عنوان

مقاله حکمرانی خوب

تعداد صفحات: ۳۱

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

حکمرانی خوب[۱] عبارت است از؛ فرایند تدوین و اجرای خط­مشی­های عمومی در زمینه­های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با مشارکت سازمان­های جامعه مدنی و با رعایت اصول شفافیت، پاسخگویی و اثربخشی به گونه­ای که ضمن برآوردن نیازهای اساسی جامعه، به تحقق عدالت، امنیت و توسعه پایدار منابع انسانی و محیط زیست منجر شود(لاک وود[۲]، ۲۰۱۰، ۷۵۹).

یکی از مباحث بسیار مهم و در عین حال جدید که از دهه ۱۹۸۰ به بعد در ادبیات توسعه مطرح شده موضوع حکمرانی خوب است. این مسئله به ویژه در کشورهای در حال توسعه در راستای استقرار و نهادینه سازی جامعه مدنی در سیاست های مربوط به اعطای کمک­ها از جایگاه ویژه­ای برخوردار شده است. از این رو از دغدغه­های اصلی کشورهای در حال توسعه قرار گرفتن در مسیر توسعه و توسعه یافتگی است. عدم رشد اقتصادی، فقر و فقدان پاسخگویی، فساد و عدم حاکمیت قانون از جمله چالش­هایی است که این کشورها با آن مواجه­اند. از سوی دیگر مطالعات توسعه و آمارهای سازمان­های جهانی بیانگر آن است که از مهم­ترین عوامل رشد و توسعه کشورها، «حکمرانی خوب» است. چنان­که حکمرانی خوب را بنیان توسعه خوانده­اند. بنابراین با توجه به مطالب فوق می توان حکمرانی خوب را روند یا هدفی دانست که باید بتواند فقر، نا امنی و تبعیض را از میان بردارد و همچنین محیطی را ایجاد کند که سازمان­های مدنی، بخش بازرگانی، شهروندان خصوصی و دیگر نهادهای موجود خود را مالک روند توسعه و مدیریت بخش ها بدانند و یا به عبارتی در این روند احساس مالکیت کنند.

واژه های کلیدی:حکمرانی ، حکمرانی خوب، شاخص های حکمرانی خوب، حکمرانی خوب و پاسخگویی، حکمرانی خوب و شفاف سازی، بازیگران عرصه حکمرانی خوب

 فهرست مطالب

چکیده ۴
مقدمه ۵
تعریف حکمرانی ۷
پیشینه نظری حکمرانی خوب ۸
تعریف حکمرانی خوب ۹
شاخص های حکمرانی خوب ۱۰
۱ – شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه بانک جهانی ۱۱
۲- شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه سازمان ملل متحد ۱۱
۳- شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه کمیسیون اقتصادی اتحادیه اروپا ۱۴
۴- شاخص های حکمرانی خوب در سازمان های دولتی و خدماتی ۱۴
۵- شاخص های حکمرانی خوب از دیدگاه هاتر و شاه(۲۰۰۰) ۱۶
حکمرانی خوب و پاسخگویی ۱۷
حکمرانی خوب و شفاف سازی ۱۸
معماری حکمرانی خوب ۱۹
نهضت حکومت داری خوب ۲۱
بازیگران عرصه حکمرانی خوب ۲۲
پیشینه حکمرانی خوب ۲۴
نتیجه گیری ۲۷
منابع و مآخذ ۲۹

 منابع و مآخذ

نقیبی مفرد، حسام (۱۳۸۹). حکمرانی مطلوب در پرتو جهانی شدن حقوق بشر، موسسه مطالعات پژوهش های حقوقی شهر دانش.

شریف­زاده فتاح؛ قلی­پور رحمت­اله، (۱۳۸۲). حکمرانی خوب و نقش دولت، فرهنگ مدیریت، سال اول، شماره ۴، ۱۰۹-۹۳٫

مهری پرگو، و(۱۳۹۰). بررسی حکمرانی خوب و امکان سنجی آن در ایران  ۱۳۷۶ – ۱۳۸۴ ، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته روابط بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، گروه علوم انسانی.

میدری ا، خیرخواهان ج، (۱۳۸۳). حکمرانی خوب؛ بنیان توسعه، مرکز پژوهش های مجلس.

میدری، احمد(۱۳۸۲)، تغییر در سیاست­های بانک جهانی و پیدایش نظریه حکمرانی خوب، فصلنامه علمی پژوهشی نامه مفید، تیر ۱۳۸۳ ، شماره ۴۲ . صفحه ۱۱۸- ۹۳ .

میدری، احمد(۱۳۸۵). مقدمه ای بر نظریه حکمرانی خوب، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم شماره ۲۲ . صفحه ۲۸۷- ۲۶۱ .

قلی­پور، رحمت­ اله، (۱۳۸۳). تحلیل و امکان­سنجی الگوی حکمرانی خوب در ایران با تأکید بر نقش دولت، دانش مدیریت، شماره ۶۷، ۱۱۱-۸۵٫

شیروانی علیرضا و رجبی فرجاد حاجیه(۱۳۹۰). حکمرانی خوب با تاکید بر سازمان های غیر دولتی (NGO)، رسالت مدیریت دولتی (مدیریت دولتی)، دوره۲، شماره ۳ صص۳۷-۲۹٫

الوانی، سیدمهدی،(۱۳۸۸). حکمرانی خوب شبکه ای از کنش گران جامعه مدنی، مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره ۱، ص ۲٫

برادران شرکاء، حمید رضا و ملک الساداتی، سعید،( ۱۳۸۷). حکمرانی خوب؛ کلید توسعه آسیای جنوب غربی، فصلنامه راهبرد، شماره ۴۶ ، صص. ۳۵٫

مقدمه

حکمرانی مجموعه ای از روش­های فردی و نهادی، عمومی و خصوصی است که امور مشترک مردم را اداره می­کند. حکمرانی فرایندی پیوسته است که از طریق آن منافع متضاد یا متنوع را همساز نموده و اقدام همکاری جویانه اتخاذ می­گردد. حکمرانی شامل نهادهای رسمی و نظام­هایی است که برای تضمین رعایت قانون، قدرت پیدا کرده­اند، همچنین قرارهای غیر رسمی که مردم و نهادها بر سر آنها توافق نموده­اند درک می­کنند که به نفع آنها است(نقیبی مفرد، ۱۳۸۹، ۱۰۰).

حکمرانی خوب، واژه ای است که حاکی از تغییر پارادایم نقش دولت و حکومت ها می باشد. حکمرانی تنها در مورد دستگاه ها یا بازیگران نمی باشد، بلکه از آن مهم تر در مورد کیفیت حکمرانی است که توسط شاخص­ها و ابعادی آن را تشریح می کند(عبداللطیف[۱]،۲۰۰۳). حکمرانی خوب در واقع مشارکت یکسان و برابر تمام شهروندان در فرایند تصمیم گیری می­باشد. حکمرانی خوب یعنی شفافیت، پاسخ گویی، عدالت و ارتقاء تساوی افراد در برابر قانون. لذا حکمرانی خوب باعث می شود که صدای عامه مردم، زمانی که تصمیمات اخذ و منابع تخصیص می یابند، به گوش برسد. این حکمرانی است که متعلق به مردم است و توسط مردم شکل می­گیرد(برنامه توسعه سازمان ملل).

براساس تعریف برنامه عمران سازمان ملل،حکمرانی خوب عبارت است از مدیریت امور عمومی بر اساس حاکمیت قانون،دستگاه قضایی کارآمد و عادلانه و مشارکت گسترده مردم درفرایندحکومت داری(میدری،۱۳۸۵، ۲۶۵).

حکمرانی خوب فرایند تصمیم گیری است و جریان تصمیم های اجرا شده هستند. حکمرانی خوب تنها به بخش دولتی(عمومی) اختصاص ندارد بلکه به همه نهادها و جریانات دخیل در تصمیم گیری مربوط است. بر طبق نظر صندوق بین المللی پول[۲]، تهیه نمودن کیفیت نظم دهنده، بهبود اثربخشی و پاسخگویی بخش دولتی،از بین بردن فساد همین طور پیشرفت های اقتصادی ابزارحکمرانی خوب است(پری هار[۳]،۲۰۱۲).

جهان امروز با چالش هایی مواجه است که ناشی از دگرگونی های حاصل از پیشرفت علم و صنعت و طرح نیازهای جدید سازمانی و اجتماعی است. یکی از مهم ترین آن، چالش های فراروی بخش عمومی در تولید کالاوخدمات عمومی است.

دگرگونی­های پدید آمده در زمینه علم و فن آوری، ضمن آنکه افق­های نوینی را فراروی خدمات گوناگون گشوده، مسئولیت های جدیدی را نیز برای بخش عمومی ایجاد نموده است. این دگرگونی ها به یک مفهوم به معنای پدید آمدن نقش های جدید و متفاوت برای بخش عمومی و بطور خاص برای دولت تلقی می شود.

تعریف حکمرانی

از نظر واژه شناسی، حکمرانی به واژه یونانی کوبرمن[۱] به معنی هدایت کردن یا اداره کردن بر می گردد و توسط افلاطون در رابطه با چگونگی طراحی نظام حکومت[۲] استفاده شده است. این اصطلاح یونانی[۳] قرون وسطی بود که بر همان مفاهیم هدایت کردن، قانون گذاری یا راندن دلالت می­کند. در اینجا حکمرانی، عمل[۴] یا روش ^[۵]حکم راندن[۶] و همچنین اداره[۷] یا وظیفه[۸] حکم راندن است. حکم راندن به معنی حکم فرمایی یا کنترل کردن با استفاده از اختیار و همچنین بودن در حکومت است(نقیبی مفرد،۱۳۸۹، ۹۹).

بانک جهانی«حکمرانی را به عنوان روشی که براساس آن قدرت بر مدیریت اقتصادی یک کشور و منابع اجتماعی آن برای رسیدن به توسعه اعمال می شود» تعریف می­کند. در حالی که بوئینگر حکمرانی را به عنوان دولت مطلوب جامعه تعریف می کند. لاندل – میلز[۹] و سراجدین[۱۰]،۱۹۷۱) حکمرانی را چگونگی حکومت کردن و فرمان دادن بر مردم و چگونگی اداره و تنظیم امور دولت معنا کرده اند. این مسأله به نظام سیاسی یک ملت و چگونگی عملکرد آن در ارتباط با اداره امور عمومی و قانون بر می­گردد. بنابراین مفهوم حکمرانی دارای یک بعد سیاسی است. دریکی ازگزارش­های بانک جهانی(۱۹۸۹،۶۰) درباره قاره آفریقا، حکمرانی به صورت «اعمال قدرت سیاسی به منظور اداره امور یک ملت» معنا شده است(میدری[۱۱] و خیرخواهان،۱۳۸۳، ۱۹۴).

موسسه حکمرانی اتاوا، حکمرانی را شامل موسسات، فرایندها و مقرراتی در جامعه می داند که تعیین می کنند چگونه قدرت اعمال می شود، چگونه تصمیمات مهمی که جامعه را تحت تأثیر قرار می دهند اتخاذ می گردند و چگونه منافع متفاوت جایی در چنین تصمیماتی برای خود پیدا می کنند.

موسسه بین المللی علوم اداری مستقر در بروکسل نیز حکمرانی را به فرایندی اطلاق می نماید که به موجب آن معیارهای موجود در جامعه قدرت و اقتدار را به خوبی به کار می گیرند و سیاست گذاری ها و تصمیماتی را در مورد زندگی عمومی و توسعه اقتصادی و اجتماعی به تصویب رسانده و تحت تأثیر قرار می دهند. این موسسه در تعریف خود اذعان می کند که حکمرانی مفهومی گسترده از حکومت است؛ چرا که در بردارنده تعاملات بین نهادهای دولتی و جامعه مدنی است(نقیبی مفرد،۱۳۸۹، ۱۰۰).

[۱] Kuberman

[۲] System ofrule

^[۳] Gubenare

[۴] Act

[۵] Manner

[۶] Govrning

[۷] Office

[۸] Function

[۹] Landel-Milsl

[۱۰] Srajdin

[۱۱] Midry

[۱] abdellatif

[۲] International Monitary Fund(IMF)

[۳] Prihar

[۱] Good Governance

^[۲] Lockwood

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .