیاسی افراد است. به عبارت دیگر، متغیر مستقل اصلی پژوهش احساس عدالت از سوی مردم و متغیر وابسته اصلی انواع گرایش‌های سیاسی افراد است.

۲-۱ دیدگاه­های مربوط به گرایش‌های سیاسی

نظریات محدودی در رابطه با گرایش­های سیاسی، به معنی اخص کلمه، ارائه شده است. اما از آنجا که نظریات مطرح شده درباره فرهنگ سیاسی، گرایش­های سیاسی را در بردارد، نظریات مربوط به فرهنگ سیاسی نیز در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار می­گیرد.

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .