عنوان

مقاله مصونیت نمایندگان دولت ها

تعداد صفحات: ۶۲

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

با ظهور پدیده سازمان های بین المللی، حقوق و روابط سیاسی از انحصار روابط فیمابین دولت ها به نمایندگی نزد تابعان حقوق بین الملل تعمیم یافته است.

قواعد حاکم بر روابط دیپلماتیک دو جانبه قواعد عرفی با پیشینه طولانی بوده است که در کنوانسیون ۱۹۶۱ تدوین یافته است و سپس در کنوانسیون های ۱۹۶۳ و ۱۹۶۹ برای سایر نمایندگان دولت ها پیگیری شده است. کنوانسیون های وین مهمترین اسناد بین المللی در زمینه مصونیت نمایندگان دولت ها است که بر اساس مطالعه تطبیقی گسترده طی سالیان متمادی فراهم آمده است. تهیه کنندگان کنوانسیون با بررسی نظام های مختلف حقوقی و مقایسه قواعد و مقررات آنها در زمینه مصونیت ها و مزایای مورد نیاز برای بهتر تحقق یافتن وظایف نمایندگان دولت ها، اصول و قواعدی را که درخور با این موضوع بوده است و قابل قبول برای کشورها و نظام های مختلف بوده ارائه کرده اند.

مصونیت ها به این دلیل به نمایندگان دولت ها و ماموریت های اعزامی اعطا می شود تا آنان بتوانند با اطمینان کامل به انجام وظایف پیش بینی شده بپردازند. دارندگان مصونیت موظف اند مقررات و قوانین دولت پذیرنده را مراعات نموده، از مداخله در امور داخلی آن دولت بپرهیزند. چنانچه این دو اصل را رعایت ننمایند و به اعمالی مبادرت ورزند که مغایر با وظایف آنان است از مصونیت های اعطایی سوء استفاده کرده اند. اخراج شخص به عنوان عنصر نامطلوب، سلب مصونیت اختیاری و قطع روابط دیپلماتیک، ضمانت اجرای سنتی سوء استفاده از مصونیت هاست. ولی با گسترش و تنوع سوء استفاده ها می توان مواردی چون؛ شدت عمل در اعلام شخص به عنوان عنصر نامطلوب، سلب مصونیت اجباری، کاهش تعداد اعضای مأموریت های دیپلماتیک و توسعه بیمه های اجباری را در کاهش و یا جلوگیری از سوء استفاده ها مدنظر قرار داد.

هر کشوری خود و به تبع آن مقامات حکومتی او که دارای گذرنامه و روادید سیاسی باشند، در کشور دیگر از سه نوع مصونیت برخوردارند: مصونیت از تعرض، مصونیت قضایی و مصونیت اجرایی. البته به شرطی که ماهیت و هدف فعالیتهای موضوع‏ مصونیت، صرفا عمل حاکمیتی، غیر تجاری و یا رسمی‏ باشند.

در این مقاله سعی شده است انواع مصونیت ها و به طور اخص مصونیت قضایی مدنی مورد بررسی قرار گیرد و ضمن بیان ابهامات کنوانسیون، استثنائات موجود در کنوانسیون های وین در مورد مصونیت قضایی مدنی نمایندگان مورد توجه قرار می گیرد.

واژگان کلیدی: مصونیت، نمایندگان دولت ها، مصونیت قضایی مدنی، کنوانسیون های وین.

فهرست مطالب

چکیده ۶
مقدمه ۷
مبحث اول: ۱۰
انواع مصونیت نمایندگان دولت ها ۱۰
گفتار اول: مصونیت از تعرض ۱۱
بند اول: مصونیت اماکن ماموریت ۱۲
بند دوم: مصونیت محل اقامت و اموال ۱۴
بند سوم: مصونیت اسناد و ارتباطات ۱۵
بند چهارم: مصونیت اعضاء خانواده نمایندگان دولت ها ۱۶
گفتار دوم: مصونیت قضایی ۱۷
بند اول: مصونیت از تعقیب جزایی ۱۹
بند دوم: مصونیت از تعقیب مدنی ۲۰
بند سوم: مصونیت از ادای شهادت ۲۰
بند چهارم: مصونیت از اقدامات اجرایی ۲۱
گفتار سوم: طریقه سلب، انصراف و استفاده مصونیت ۲۲
بند اول: سلب و انصراف مصونیت قضایی ۲۲
بند دوم: طریقه استناد به مصونیت ۲۴
گفتار چهارم: رویه دیوان بین المللی دادگستری در رابطه با مصونیت ۲۵
بند اول: دعوی جمهوری دموکراتیک کنگو علیه بلژیک : رأی مورخ ۱۴ فوریه ۲۰۰۲ ۲۵
بند دوم: دعوی آلمان علیه ایتالیا : رأی مورخ ۳ فوریه ۲۰۱۲ ۲۸
مبحث دوم:اشخاص برخوردار از مصونیت ۳۰
گفتار اول: اشخاص برخوردار از مصونیت دیپلماتیک ۳۱
گفتار دوم: اشخاص برخوردار از مصونیت کنسولی ۳۲
گفتار سوم: اشخاص برخوردار از مصونیت های کنوانسیون ماموریت های ویژه ۳۳
مبحث سوم:مصونیت از تعقیب مدنی ۳۴
گفتار اول: استثنائات مصونیت مدنی ماموران دیپلماتیک، کنسولی و ماموران ماموریت های ویژه ۳۶
بند اول: استثناء مصونیت دعاوی مدنی مامورین سیاسی ۳۶
بند دوم: استثناء مصونیت دعاوی مدنی مامورین کنسولی ۳۷
بند سوم: استثناء مصونیت دعاوی مدنی نمایندگان دولت در ماموریت ویژه ۳۷
گفتار دوم: بررسی استثنائات مصونیت قضایی مدنی نمایندگان دولت ها ۳۸
بند اول: دعوی راجع به مال غیر منقول خصوصی واقع در قلمرو کشور پذیرنده ۳۸
الف) تعریف اموال غیر منقول: ۳۸
ب) انواع اموال غیر منقول: ۳۹
ج) مالکیت اتباع خارجه نسبت به اموال غیر منقول: ۴۱
د) دلایل توجیهی برای پذیرش استثناء دعوی راجع به مال غیر منقول خصوصی واقع در قلمرو کشور پذیرنده: ۴۳
بند دوم: دعوی راجع به ماترکی که مأمور سیاسی وصی و امین ترکه و وارث یا موصی‌له باشد ۴۴
بند سوم: دعوی راجع به فعالیت‌ های حرفه‌ای یا تجاری مأمور سیاسی در خاک کشور پذیرنده ۴۵
بند چهارم: دعوای ناشی از قراردادی که توسط یک مأمور کنسولی منعقد گردیده بدون تصریح عنوان نماینده ۴۷
بند پنجم: دعوای حقوقی شخص ثالث در مورد خسارات ناشی از تصادف وسیله نقلیه، کشتی و هواپیما ۴۷
مبحث چهارم:قلمرو زمانی و مکانی برخورداری از مصونیت نمایندگان دولت ها ۵۰
گفتار اول: قلمرو زمانی برخورداری از مصونیت های نمایندگان دولت ها ۵۰
بند اول: شروع برخورداری از مصونیت ‌ها ۵۰
بند دوم: پایان برخورداری از مصونیت ‌ها ۵۲
گفتار دوم: قلمرو مکانی برخورداری از مصونیت های نمایندگان دولت ها ۵۴
بند اول: التزامات دولت ثالث نسبت به اعضاء اصلی ماموریت ها ۵۴
بند دوم: التزامات دولت ثالث نسبت به همراهان اعضاء اصلی ماموریت ۵۵
بند سوم: التزامات دولت ثالث نسبت به ارتباطات ۵۵
نتیجه گیری ۵۶
منابع و ماخذ: ۵۹

منابع

میر محمدی، سید مصطفی، مصونیت ها و مزایای هیاتهای نمایندگی دولت ها نزد سازمان های بین المللی، تهران، انتشارات بین المللی الهدی،

صدر، جواد، حقوق دیپلماتیک و کنسولی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۵۵٫

ضیائی بیگدلی، محمد رضا، حقوق بین الملل عمومی، گلشن، چاپ پنجم، ۱۳۶۹٫

دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم از دوره جدید، سال ۱۳۷۷٫

معین زاده، عباس، حقوق دیپلماتیک نوین، وزارت امور خارجه، ۱۳۷۶٫

ضیائی بیگدلی، محمدرضا، اسلام و حقوق بین الملل، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم،

جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش، چاپ نوزدهم، سال ۱۳۸۷٫

ابن القرائ، سفیران، ترجمه پرویز اتابکی، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۶۳٫

کاتوزیان، ناصر، اموال و مالکیت، تهران، نشر میزان، چاپ بیست و ششم، پاییز

کاتوزیان، ناصر، قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، نشر دادگستر، پاییز ۱۳۷۹٫

مقدمه

«حقوق» به تنظیم روابط اجتماعی انسان ها می پردازد. روابط اجتماعی قلمرو وسیعی از رفتار های بشر را در بر می گیرد. روابط ساده خانوادگی، معاملات تجاری، استخدامی و سیاسی میان اتباع یک دولت از یک سو، و دولت متبوع از سوی دیگر، دسته ای از رشته های حقوقی را تشکیل می دهد. روابط حقوقی داخلی به علت وجود قدرت برتر سیاسی کشور یعنی حاکمیت در درون قلمرو یک دولت به راحتی قابل تنظیم است اما هنگامی که رابطه حقوقی از مرزهای سیاسی یک کشور فراتر می رود و رابطه ای با عوامل خارجی مانند اشخاص، اموال، قوانین یا دادگاه های خارجی ایجاد می شود، تنظیم آن به دلیل ارتباط با بیش از یک حاکمیت سیاسی دشوار می نماید. از جمله این روابط خارجی، مناسبات دیپلماتیک است.

کشورهای دنیا از یک سو، ناچار به تعامل و ارتباط متقابل هستند و از سوی دیگر، خواهان آن هستند که تا سر حدّ امکان، اقتدار سیاسی و برتری حاکمیت دولت خویش را حفظ نمایند. بی تردید، جمع این دو خواسته همیشه آسان نیست.

از اصولی که ملل متمدن در طول تاریخ همواره به دید احترام و قداست آن را رعایت نموده اند، اصل مصونیت فرستادگان است. گروسیوس در این باره می گوید: «دو اصل ثابت همواره در قانون ملت ها وجود داشته که به سفیران تعلق دارد. نخست آنکه استقبال از سفیران لازم است و دیگر آنکه باید از هر گونه تعرض سوء نسبت به آنان بر حذر بود.»[۱] تاریخ مملو از ماموریت هایی است که نزد ملل وجود داشته است. حتی در دوره ای که از حقوق بین الملل اثری نبود، سفیران از مصونیت ها و مزایا برخوردار بوده اند و چنانچه قانون این امتیاز را تامین نمی نمود، ادیان با مقدس دانستن مصونیت، تضمین کننده آن بودند.[۲]

بر اساس اصل تعمیم حاکمیت دولت‌ ها، دولت‌ها در قلمروی داخلی خود بر هر چیز و هر کس و هر آنچه اتفاق می ‌افتد، حاکمیت تام دارند. به عبارت دیگر قوانین دولت حاکم سرزمینی در داخل مرزهای سرزمینی‌اش نسبت به همه کس و همه چیز و همه وقایع اجرا می‌شود. اصل حاکمیت سرزمینی یک اصل پذیرفته‌ شده در حقوق بین‌الملل است، اما در ظاهر به نظر می ‌رسد که بر این اصل استثنائاتی وارد شده است که از جمله آنها می توان به مصونیت ها و مزایای نمایندگان دولت ها اشاره کرد. استثناء مورد اشاره یکی از مباحث اساسی و پیچیده حقوق بین الملل است که در روابط بین المللی فیمابین کشورها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در گذشته‌ های دور زندگی ملت‌ها بدون برقراری رابطه با کشورهای دیگر قابل تصور بود؛ اما امروزه نیازهای افراد آنچنان در هم تنیده و روابط میان کشورها تا حدی گسترده شده که به جرات می ‌توان گفت بدون وجود رابطه میان کشورها، ملت‌ها قادر به ادامه زندگی نخواهند بود. اهمیت موضوع، خود به تنهایی توجیه‌گر ضرورت حمایت از کسانی است که مسئول برقراری این روابط هستند. به همین دلیل حتی در طی روزگاران، حتی دوران باستان، کشورها با فرستاده‌ های یکدیگر برخوردی متفاوت با دیگر افراد جامعه داشتند. امروزه که تمدن به ملت ‌ها قبولانده که فقط در سایه قانون می‌توانند زندگی سعادتمندانه‌ ای داشته باشند و در صلح و امنیت زندگی کنند، این حمایت هم جنبه قانونی به خود گرفته و تحت عنوان اصل مصونیت دیپلماتیک مورد توجه کنوانسیون‌های مختلف قرار گرفته است.

مبحث اول:

انواع مصونیت نمایندگان دولت ها

مصونیت به طور کلی بدین معنی است که دارنده آن از تعقیب قانون و ماموران دولت پذیرنده در امان است، و یا به عبارت دیگر قانون و ماموران اجرایی نمی توانند شخص دارنده مصونیت را تعقیب کنند.

از تعریف مقدماتی فوق چنین استنباط می شود که مصونیت استثناء بر اصل است و به این جهت باید به موجب قانون و طبق ضوابط خاص باشد ولی این نتیجه گیری کلی نیست زیرا چنانکه خواهد آمد همه ی مصونیت ها به موجب قانون برقرار نشده اند.

ماموریت (نمایندگی) یک کشور را می توان موسسه یا نهاد یا رکنی از یک کشور دانست که در کشور دیگر استقرار می یابد. ماموریت ها و بطور اخص مامورین، مصونیت خود را از مصونیت دولت ها اخذ می کنند و در واقع مصونیت ماموریت امتداد مصونیت دولت است. [۱]

قاعده مصونیت، هم محل ماموریت و هم شخص نماینده و منزل و خانواده او را در بر می گیرد. ولی عده ای از نویسندگان اولی را به تبعیت از دومی می دانند نه مستقلا، به این معنی که چون فلسفه وجود مصونیت، استقلال و امنیت کامل شخص نماینده به منظور حسن انجام وظایف او است، مصونیت به شخص داده می شود. اما این استقلال کافی نخواهد بود مگر آنکه خانواده و خانه و محل کار او هم مصون از تعرض باشند.

بعضی دیگر محل کار نمایندگان را بطور مستقل مشمول مصونیت دانسته اند به این دلیل که در آنجا اسناد دولت فرستنده نگهداری می شود که حفظ و حراست آن به نفع روابط دو دولت است. طبق یک عقیده دیگر که حد وسط دو نظر بالا است، مصونیت محل سفارت مستقل از مصونیت شخص نماینده است، ولی مصونیت منزل نماینده و خانواده او به تبع شخص اوست. مصونیت محل سفارت به سبب وجود مدارک و اسناد دولت فرستنده است و ارتباط به شخص سفیر ندارد ولی مصونیت منزل به خاطر این است  که امنیت شخص نماینده بدون آن میسر نیست.

[۱] – Dembinski:Op, Cit, pp.27-28.

[۱]  – شامی، علی حسین، الدبلوماسیه، دارالعلم للملابین، الطبعه الثانیه، ۱۹۹۴، بیروت، ص ۴۲۶

[۲]  – میر محمدی، سید مصطفی، مصونیت ها و مزایای هیاتهای نمایندگی دولت ها نزد سازمان های بین المللی،تهران، انتشارات بین المللی الهدی، ۱۳۷۸، ص ۱۵

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .