عنوان

مقاله ارتباط رسانه و سرمایه اجتماعی

تعداد صفحات: ۶۷

نوع فایل : ورد و قابل ویرایش

چکیده

سرمایه اجتماعی اصولاً یک مبحث اجتماعی است که به حوزه علوم اقتصادی و سیاسی نیز کشیده شده است . جای پای این مبحث را در تمامی روابط و گروههای اجتماعی می توان مشاهده کرد.گروه های اجتماعی از قبیل گروه های مذهبی( مسجد ،کلیسا)،  ورزشی (باشگاه ها) ، مدنی ( انجمن ها ، اتحادیه ها ، احزاب و مطبوعات ) ، آموزشی و تربیتی ( انجمن  او لیاء و مربیان) با مفهوم سرمایه اجتماعی و کاربرد آن ارتباط دارند . لذا این مفهوم در روابط همسایگی ، دوستانه ، شغلی   و خانوادگی دیده می شود .. اساس بحث این است که روابط اجتماعی دارای ارزش برای افراد است . یعنی در جامعه گنجی وجود دارد که افراد در اثر تعامل با یکدیگر از این گنج بهره برداری  می کنند. پیامدهای مثبت افزایش  سرمایه اجتماعی از سوی نظریه پردازان  مورد تأکید بوده و از جانب پژوهشگران در حوزه های مختلف به اثبات رسیده است « در گزارشی که سازمان همکاری های اقتصادی  و توسعه او. ای. سی. دی در سال ۲۰۰۱ منتشر کرد ارتباط میان سرمایه اجتماعی با مفاهیمی مانند  : بهبود سلامت ، خشنودی بیشتر، مراقبت بهتر از کودکان، جرایم کمتر و برخورداری از  حکومتی بهتر را مورد تاکید قرار داده است» (فاتحی و دیگران،۱۵:۱۳۸۳). بعلاوه سرمایه اجتماعی، به دلیل قابلیت تبدیل به دیگر سرمایه ها و نقشی که در افزایش کارایی آن ها دارد و نیز قابلیتی که در توضیح پیامدهای متنوع اقتصادی، سیاسی در ساخت های مشابه دارد، در تدوین شاخص های توسعه پایدار مورد توجه سازمان های بین المللی قرار گرفته است(ذکایی و روشن فکر، ۱۳۸۵: ۸). افزون براین«پذیرش و محبوبیت سرمایه اجتماعی، به جهت کاربرد آن در سطوح مختلف(خرد، میانه و کلان) در حوزه های مختلف زندگی اجتماعی و اقتصادی است. دولت ها با آگاهی از کاربرد سرمایه اجتماعی در فقرزدایی، به استفاده از آن در برنامه ها و سیاستهای اجتماعی خود می پردازند»(شارع پور، ۱۳۸۶: ۱۵۰). بنابراین مطالعه سرمایه اجتماعی در سطوح مختلف فردی، ساختاری(اجتماعی) و فرهنگی جامعه و عوامل موثر بر آن می تواند به شناخت تحولات فرهنگی و اجتماعی جامعه و شرایط حفظ و تداوم ارزشهای آن کمک شایانی بنماید.

رسانه های جمعی بی شک از پدیده های بارز جهان معاصر به شمار می روند، سهم آنها در تحول فرهنگی و اجتماعی جامعه بشری در صد سال گذشته به حدی بوده است که دوران کنونی را «عصر ارتباطات» نامیده اند. محققان معتقدند رسانه ها با ارائه اطلاعات گوناگون به مخاطبان، دانش و نگرش آنها را درباره موضوعات متفاوت تحت تاثیر قرار می دهند، و به شکل گیری الگوهای کنش در بین مخاطبان کمک می کنند تا در موقعیتهای متفاوت دست به کنش بزنند(حسین پور، معتمدنژاد، ۱۳۹۰: ۱۶۷). در این بین تلویزیون و اینترنت به عنوان پر مخاطب ترین رسانه ها، تاثیر بیشتری در شکل گیری عقاید، باورها و طرز فکر افراد در زمینه های گوناگون دارند و به موازات نهادهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، آموزشی، مذهبی و خانوادگی جامعه، نقش مهمی در طرز فکر افراد جامعه دارند. از جمله حوزه های تاثیرپذیر از رسانه ها را می توان حوزه سرمایه اجتماعی در هر جامعه ای نام برد.

اندیشمندان معتقدند که رسانه ها به عنوان منبع مهم اطلاعات و همچنین یکی از عوامل اصلی فرایند جامعه پذیری نقش موثری در شکل گیری سرمایه اجتماعی در جامعه دارند، و به اشکال متفاوت موجب افزایش یا کاهش شکل گیری سرمایه اجتماعی می گردند. بوردیو رسانه های جمعی را از طریق شرایط و فضای مناسب برای کنشگر در جهت انتخاب عقلانی موثر دانسته و معتقد است انتخاب عقلانی و عقلانیت گزینشی در فضای عمومی کنشگران دارای اهمیت فراوان است و سبب تقویت اعتماد بین شخصی و افزایش مشارکت عمومی می شود. ولی پاتنام معتقد است که تلویزیون با اختصاص دادن اوقات فراغت افراد به خود، مشارکت اجتماعی و ارتباطات اجتماعی آنان را کاهش می دهد و از آنجا که او بین مشارکت مدنی، اعتماد اجتماعی و سرمایه اجتماعی ارتباط قائل است، استدلال می کند با کاهش مشارکت اجتماعی، میزان سرمایه اجتماعی افراد در جامعه کاهش می یابد.

واژه های کلیدی:رسانه، نظریه های رسانه، سرمایه اجتماعی،نظریه های سرمایه اجتماعی،ارتباط رسانه و سرمایه اجتماعی

 فهرست مطالب

چکیده ۵
مقدمه ۸
رسانه های جمعی ۱۱
انواع ارتباط ۱۳
رسانه های گروهی ۱۴
پیدایش رسانه ها ۱۵
۱-رسانه های چاپی ۱۵
۲-رسانه های الکترونیکی(رادیو و تلویزیون) ۱۸
۳-رسانه های جدید الکترونیک(رسانه های تله ماتیک) ۱۹
شکل گیری فرهنگ رسانه ای ۲۰
نظریه های رسانه ۲۱
۱-نظریه جامعه توده وار ۲۱
۲-نظریه مارکسیسم(کلاسیک) ۲۲
۳-نظریه اقتصاد سیاسی رسانه ۲۳
۴-نظریه مکتب فرانکفورت ۲۴
۵-نظریه کارکردگرایی ساختاری ۲۵
کارکرد و نقش رسانه های ارتباط جمعی ۲۶
سرمایه اجتماعی ۲۸
تاریخچه مفهومی سرمایه اجتماعی ۲۸
ماهیت سرمایه اجتماعی ۳۰
طبقه بندی سرمایۀ اجتماعی ۳۲
انواع سرمایه اجتماعی ۳۴
نظریه های سرمایه اجتماعی ۳۷
۱-جمیز کلمن ۳۷
۲-فرانسیس فوکومایا ۳۹
۳-پیر بوردیو ۴۱
سرمایه اجتماعی در خانواده ۴۵
۱- سرمایه اجتماعی درون خانواده ۴۷
۲-سرمایه اجتماعی فراسوی خانواده ۴۸
ارتباط رسانه و سرمایه اجتماعی ۵۰
نظریه رابرت پاتنام ۵۲
نتیجه گیری ۵۷
منابع ۶۰

 منابع

کلمن جمیز(۱۳۷۷)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی

کلمن، جیمز(۱۳۸۴): بنیادهای نظریه‌ اجتماعی، منوچهر صبوری، تهران، نشر نی.

پانتام، رابرت (۱۳۸۴) سرمایه اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: انتشارات شیراز.

تونکیس، فران(۱۳۸۷). اعتماد، سرمایه اجتماعی و اقتصاد چاپ شده در اعتماد و سرمایه اجتماعی، لزلی همس و فران تونکیس ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

جنکینز، ریچارد(۱۳۸۵). پییر بوردیو، ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.

معتمد نژاد،کاظم (۱۳۸۵).وسایل ارتباط جمعی، تهران : انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.چاپ پنجم ، جلد اول.

معتمدنژاد، کاظم(۱۳۷۱). وسائل ارتباط جمعی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.

مک کوئیل، دنیس(۱۳۸۲). درآمدی بر نظریه ارتباط جمعی، ترجمه: پرویز اجلالی، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.

فوکویاما، فرانسیس(۱۳۸۴). سرمایه اجتماعی و جامعه مدنی چاپ شده در سرمایه اجتماعی(اعتماد، دموکراسی و توسعه)، گردآورنده کیان تاجبخش، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.

رابرتسون، رونالد(۱۳۸۲). جهانی شدن، تئوریهای اجتماعی و فرهنگ جهانی، ترجمه: کمال پولادی، تهران: نشر ثالث و مرکز گفتگوی تمدنها

مقدمه

خانواده به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی اساس تشکیل جامعه و حفظ روابط انسانی را برعهده دارد. پیوندهای درون خانواده ها مکان هایی برای شکل گیری الگوهای رفتاری نوجوانان است که آنان را در بسیاری از تصمیمات رفتاری و روابط اجتماعی راهنمایی می کند (رایت و فیتزپاتریک،۲۰۰۶: ۱۳۸۶). خانواده دارای کارکردهای مهمی از جمله : بازتولید نیروی انسانی، تامین نیازهای عاطفی و سلامت روانی ، ارتقای ظرفیت تحمل و مدارا، نقش سازنده در تامین یکپارچگی اجتماعی از طریق جامعه پذیری و تربیتی فرزندان و ارائه الگوها و هنجارهای اخلاقی و رفتاری می باشد.  همگی اینها تضمین کننده نقش اجتماعی خانواده و رابطه این نهاد مهم با «سرمایه اجتماعی» است؛ تا آنجا که می توان از واقعیتی تحت عنوان «سرمایه خانواده» سخن گفت(روحانی، ۱۳۸۹: ۱۴).

سرمایه اجتماعی به ارزشها و هنجارهایی مربوط است که از پیوندها و روابط متقابل گروهی و اجتماعی تفاهم شده مردم نشأت گرفته و به نوبه خود پدیدآورنده آن پیوندها و روابط نیز محسوب میشوند (سجادی،۱۳۸۸: ۱۶). سرمایه اجتماعی شبکه هایی با هنجارهای اعتماد و عمل متقابل است که با ساختار روابط اجتماعی خاص بین کنشگران مشخص می شود. بنابراین کیفیت خاصی به روابط اجتماعی می بخشد و همبستگی جمعی را تقویت می کند. سرمایه اجتماعی بین افراد و گروه های مختلف جامعه نوعی همکاری و اعتماد اجتماعی ایجاد می کند و در افراد نوعی احساس تعلق و وابستگی به گروه و جامعه به وجود می آورد. هم چنین سرمایه اجتماعی کیفیت خاصی از ساختار روابط اجتماعی افراد است که کنش افراد را در موقعیت های مختلف تسهیل می کند. سرمایه اجتماعی می تواند نگرشها و طرز تلقی افراد نسبت به اقوام موجود در جامعه و ملیت خود را تحت تاثیر قرار دهد.اصولاً شرط برقراری ارتباط با دیگران در جوامع مدرن این است که افراد پیوندهای خود را ورای اجتماعات محلی گسترش دهند و این منوط به آن است­که بر خلاف آن چه در جوامع سنتی رایج است افراد کسانی را که دوست نیستند، دشمن نبینند و غریبه،دشمن تلقی نگردد و افراد یکدیگر را به عنوان یک شخص منحصر به فرد که دارای ­قابلیت های خاص خود است ببینند و خاص گرایی در روابط جای خود را به عام گرایی دهد (انعام ، ۶:۱۳۸۱). رابرت پاتنام که یکی از برجسته ترین نظریه پردازان سرمایه اجتماعی معتقد است که واژه سرمایه اجتماعی و نظریه­سرمایه اجتماعی درواقع چارچوبی برای تفکر بسیار دقیق و حتی­ ریاضی­وار درباره روابط اجتماعی را ایجادمی­کند(پاتنام،۱۳۸۴: ۱۱۸). این مفهوم به افراد وگروه ها این توانایی را می دهد تا شبکه ای از روابط اجتماعی را نسبت به یکدیگر حفظ و تداوم بخشند.

مطالعات مردم شناسان و جامعه شناسان بیانگر اثرات منفی مدرنیزم و ارتباط آن در تضعیف و تغییر اخلاق و سرمایه اجتماعی در خانواده های ایرانی است . علایم این بحران را می توان در سست شدن روابط متقابل میان خانواده هایی که تحت عنوان یک شبکه خویشاوندی قرار داشتند و به وجود آمدن فرد گرایی منفی و غیر عقلانی و رشد انواع آسیب های اجتماعی در جامعه ایران دریافت. کاهش مبادلات اجتماعی میان خانواده ها و ضعف روابط خانوادگی خود آسیب های اجتماعی روانی فراوانی خواهد داشت. تحقیقاتی که در زمینه سنجش و مطالعه سرمایه اجتماعی در ایران صورت گرفته ، نیز وضعیت سرمایه اجتماعی را نامطلوب ارزیابی می کنند که حا کی از فضای بی اعتمادی گسترده درسطح جامعه است(تاجبخش و همکاران، ۱۳۸۲؛ شارع پور، ۱۳۸۰).

 رسانه های جمعی

وسایل ارتباط‌ جمعی ‌به تمام‌ ابزارهای‌ غیر شخصی‌ ارتباط گفتـه می‌شود که‌ به وسیله آن، پیام‌های‌ دیداری‌ و یا شنیداری‌ به طور مستقیم به مخاطبان‌ انتقال‌ می‌یابند. تلویزیون‌، رادیو، سینما، اینترنت‌، ماهواره‌ و مجلات‌، روزنامه ها ‌ و… در زمره وسایل ارتباط‌ جمعی‌ محسوب‌ می‌شوند. افراد باید برای زندگی جمعی از اهداف، مقاصد، آگاهی هاو همچنین از تفکر و برداشت دیگران مطلع گردند تا به ارائه واکنشی در برابر آنان قادر گردند همچنین آگاه سازی جامعه و آموزش همگانی و توسعه مشارکت در پرتو رشد وشتاب روزافزون وسایل ارتباط جمعی  اهمیت فراوان دارد و نقش اطلاع رسانی به مردم وبالا بردن فهم و شعور سیاسی جامعه از اهم وظایف وسایل ارتباط جمعی است(معتمد نژاد، ۱۰۹:۱۳۸۵).  وسایل ارتباط جمعی در دوران کنونی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی مردم شده‌اند. مردم در طول شبانه روز از محتواهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و آموزشی و سرگرمی وسایل ارتباط جمعی استفاده می‌کنند. نسل کنونی جامعه از ابتدای حیاتش با وسایل ارتباط جمعی بزرگ می‌شود و در دنیای اطلاعاتی و ارتباطی امروز، این نسل، بخش عظیم فرهنگ، ارزش‌ها و هنجارهای جامعه خود و دیگر جوامع را از وسایل ارتباط جمعی دریافت می‌کند. به عبارتی در دوران معاصر که به عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی و ارتباطی معروف است، بخش عظیمی از جامعه­پذیری نسل‌ها از طریق وسایل ارتباط جمعی انجام می شود و نفوذ و تأثیروسایل ارتباط جمعی تا جایی است که برخی از نظریه پردازان ارتباطی­براین باورند که وسایل ارتباط جمعی اولویت ذهنی وحتی رفتاری ما را تعیین می‌کنند واگرچگونه­فکرکردن را به مایاد ندهند، اینکه به چه چیزی فکرکنیم رابه مامی‌آموزند (دادگران، ۱۲۶:۱۳۸۵). بی­گمان در مورد همه مسایل جهان، بزرگترین رسالت اطلاع رسانی بر دوش وسایل ارتباط جمعی است. امروزه وسایل ارتباط جمعی باگسترش مرزهای جغرافیایی، فرهنگی و سیاسی، هویت انسان معاصر را نیز تحت تاثیر قرار داده­اند، به طوری که می توان هویت انسان مدرن را هویت رسانه ای شده نام گذاشت. افزایش نقش وسایل نوین ارتباط جمعی دربخش های مختلف زندگی بشری سبب شده است ازآنهادرتحولات گوناگون استفاده شود و نقش وسایل ارتباط جمعی درآگاهی، هموار سازی وگسترش بحرانها برجسته گردد(آشنا،۸۸:۱۳۸۰ ).

جهت دریافت و خرید متن کامل مقاله و تحقیق و پایان نامه مربوطه بر روی گزینه خرید انتهای هر تحقیق و پروژه کلیک نمائید و پس از وارد نمودن مشخصات خود به درگاه بانک متصل شده که از طریق کلیه کارت های عضو شتاب قادر به پرداخت می باشید و بلافاصله بعد از پرداخت آنلاین به صورت خودکار  لینک دنلود مقاله و پایان نامه مربوطه فعال گردیده که قادر به دنلود فایل کامل آن می باشد .