عنوان

مقاله اقتصاد شهری

تعداد صفحات: ۶۰

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

علم اقتصاد رشته ­ای با  هویت مستقل و مجزای علمی است که از  پیچیدگی موضوع و ماهیت متحول برخوردار می باشد. این علم به دو شاخه اصلی اقتصاد خرد و اقتصاد کلان تقسیم شده است که در این میان اقتصاد شهری به عنوان یکی از رشته­های تخصصی اقتصاد و زیر مجموعه ای از این دو شاخه است، که در آن اقتصاددانان با استفاده از ابزارهای اقتصادی، مسایل و مشکلات یک منطقه شهری را مورد بررسی و ارزیابی قرار می­دهند.

موضوعات اصلی اقتصاد شهری را می توان در ۶ موضوع دسته بندی کرد: ۱- نیروهای بازار در توسعه شهرها، ۲- کاربری زمین در داخل شهرها، ۳- حمل و نقل شهری، ۴- مشکلات و مسائل شهری و مسائل عمومی، ۵- مسکن و سیاست عمومی، ۶- هزینه­ها و مالیات دولت محلی.

در سال­های اخیر به دنبال شکست استراتژی های توسعه اقتصادی از بالا به پایین، اندیشمندان این رشته در پی یافتن راه­حل­هایی جهت حل مشکلات اقتصادی جوامع شهری بوده­اند. در این میان استراتژی توسعه اقتصاد محلی با رویکرد محلی به توسعه و از بین بردن چالش­های اقتصادی در سطح محلی به عنوان یک رویکرد موفق شناخته شده است.

این رویکرد بخش­های­ دولتی، خصوصی و جامعه مدنی را به مشارکت و همکاری جهت پیداکردن راه­حل­های محلی برای چالش­های اقتصادی مشترک تشویق می­کند. فرایند توسعه اقتصاد محلی به دنبال توانمند­سازی مشارکت­کنندگان محلی است تا به طور موثر از سرمایه­گذاری تجارت، نیروی کار، سرمایه و منابع محلی دیگر برای رسیدن به اولویت­های محلی (به عنوان مثال جهت ترویج مشاغل با کیفیت، کاهش فقر، تولید مالیات شهری) استفاده کنند. در این دیدگاه حکومت­های محلی نقشی اساسی در توسعه اقتصاد محلی ایفا می­کنند و یکی از اهداف مهم این سیاست نیز ارتقاء جایگاه حکومت­های محلی در توسعه اقتصاد محلی می­باشد.

همانطور که قبلاً نیز اشاره گردید امروزه شهرها جایگاه مهمی در توسعه اقتصاد ملی به عهده دارند، بنابراین اندیشمندان حوزه اقتصاد شهری به دنبال اتخاذ شیوه­های جدید در توسعه اقتصاد شهری و افزایش نقش آن در توسعه اقتصاد ملی می­باشند. اما با توجه به مشکلات پیش رو در بخش­های گوناگون اقتصاد شهرها حل این مشکلات برای توسعه در اولویت قرار دارد. نظام درآمدی حکومت­های محلی از جمله این بخش­هاست که با توجه به افزایش روزافزون جمعیت شهرها با چالش­های فراوانی روبه رو گردیده است. کسب درآمدهای پایدار دغدغه­ای است که ذهن تمامی مدیران شهری را به خود مشغول ساخته است.

واژه های کلیدی: اقتصاد شهری، بازارهای تشکیل دهنده اقتصاد شهری، توسعه اقتصاد محلی، مالیه شهری، نظام درآمد شهرداری ها

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۷
علم اقتصاد و شاخههای اصلی آن ۸
تعریف اقتصاد شهری ۹
بازارهای تشکیل دهنده اقتصاد شهری ۱۰
۱- بازار زمین ۱۱
۲-بازار کار یا سرمایه انسانی ۱۲
۳-بازار سرمایه ۱۲
نظریه ی پایه ی اقتصادی شهر ۱۳
توسعه اقتصاد محلی ۱۴
۱-تعریف توسعه اقتصاد محلی ۱۵
۲-فراهم سازی محیط کسب و کار توانمند ۱۷
۳-فرایند برنامه ریزی استراتژیک توسعه اقتصاد محلی ۱۸
۴-نقش حکومتهای محلی (شهرداریها) در توسعه اقتصاد محلی ۲۰
شهرها و مشکلات اقتصادی ۲۱
رابطه اقتصاد شهری با ترکیب نظام درآمد شهرداریها ۲۲
الف:شهرداری ۲۳
شهرداری ۲۳
وظایف شهرداریها در ایران ۲۴
مالیه شهری ۲۵
شهرداریها از نظر مالی چه نوع مؤسساتی هستند؟ ۲۶
درآمد پایدار ۲۶
ب: نظام درآمد شهرداریها ۲۸
منابع درآمدی و شیوههای تأمین مالی در شهرداریها ۲۸
۱- مالیات محلی ۳۱
۱-۱- مالیات بر دارایی ۳۵
۱-۱-۱- مالیات بر ارزش زمین ۳۷
۱-۱-۲- مالیات بر درآمد ۳۹
۱-۲- مالیاتهای زیست محیطی (سبز) ۳۹
۲- عوارض و بهای خدمات شهری ۴۰
۳- کمکهای میان حکومتی ۴۱
۴- استقراض و انتشار اوراق قرضه شهری ۴۴
جمع بندی ۴۷
منابع و مآخذ ۵۰

 منابع

 علوی، سیداسحاق.۱۳۹۲٫ کلیات علم اقتصاد، در دست چاپ.

بهکیش، محمد مهدی.۱۳۸۱٫ اقتصاد چیست؟،تهران، نشر نی.

پندیک، رابرت اس و دانیل ال.رابینفیلد.۱۳۸۸٫ اقتصاد خرد،مترجم:­ احمد ذیحجه­زاده، تهران، انتشارات سمت.

زنگنه، یعقوب. ۱۳۸۸٫ درآمدى بر اقتصاد شهرى، ناشر دانشگاه تربیت معلم سبزوار، نشر چاپار، چاپ اول، سبزوار.

استیگ اینمارک.۱۳۸۶٫ سیستم‌های ثبت، زیر ساخت اجرای سیاست‌های زمین، مترجم: روح ا… رضوی، مجموعه مقالات مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت ایران.

عابدین درکوش، سعید.۱۳۸۰٫ درآمدی به اقتصاد شهری، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ سوم.

عابدین درکوش، سعید.۱۳۸۲٫ مدیریت مالی شهر، فصلنامه مدیریت شهری، سال چهارم، شماره ۱۳٫

قره نژاد، .۱۳۷۷٫ مطالعه تأثیرگذاری تقاضا بر اقتصاد توریسم، مجموعه مقالات منتشره در ویژه نامه سمینار اصفهان وجاذبه­های ایرانگردی و جهانگردی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان.

روزبهان، محمود. ۱۳۸۷٫ تئوری اقتصاد کلان ۱،گیلان، انتشارات گیلان.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.۱۳۸۸٫ سیاست‌های اقتصادی مسکن، بایدها و نبایدها.

آخوندی، نادر، شهیدی، آمنه و وجیهه کاجی اصفهانی.۱۳۹۰٫ عبور از مسکن شروع اقتصاد شهری، مشهد، اولین کنفرانس اقتصاد شهری ایران.

هادی زنوز، بهروز.۱۳۸۸٫ مبانی نظری نظام درآمدی شهرداری ها، فصلنامه اقتصاد شهر، شماره دوم.

اندیشکده صنعت و فناوری (آصف).۱۳۸۷٫ سند شناخت صنعت فرهنگی، قم، اداره کل تبلیغات اسلامی.

طاهری، ابوالقاسم.۱۳۷۷٫ اداره امور شهرداری ها، تهران، انتشارات قومس.

عزتی، مرتضی.۱۳۸۷٫ توسعه منابع درآمدی شهرداری­ها و تأمین مالی پروژه­های شهری، تهران، مرکز پژوهش های اقتصاد.

مقدمه

اقتصاد شهری یکی از رشته­های تخصصی اقتصاد است که در آن اقتصاددانان با استفاده از ابزارهای اقتصادی، مسایل و مشکلات یک منطقه شهری را مورد بررسی و ارزیابی قرار می­دهند.(عابدین درکوش،۱۳۸۰،۲)

سولیوان اقتصاد شهری را چنین تعریف کرده است: اقتصاد شهری مطالعه­ی انتخاب مکانی بنگاه­ها و خانوارهاست. شاخه­های دیگر اقتصاد، جنبه­های مکانی تصمیم­گیری را نادیده انگاشته و فرض راحت و غیرواقع بینانه­ای را به کار می­برند که تمام تولید و مصرف در یک نقطه از مکان انجام می­شود. در مقابل، اقتصاد شهری به بررسی موضوع کجایی انجام فعالیت­های اقتصادی می­پردازد. در اقتصاد شهری، یک سرپرست خانوار انتخاب می­کند که کجا کار کند. به همین منوال، یک بنگاه به انتخاب محل احداث کارخانه، اداره یا فروشگاهش می­پردازد.(سولیوان،۱۳۸۶،۳-۲)

در اقتصاد ­­شهری چگونگی تولید وتوزیع کالاها وخدمات، نه تنها در داخل یک شهر، بلکه بین شهرها و مناطق شهری بررسی می­شود.(عابدین درکوش،۱۳۸۰،۳)

موضوعات اصلی اقتصاد شهری را می­توان در ۶ موضوع دسته بندی کرد: ۱- نیروهای بازار در توسعه شهرها، ۲- کاربری زمین در داخل شهرها، ۳- حمل و نقل شهری، ۴- مشکلات و مسائل شهری و مسائل عمومی، ۵- مسکن و سیاست عمومی، ۶- هزینه­ها و مالیات دولت محلی (مالیه شهری).(سولیوان،۱۳۸۶،۲۲)

در علم اقتصاد شهری سعی می­شود برای توضیح مسائل شهری­، ابزارهای اقتصادی به کار گرفته شود، نه اینکه شهر را در مطالعات اقتصادی وارد کنند. اقتصاد شهری بر خلاف علم اقتصاد مجرد، به کارگر به عنوان یک عامل تولید کننده نگاه نمی­کند بلکه او را به عنوان یک مصرف­کننده، یک رأی دهنده، فردی که موجب شلوغی، موجب آلودگی محیط می­شود و بالاخره فردی که درگیر مسائل و مشکلات شهری است می­نگرد. اقتصاد شهری هم مسائل بین شهری و هم مسائل درون شهری را مورد بررسی قرار می­دهد. (قره نژاد،۱۳۷۷)

علم اقتصاد و شاخه ­های اصلی آن

دو قرن و اندی از عمر علم اقتصاد به عنوان رشته ­ای دارای هویت مستقل و مجزای علمی می­گذرد. با این حال، به علت پیچیدگی موضوع و ماهیت متحول این رشته تعریف واحد و جامعی از آن در دست نیست.(با تلخیص از علوی،۱۳۹۲) بنابراین در ادامه به چند تعریف از این رشته از دیدگاه اندیشمندان گوناگون اشاره می­گردد:

آلفرد مارشال اقتصاددان برجسته قرن نوزدهم در کتابش، مبانی علم اقتصاد، اقتصاد را مطالعه بشر در مسیر عادی زندگی می­خواند. او می­گوید «این علم در واقع آن قسمت از مطالعه جوامع انسانی است که از دیدگاه اجتماعی رفاه مادی بشر را تأمین می­کند. »( Marshall,1920) آدام اسمیت اقتصاد را علم ثروت می­داند و کتاب پرارزشش را نیز « ثروت ملل» نام نهاد. لیونل­رابینز اقتصاددان انگلیسی اقتصاد را علم تخصیص منابع محدود می­داند. رابینز می­گوید اقتصاد «علمی است که به بررسی رفتار بشری به عنوان رابطه میان اهداف و وسایل محدود که می­توانند استفاده دیگری نیز داشته باشند می­پردازد. »(Robbins,2007)

اقتصاد به دو شاخه اصلی تقسیم شده است: اقتصاد خرد و اقتصاد کلان. در اقتصاد خرد در زمینه رفتار واحدهای اقتصادی از جمله مصرف کنندگان، کارگران، سرمایه­گذاران، مالکان زمین، بنگاه­های تجاری و در واقع هر فرد یا واحدی که نقشی در عملکرد اقتصاد دارد، بحث می­شود. اقتصاد خرد به تشریح چون و چرای تصمیمات این واحدهای اقتصادی می­پردازد.(پندیک و رابینفیلد،۷،۱۳۸۸)

شاخه اقتصاد کلان به بررسی رفتار عمومی بنگاه‌ها و کل نظام اقتصادی می‌پردازد. موضوع اقتصاد کلان رویه دولت­ها و روابط اقتصادی ملت­هاست.(بهکیش،۱۳۸۱) اقتصاد کلان در واقع مطالعه و تجزیه و تحلیل پدیده‌ها و متغیرهای کلی اقتصادی(متغیرهایی مانند سطح کل تولید جامعه و عوامل تشکیل دهنده آن، سطح عمومی قیمت­ها، سطح اشتغال، رشد اقتصادی و متوسط دستمزدها برای تمامی کارگران شاغل در اقتصاد)، بررسی روابط بین آن­ها به منظور پیش بینی و اتخاذ سیاست‌های مناسب در آینده و تصحیح سیاست‌ها و تصمیمات اقتصادی گذشته است.(روزبهان،۱۰،۱۳۸۷)

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .