عنوان
تعداد صفحات: ۳۴
نوع فایل : ورد و قابل ویرایش
با وقوع انقلاب فناوری اطلاعات، جامعه اطلاعاتی و شبکه ای و نیز پیشرفت سریع فناوری برتر، از دهه ۱۹۹۰ الگوی رشد اقتصاد جهانی نغییر اساسی کرده است. در اقتصاد جهانی امروز دانش به عنوان مهمترین سرمایه جایگزین سرمایه های مالی و فیزیکی شده است(Chen & et all, 2004). محیط کسب و کار مبتنی بر دانش، نیازمند رویکردی است که دارائی های ناملموس جدید سازمانی مثل دانش و شایستگی های منابع انسانی، نوآوری، روابط با مشتری، فرهنگ سازمانی، نظام ها، ساختارسازمانی و غیره را دربر گیرد. یکی از قابلیت های مهم سازمانی که می تواند به سازمان ها در خلق و تسهیم دانش کمک بسیار نماید و برای آنها در مقایسه با سازمان های دیگر مزیت سازمانی پایدار ایجاد کند سرمایه اجتماعی است(قلیچ لی و مشبکی، ۱۳۸۵).
سرمایه ی اجتماعی به عنوان یک کالای عمومی و دارایی اجتماعی میباشد که به تمام افراد یک سیستم یا گروه تعلق دارد، لذا چنانچه خدشهای در آن ایجاد شود، نه تنها افراد، بلکه کل گروه یا سیستم آسیب میبینند و در صورت تقویت همگان، همه از منافع آن برخوردار خواهند شد (کاظمزاده، ۱۳۸۹). بنابراین سرمایهی اجتماعی نقشی مهمتر از سرمایهی فیزیکی و انسانی در سازمانها ایفا میکند و مانند سایر اشکال مولّد، تحقق اهدافی را ممکن میسازد که بدون آن نمیتوان بدانها دست یافت (منوریان، ۱۳۸۷؛ تاجبخش، ۱۳۸۴).
سرمایه ی اجتماعی منبعی اجتماعی است که در روابط بین افراد یافت میشود و مشتمل بر شبکههای اجتماعی، ساختار حمایتی، مشارکت اجتماعی و مدنی و همچنین اعتماد بین افراد و سیستمهای اجتماعی است (اسپیلبرگ، ۲۰۰۱). در واقع سرمایهی اجتماعی یک دارایی یا کالای عمومی استکه هم میتواند منجر به تحقق منافعی برای سیستم و اعضای آن میشود و هم این امکان را به وجود میآورد تا افراد مسائل جمعی را راحتتر حل کنند و با احساس مسئولیت متقابل، وظایف خود را به خوبی انجام دهند (قلیپور و همکاران، ۱۳۸۷).
واژه های کلیدی: سرمایه ی اجتماعی، ابعاد سرمایه ی اجتماعی، دیدگاههای سرمایه ی اجتماعی، رویکردهای سرمایه ی اجتماعی، سطوح سرمایه ی اجتماعی
چکیده ۴
مقدمه ۵
تعریف سرمایه ی اجتماعی ۸
مفهوم سرمایه اجتماعی ۹
ابعاد سرمایه ی اجتماعی ۱۱
دیدگاههایی پیرامون سرمایه ی اجتماعی ۱۳
رویکردهایی پیرامون سرمایه ی اجتماعی ۱۶
سطوح سرمایه ی اجتماعی ۱۸
ابعاد سرمایه اجتماعی از نظر ناهاپیت و گوشال ۲۰
سرمایه اجتماعی و انواع سرمایه های سازمانی ۲۳
مقایسه سرمایه اجتماعی با دیگر سرمایه ها ۲۵
فواید و مزایای سرمایه اجتماعی برای سازمان ۲۶
نتیجه گیری ۲۷
منابع ۲۹
شجاعی باغینی، محمد مهدی و همکاران (۱۳۸۷). مبانی مفهومی سرمایهی اجتماعی. تهران: پژوهشکدهی مطالعات فرهنگی و اجتماعی. چاپ اول.
بیکر، و. (۱۳۸۲). مدیریت و سرمایهی اجتماعی. سید مهدی الوانی و محمدرضا ربیعی. تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
کمیسیون بهرهوری استرالیا ۲۰۰۳ (۱۳۸۷). سرمایهی اجتماعی و تأثیر آن بر سیاستگذاری عمومی. ترجمهی: مرتضی نصیری، تهران: پژوهشکدهی مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
ترکزاده، جعفر؛ محترم، معصومه (زیرچاپ). بررسی رابطهی نوع ساختار سازمانی و سرمایهی اجتماعی گروههای آموزشی در دانشگاه شیراز. فرایند مدیریت و توسعه.
ترکزاده، جعفر؛ محترم، معصومه (زیرچاپ). تدوین و ارائهی الگویی یکپارچه از سرمایهی اجتماعی و پیامدهای آن. مطالعات مدیریت انتظامی.
سلطانی، طاهره و جمالی، مژده (۱۳۸۷). بررسی رابطهی بین سرمایهی اجتماعی و سلامت روانی، مورد مطالعه: دانشجویان دانشکدهی علوم اجتماعی دانشگاه شیراز. فرایند مدیریت و توسعه، شمارهی ۶۸ و ۶۹، صص ۱۰۷ ـ ۱۲۲٫
نوغانی، محسن و اصغرپور ماسوله، احمدرضا (۱۳۸۷). بررسی تطبیقی رویکردها و شاخصهای مورد استفاده در سنجش سرایهی اجتماعی. فرایند مدیریت و توسعه، شمارهی ۶۸ و ۶۹، تابستان و پاییز، صص ۳۲ ـ ۵۶٫
علوی، بابک. (۱۳۸۰). نقش سرمایهی اجتماعی در توسعه. ماهنامهی تدبیر. شمارهی ۱۱۶٫
اسکات، ریچارد (۱۳۸۷). سازمانها: سیستمهای عقلایی، طبیعی و باز. ترجمهی حسن میرزایی اهرنجانی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
اکبری، امین (۱۳۸۳). نقش سرمایهی اجتماعی در مشارکت، بررسی تاثیر سرمایهی اجتماعی بر مشارکت سیاسی ـ اجتماعی. دانشکدهی علوم اجتماعی. دانشگاه تهران.
امیرکافی، مهدی (۱۳۸۰). اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن. نمایهی پژوهشی. سال پنجم. شمارهی ۱۸، صص۱۰ ـ ۴۲٫
امین بیدختی، علی اکبر و نظری، ماشاءالله (۱۳۸۸). ارائهی یک مدل نظری برای نهادینهسازی مؤلفههای سرمایهی اجتماعی جهت بهبود عملکرد اقتصادی. راهبرد یاس، شمارهی ۱۹، صص ۵۵ ـ ۷۵٫
تاجبخش، کیان (۱۳۸۴). سرمایهی اجتماعی و سیاست اجتماعی. رفاه اجتماعی، سال سوم، شمارهی ۱۰٫
حسینی بهشتی، علیرضا و هادوی، حسین. (۱۳۸۵). نقش اعتمادسازی در افزایش مشارکت عمومی از دیدگاه امام خمینی (ره). نامهی علوم اجتماعی. شمارهی ۲۹، زمستان، صص ۱۱۳ـ ۱۳۲٫
سرمایه ی اجتماعی مجموعهای از هنجارها، شبکهها و اعتماد اجتماعی موجود در یک سیستم است که همچون یک نیروی ارتباطی قوی کل سیستم و عناصر آن را به هم مرتبط و از طریق تسهیل همیاری بین گروهها و کاهش هزینههای مبادله، به تقویت رفتارهای همیارانه، نشر دانش و نوآوری، توسعهی مسئولیتپذیری منجر میگردد (کمیسیون بهرهوری استرالیا، ۲۰۰۳؛ فوکویاما[۱]، ۱۹۹۸). با این وصف، امروزه سرمایهی اجتماعی نقشی بسیار مهمتر از سرمایههای فیزیکی و انسانی در سازمانها ایفا میکند، به نحوی که در غیاب آن، نه تنها سایر سرمایهها اثربخشی خود را از دست میدهند، بلکه پیمودن راههای توسعه و تکامل سازمانی نیز ناهموار و دشوار میگردد (بیکر[۲]، ۱۳۸۲).
سرمایه ی اجتماعی به عنوان ذخیرهای از حس اعتماد، همکاری و مشارکت در بین افراد یک گروه یا جامعه محسوب میشود که همانند یک نیروی ارتباطی مؤثر اجتماعی، اعضای یک گروه یا اجتماع را به هم متصل میکند و در عین حال نظیر یک مایع اجتماعی، مبادلات میان آنها را سریع، راحت و کمهزینه مینماید (رنانی و مؤیدفر، ۱۳۸۷). مطالعات انجام شده پیرامون سرمایهی اجتماعی نشان میدهد، سیستمها یا گروهها و جوامعی که از سرمایهی اجتماعی بالایی برخوردار میباشند، نه تنها میزان تعهد و مسئولیتپذیری، انعطافپذیری و مدیریت مناسب کنش جمعی در آنها، در سطح بالایی قرار دارد (بولینو، ویلیام و جیمز[۳]، ۲۰۰۲)، بلکه کاهش فقر و توسعهی اقتصادی (پوتنام[۴]، ۲۰۰۰)، تسهیل مبادله و هماهنگی فعالیتها (شجاعی باغینی، ۱۳۸۷ :۲۴۱)، توسعهی میزان مشارکت و تعلق اجتماعی (کاسارد و جانویتز[۵]،۱۹۸۶)، از دیگر پیامدهای آنها میباشد.
سرمایه ی اجتماعی عبارت است از مجموعهای از منابع واقعی و مجازی که از طریق برخورداری از شبکههای پایا و کم و بیش نهادینه شدهی روابط دو جانبه، برای یک فرد یا گروه انباشته میشود (بوردیو[۶]، ۱۹۸۷). بنابراین، سرمایهی اجتماعی بخشی از ساختار اجتماعی محسوب میشود که به کنشگر اجازه میدهد تا با استفاده از آن به منافع خود دست یابد (آگراوال[۷]، ۲۰۰۶).
سرمایه اجتماعى، منبع مهمى براى افراد است و مى تواند بر توانایى کنش آنها و کیفیت مشهود زندگیشان بسیار تأثیرگذار باشد. هر چه سرمایه اجتماعى یک سیستم اجتماعى بالاتر باشد، موجب پایین آمدن هزینه هاى مربوط به این تعاملات رسمى می گردد. این امر نشان دهنده این واقعیت است که هماهنگى بین اعضاى سیستم هاى اجتماعى بر اساس هنجارهاى غیررسمى در حال تبدیل شدن به یک بحث مهم در جوامع پیشرفته است و به تدریج در حال پیداکردن جایگاههاى مهمتر، در الگوهاى اقتصادى نوین می باشد(قلیچ لی، غلامزاده و ایمانى پور،۱۳۸۴). سرمایه اجتماعى، دامنه کاربرد و پژوهش بالقوه گسترده اى دارد و از ملاحظات نظرى، تاریخى و فلسفى در رشته هاى مختلف علوم اجتماعى و روش شناختى مرتبط با کارهاى میدانى گرفته تا ایجاد شاخص هاى مناسب براى شرایط مختلف، مشکلات حوز ههاى گوناگون همچون بهداشت خانواده، آموزش، سیاستگذارى، سازمانهاى غیردولتى، تصمیم گیرى هاى جمعى، تامین اجتماعى و نیز طیف وسیعى از شرایط تجربى که مى توان به مطالعه سرمایه اجتماعى در آن پرداخت؛ یعنى شهر و روستا و کشورهاى مختلف را دربر مى گیرد(علوی، ۱۳۸۰). در اینکه سرمایه انسانی در موفقیت یک سازمان و یک ملت اهمیتى استراتژیک دارد تردیدى نیست، ولى این سرمایه زمانى از اولویت بالاترى برخوردار است که منسجم و یکپارچه شود و این یکپارچگى در سایه همبستگى، همکارى، تعاون و اعتماد متقابل به وجود مى آید و در این صورت است که سرمایه انسانى به سرمایه اجتماعى مبدل می شود و این سرمایه است که موجب هم افزایى می شود. درغیر این صورت، سرمایه هاى انسانى حتى اگر در سازمان و یا در کشور ماندگار شوند و فرار نکنند ایجاد هم افزایی منفى می نمایند(میرسپاسی، ۱۳۸۳).
واژهی سرمایه ی اجتماعی برای نخستین بار توسط هانیفان (۱۹۱۶) به منظور بیان اهمیت مشارکت اجتماعی در ارتقای عملکرد مدارس به کار گرفته شد (شجاعی باغینی، ۱۳۸۷؛ پوتنام، ۲۰۰۰). بعد از وی، ایدهی مذکور چندین دهه به دست فراموشی سپرده شد و مجدداًً در دهههای بعدی در حوزههای گوناگون مورد توجه و بررسی قرار گرفت (بیکر[۱]، ۱۹۸۴). در دو دههی اخیر نیز صاحبنظران با توجه به مبانی نظری و شرایط عملی متفاوت، تعاریف متنوعی از سرمایه ی اجتماعی ارائه کردند که ضمن برخورداری از وجوه مشترک، تفاوتهایی نیز در آنها مشاهده میشود (سامپسون[۲]، ۲۰۰۱؛ وارن، تامپسون و سِگارت[۳] ، ۲۰۰۱؛ گتیل و تامپسون[۴]، ۲۰۰۱). بوردیو (۱۹۹۰) سرمایه ی اجتماعی را منابع بالقوه و بالفعلی میداند که با عضویت در شبکهی پایایی از روابط کم و بیش نهادینه شده و آشنایی یا شناخت متقابل افراد با یکدیگر به دست میآید. از نظر فوکویاما (۱۹۹۵) سرمایه ی اجتماعی به معنی توانایی افراد برای کار کردن با یکدیگر به منظور دستیابی به اهداف مشترک در گروه و سازمان میباشد. بر این اساس، سرمایهی اجتماعی زمانی به وجود میآید که روابط بین افراد به گونهای دگرگون شود که کنش میان آنها را تسهیل کند (کلمن، ۱۹۹۰). پوتنام (۱۹۹۳) نیز با تأکید بر انجمنهای افقی[۵]، سرمایهی اجتماعی را متشکل از شبکه های اجتماعی (شبکهی فعالیتهای مدنی) و هنجارهای همراه آن میداند که به تسهیل همکاری و مشارکت در جهت منافع متقابل اعضای انجمن یا گروه میانجامد (شجاعی باغینی، ۱۳۸۷). کلمن (۱۹۹۰) سرمایه ی اجتماعی را ارزش آن جنبه از ساختارهای اجتماعی میداند که به عنوان منبعی در اختیار اعضاء قرار میگیرد تا بتوانند به اهداف خود دست یابند. بدین ترتیب از نظر کلمن، سرمایهی اجتماعی علاوه بر روابط افقی، مشتمل بر انجمن های عمودی به منظور برقراری رابطه با سایر واحدها نیز میباشد. از دیدگاه لین[۶] (۲۰۰۱) سرمایهی اجتماعی مجموعه منابع موجود در ساختار اجتماعی میباشد که امکان دسترسی بدان امکانپذیر باشد.
استن و هیوز[۷] (۲۰۰۲) سرمایهی اجتماعی را مفهومی چند بُعدی و متشکل از ابعاد و عناصر متعددی مانند شبکهها، اعتماد و بدهبستان میدانند و با تأکید بر کیفیت روابط اجتماعی و ساختار این روابط معتقدند که سرمایهی اجتماعی صرفاً مختص نوع خاصی از شبکههای اجتماعی نیست، بلکه در انواع شبکههایی به شرح ذیل مشاهده میشود:
شبکه های موجود در قلمرو غیررسمی مانند پیوندهای خویشاوندی و خانوادگی.
شبکه های موجود در قلمرو تعمیم یافته[۸] مانند پیوند با افرادی که فرد آنها را به خودی خود نمیشناسد.
شبکه های موجود در قلمرو نهادی[۹] مانند ارتباط فرد با نهادها.
[۱] -Baker
[۲] -Sampson
[۳] -Warren, Thompson & Saegert
[۴] -Gittell & Thompson
[۵] -Horizental association
[۶] -Lin
[۷]– Ston & Heuse
[۸] -Generalized realm
[۹]– Institutional realm
[۱] -Fukuyama
[۲] -Baker
[۳] -Bolino; William & James
[۴] -Putnam
[۵] -Kasard & Janowitz
[۶] – Bourdieu
[۷] – Agrawal
جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .
ارسال نظر