عنوان

مقاله شایستگی های نیروی کار

تعداد صفحات: ۴۲

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

در مسیر انتقال به شرایط نوین و متغیر فن آوری های جدید صنعتی که بنیان های فلسفی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی جوامع را دچار دگرگونی عمیقی کرده است و جوامع بشری در عمل ویژگی های پست مدرنیسم را در خود آشکار کرده اند، جوامع با چالش های متعدد ناشی از چنین تغییراتی مواجه شده اند. در چنین شرایطی نظام آموزشی جوامع می تواند در همسان سازی، هماهنگی و میانه گزینی دوباره جوامع با وضعیت جدید نقش مهمی را ایفا نماید. در این، رهگذر یکی از مقولات مهم، وظیفه بسیار اساسی و حساس نظام آموزشی در فراهم کردن شرایطی است که در آن نیروهای دانش آموخته بتوانند از مهارتها، توانایی ها و قابلیت های کلیدی و متناسب با نیازها و شرایط دنیای صنعت و مشاغل برخوردار شوند. بررسی رسالت نظام آموزشی یک جامعه در فراهم کردن شرایط رشد و توسعه قابلیتهای افراد در ابعاد مختلف از مباحث اساسی است که می توان از زاویه های مختلف به بررسی آن پرداخت (عزیزی ۱۳۸۲).

به طور مثال خصوصی سازی نظام های آموزشی و ایجاد مهارت و قابلیت هایی متناسب با نیازهای شغلی جوامع یکی از راهبردهایی است که به عنوان پاسخی به فشارها و الگوهایی متغیر جهانی شدن آموزش و پرورش و اشتغال مورد بحث و بررسی قرار گرفته است (مهر علی زاده،۱۳۸۴). این تغییرات در بسیاری از جوامع ماهیت، قالب کار و تقاضای نیروی کار را تحت تأثیر خود قرار داده است و باعث شده تا یک ارتباط تنگاتنگ بین توسعه منـابع انـسانـی و وجود دانـش آموختـگانی که از مهارتهای لازم در خصوص کاربردی کردن دانش خود کسب کرده اند، به وجود آید.

به همین دلیل است که امروزه در جوامع پیشرفته بر یادگیری مبانی عملی مشاغل مورد نیاز در بازار کار و انتقال آموزش به محیط واقعی کار و تاکید بر تجربه اندوزی در ساختارهای مختلف شغلی دارند. شاید توجه به ایجاد و نگهداری مهارت های مورد نیاز نیروی کار در میان کشورهای توسعه یافته هرگز تا این اندازه فراتر نرفته است (عزیزی، ۱۳۸۲).

«در مقابل علارغم رشد قابل ملاحظه نظام های آموزشی در کشورهای جهان سوم  در خلال ربع قرن گذشته، برنامه ریزی در راستای توسعه کشور به صورت مناسبی جهت داده نشده است. در حالی که تعداد زیادی از دانش آموختگان بیکار هستند، میلیونها فرصت شغلی به دلیل ناکافی بودن نیروی انسانی دانش آموخته، کارورزیده و با مهارت مناسب فرو گذار مانده است» (فرش، ۱۹۷۹).

این عوامل باعث شده که امروزه در اقتصاد کشورها کیفیت و ترکیب نیروی انسان کارشناس و توانمند و با قابلیت ها و مهارتهای اساسی و کلیدی مورد نیاز برای بازار کار به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای تعیین کننده رشد و توسعه اقتصادی قلمداد شود.

این مهارتها و شایستگی های کلیدی و اشتغال زا را می توان دانـش، بینش، نـگرش ها و مهارتـهایی دانـست که مـوجب تحرک و پویایـی افـراد در روابـط با دیگران، انتـقال موفق از شـغلی به شـغل دیگر، حـضور مــوثـر در فـعالـیت هـای گـروهی و نـوآوری در حــل مـسائــل می شوند (عزیزی، ۱۳۸۳). اهمیـت این مهارتها از آنجا ناشی میشود که مـوجب قابلیـت تحرک شغـلی بیشتر کـارکنـان می شود و کارکنان با این صلاحیت ها بهتر میتوانند نسبت به تحولات آینده واکنش نشان دهند. و به همین دلیل در اقتصادی که بر عنصر دانایی و آگاهی استوار است، عامل اصلی برتری جوامع بر تخصص، توانمندی و دانش نیروی انسانی فرهیخته و متخصص است که در قالب تشکیل سرمایه انسانی مورد بررسی قرار گرفته است (سهرابی و همکاران، ۱۳۷۶). علاوه بر اینها تحولات اقتصادی دنیای معاصر و تغییر الگوهای تولید انبوه به تولید متغیر، اهمیت سرمایه اجتماعی را در مقایسه با سرمایه انسانی بیشتر نمایان کرده است؛ زیرا در الگوهای تولید متغیر، بحث از مشارکت دسته جمعی افراد، انسانی سازی محیط کار و زندگی، افزایش سطوح مهارتی افراد جدای از طبقه اجتماعی، چند مهارتی ساختن کارگران، افزایش تعهد اجتماعی، برقراری نظم متقابل و اعتماد بین کارگران و کارفرمایان است (صالحی عمران، ۱۳۸۶). به همین خاطر اگر بخواهیم به تمامی ابعاد مهارتهای اشتغال زا و اساسی نیروی کار توجه کافی شود این امر می تواند حتی به تشکیل سـرمایه اجتـماعی نیز منجر شود. لذا این موضوع می تواند مبانی نظری متعددی را تحت پوشش قرار دهد.

واژه های کلیدی:شایستگی بازار کار، نظریه فرافوردیسم، نظریه سرمایه اجتماعی،نظریه اقتـصاد دانش محور و نظریه جهانی شدن

 فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۶
مفهوم شایستگی ۷
نظریه فرافوردیسم ۹
فوردیسم ۹
فرافوردیسم ۱۰
شایستگی های بازار کار در نظریه فرافوردیسم ۱۱
ملاحظات و جمع بندی نظریه فرافوردیسم ۱۲
نظریه سرمایه اجتماعی ۱۴
مؤلفه ها و ابعاد نظریه سرمایه اجتماعی ۱۵
جایگاه نظریه سرمایه اجتماعی در مباحث اقتصادی و مدیریت سازمانی ۱۶
بررسی و نقدی بر نظریه سرمایه اجتماعی ۱۷
اقتصاد دانش محور ۱۹
اقتصاد دانش محور چیست؟ ۱۹
مشخصه های بازار کار و اشتغال در اقتصاد دانش محور ۲۱
شایستگی های نیروی انسانی در اقتصاد دانش محور ۲۲
بحث و بررسی نظریه اقتصاد دانش محور ۲۴
نظریه جهانی شدن ۲۶
بازارکار جهانی و شایستگی های نیروی کار ۲۹
نقدی بر شایستگی های مورد نیاز بازار کار در نظریه جهانی شدن ۳۳
نتیجه گیری ۳۵
فهرست منابع ۳۷

منابع

سهرابی، حمید، پری دخت، وحیدی، هاشمی، سید علی، و نفیسی، عبدالحسین (۱۳۷۶)، عرضه و تقاضای نیروی انسانی متخصص در ایران: تحلیلی از وضع موجود و چشم انداز آینده، تهران: انتشارات سازمان و بودجه.

عزیزی، نعمت اله، (۱۳۸۲)، آموزش و پرورش و بازارکار: آماده سازی جوانان با صلاحیتها و مهارتهای اساسی، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره بیستم، شماره اول، ص۷۰ – ۵۸٫

عزیزی، نعمت اله، (۱۳۸۳)، اشتغال و آموزش عالی، دایره المعارف آموزش عالی، تهران، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، ص ۱۵۳ – ۱۴۵٫

علمی (میلا)، زهرا ، شارع پور، محمود ، حسینی، سید امیر حسین، (۱۳۸۴)، سرمایه اجتماعی و چگونگی تأثیر آن بر اقتصاد، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره ۷۱، ص ۲۹۶- ۲۳۹٫

عمادزاده، مصطفی، شهنازی، روح اله، دهقان شبانی، زهرا، (۱۳۸۵)، بررسی میزان تحقق اقتصاد دانش محور در ایران (مقایسه تطبیقی با سه کشور همسایه)، پژوهش های اقتصادی ایران، سال ششم، شماره ۲، ص ۱۳۲-۱۰۳٫

غفرانی، محمد باقر، (۱۳۷۶)، رسالت های آموزش عالی در دنیای جدید و در ایــران اسلامی، سـمینار منطقه ای آموزش عالی در قرن آینده، تهران.

محمدی، محمد علی، (۱۳۸۴)، سرمایه اجتماعی و سنجش آن، تهران، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

مظفری، سید امیر احمد، مشرف جوادی، بتول، نادریان، مسعود، (۱۳۸۱)، تعیین مهارت ها و شایستگی ها مدیران سازمان تربیت بدنی از دیدگاه خود و ارایه یک الگوی مدیریتی در این زمینه،  نشریه علوم حرکتی و ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی تربیت معلم تهران،  جلد اول، شماره ۱، ص ۱۰۴-۹۲٫

مهر علی زاده، یدالله، (۱۳۸۰)،  جهانی شدن: فرصت ها و تهدیدها، فصلـنامه مـدیریـت و تـوسعه، شـماره هـشتـم.

مهرعلی زاده، یداله (۱۳۸۳)، جهانی شدن و آموزش عالی، دایره المعارف آموزش عالی، تهران، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، ص ۳۵۸- ۳۵۳٫

مهرعلی زاده، یدالّه (۱۳۸۴)، جهانی شدن، تغییرات سازمانی و برنامه ریزی توسعه منابع انسانی، اهواز، دانشگاه شهید چمران.

مقدمه:

گسترش اقتصاد جهانی و تجدید ساختار استراتژیهای اقتصادی و سیاسی در جهان و اهمیت یافتن دانش و اطلاعات، موجب تغییر در نیازمندی های آموزشی و مهارتی در کلیه سطوح سازمانی، صنعتی و خدماتی شده است؛ به همین دلیل، به منظور افزایش ارزش افزوده اقتصادی، توسعه و بهبود در مهارت های فردی و سازمانی کارکنان اجتناب ناپذیر است که این امر در گرو پرورش و توسعه منابع انسانی است، که بایستی به عنوان یک عامل ضروری دائماً بدان توجه خاصی معطوف شود (پورقاز و دیگران، ۱۳۸۸). و این باعث شده تا منابع انسانی به عنوان مفهومی کلیدی در ارزیابی های رقابتی صنایع و سازمان ها محسوب شود.

به طور کلی خیلی از محققان به بررسی ارتباط  بین مدیریت منابع انسانی و عملکرد صنایع در ایجاد ارزش افزوده در عملکرد افراد تاکید فراوانی داشته اند. به همین دلیل یکی از بحث های اساسی مدیریت منابع انسانی توانمند سازی افراد است که این مهم از طریق شناسایی و ارتقای شایستگی ها یا صلاحیت های کارکنان محقق می گردد. رویکرد توجه به کیفیت منابع انسانی بجای تاکید بر کمیت آنان از مسائل مهمی است که مورد توجه مدیران ارشد سازمان ها و صنایع امروزی قرار گرفته است (کرمی و همکاران، ۱۳۸۷). از این رو راجع به رابطه آموزش و صنعت به ویژه مهارت و دانش کارکنان سوالات متعددی به وجود می آید که نمی توان آنها را به صورت ظاهری دنبال کرد و نیاز است که نظریه هایی بررسی شود که رابطه آموزش و اقتصاد را به طور نظامندی بررسی کرده اند.

بخش عمده ای از این نظریه ها محصول عصر نظام تولید فوردیسم می باشد. مانند نظریه سرمایه انسانی و نظریه تعارض. اما گـذر اقتصادی از الگوهای تولید انبوه فوردیسم به تولید متغیر فرافوردیسم باعث توجه به نظریه های دیگری همچون نظریه اقتضایی و نظریه سرمایه اجتماعی شـده است. حتـی می توان به این نکته اشـاره کرد که مـوجه ترین نظریه های مطرح شده در نظام تولید فوردیسم که درصد توصیف روابط دو نظام اقتصادی و آمـوزشی هستند، در عـصر توسل به استراتژیهای اقتصادی فرافوردیسـمی نـیز نیاز به تـجدیدنظر پـیدا می کنند.

بنابراین نیازهای بازارکار به نیروی انسانی نیز تحت تاثیر این تحولات قرار دارد. در ادامه، تعاریفی چند از مفهوم مهارتهای اشتغال زا و شایستگی های بازار کار ارائه می شود و سپس به بررسی و تبیین مهمترین تغییرات و تحولات محیطی به خصوص در زمینه اقتصاد در قالب نظریه های فرافوردیسم، سرمایه اجتماعی، اقتـصاد دانش محور و جهانی شدن و چـگونـگی تأثیـر آنها بر مهارتها و تواناییهای اساسی بازار کار می پردازیم.

مفهوم شایستگی

به طور کلی در مورد مفهوم مهارتهای اشتغال زا و شایستگی های کلیدی تعریف واحد و مشخصی وجود ندارد و همه صاحبنظران در ارائه یک تعریف دقیق و صحیح از مهارتها و شایستگی با مشکل مواجه بوده اند. در تعاریفی که از شایستگی و جود دارد تفاوتها و اختلافات زیادی وجود دارد و محققان مختلف با توجه به این تعاریف و نقطه نظرات مختلف کار خود را پیش می برند. مروری برتعاریف زیر که عمدتاً توسط صاحبنظران این حوزه ارائه شده است می تواند بیانگر این تناقضات و اختلافات باشد. از یک طرف مفهوم مهارت برای جامعه شناسی اقتصاد، روانشناسی آموزش، هوش مصنوعی، علوم رایانه و ارگونومیک، امری اساسی است. از طرف دیگر شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و علمی نوین زمینه ی تازه ای از مفهوم مهارت، که زیربنای کارو اشتغال را تشکیل می دهد، مطرح کرده است (صالحی عمران،۱۳۸۶). فرهنگ لغت آکسفورد(۱۹۹۴) مهارت را چنین تعریف می کند: “دانش عملی در در ترکیب با توانایی، هوش، تخصص، هنر یا علم، مهارت دستی، هدف بزرگ دانش یا درک چیزی”. لغتنامه ی مختصر انگلیسی (۱۹۸۵) نیز مهارت را “توانایی استفاده از دانش فردی به طور موثرو به راحتی، استعداد توسعه یافته یا توانایی در زمینه ای خاص” تعریف می کند. بدین ترتیب، تعاریف لغتنامه ای مهارت، هـمگی نـظریه ی خـوب انجام دادن کارها را در بر می گیرند. این تعاریف شامل کارایی درهر دو جنبه ی روانی و فیزیکی است که شامل مهارت ذهنی و یدی (دستی) می باشد. بارو درباره ی مهارت معتقد است: که عبارت مهارت در محافل معاصر آموزشی، بدون تفکیک انواع مختلف مهارت ها مورد استفاده قرار می گیرد. اسپنسر واسپنسر[۱] دو تفاوت را مشخص کردند که به تعریف دیدگاه های اصلی مفهومی در مورد مهارت کمک می کند: اولاً، مهارت هایی وجود دارد که مردم به محل کارشان می آورند یعنی استعداد، توانایی ها، ظرفیت ها: ثانیاً، ویـژگی های نـقش های اجـتماعی یا تقاضا های کار. اینها مهارت هایی هستند که مشاغل به آن ها نیاز دارد(اسپنسر واسپنسر،۱۹۹۳). اتول[۲] مهارت را ایده ای پیچیده و مبهم می داند که درک آن دشوار است. وی مسائل مفهومی و معرفتی را کشف کرد و به منظور ارائه تصاویر مختلف مهارت، چهار ایده ی جامعه شناسی مهارت را نشان داد: اثبات گرایی، روش شناسی، انسان شناسی، وبری و مارکسیست. اتول مهمترین منتقد اندازه گیری کمی مهارت ها بود چون بر اساس نظر وی مهارت ها با توجه به زمینه یا موقعیت خاص قابل درک هستند. دارا[۳] مفهوم مهارت را از نقطه نظر شرایط و الزامات مهارت مورد بررسی قرار داد و معتقد بود که شرایط و الزامات مهارت تا حد قابل ملاحظه ای متغیرند. او با بررسی دیدگاه نویسندگان مختلف به این نتیجه رسید که شرایط و الزامات مهارت، بررسیهای محققانه کار، تحلیل کار، تایید عملکرد، گزارشهای سیاست عمومی را مشخص می کند (نقل از صالحی عمران، ۱۳۸۶). فرهنگ آکسفورد شایـستگی را بـرخـورداری از دانـش و تـوانایی انجام موفقیت آمیز برخی از کارها تعریف می کند (استیل، ۲۰۰۶). شایستگی دامنه وسیعی از مشخصات و ویژگی ها، شامل دانش، مهارت ها، توانایی ها،  صفات، نگرش ها و برخوردها، انگیزه ها و رفتارها است که می تواند فرد را قادر سازد تا کار و وظیفه خود را به طور اثربخش و نتیجه بخشی به پایان برساند و این خصیصه و ویژگی ها می تواند براساس معیارها و استانداردهای عملکرد قابل قبول اندازه گیری شود (هو و هو، ۲۰۰۹).

-Spencer & Spencer1

-Attewell2

-Darrah 3

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .